De pruikentijd

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Pruiken en Revoluties

1700 - 1800 

Tijdvak 7

Pruiken waren de mode tussen 1700 en 1800

Leerdoelen 4.1 Pruikentijd:

• Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld met de Pruikentijd.
  
• Je kunt uitleggen wat een (de Franse) standenmaatschappij inhoud.
  
• Je kan uitleggen waarom de Franse standenmaatschappij niet eerlijk was ingedeeld.
• Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld met de verlichting.
  
• Je kunt uitleggen hoe verlichte denkers denken over de natuur en over het geloof.
  
• Je kunt uitleggen wat een atheïst is en dit koppelen aan het begrip verlichting.
  
• Je kunt uitleggen waarom de verlichte denkers kritiek hadden op de standenmaatschappij.
  
• Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld de driemachten leer en je kan dit koppelen aan de begrippen rechtstaat en mensenrechten.

Les 1: De pruikentijd & samenleving in Frankrijk 

Franse sociale verhoudingen

De Republiek raakt in de 18e eeuw in verval. Engeland en Frankrijk groeiden economisch erg sterk in de 18e eeuw.

Vanuit Amerika kwamen schepen met suiker, koffie, tabak en katoen.

Landbouw bleef belangrijk in Frankrijk: 85% van de bevolking leefde op het platteland.

In de Franse landbouw stedelijke samenleving kwamen handel en nijverheid tot bloei.

Veel boeren leefden in armoede

De standenmaatschappij

De bevolking was verdeeld in standen (met name in Frankrijk)

De standenmaatschappij

De bevolking was verdeeld in standen (met name in Frankrijk)

Eerste stand

Geestelijkheid

De standenmaatschappij

De bevolking was verdeeld in standen (met name in Frankrijk)

Eerste stand

Geestelijkheid

Tweede stand

Adel

De standenmaatschappij

De bevolking was verdeeld in standen (met name in Frankrijk)

Eerste stand

Geestelijkheid

Tweede stand

Adel

Derde stand

De rest (handelaren, boeren, arbeiders)

De standenmaatschappij

De standenmaatschappij was oneerlijk. Eerste twee standen hadden privileges (voorrechten)

De standenmaatschappij

De standenmaatschappij was oneerlijk. Eerste twee standen hadden privileges (voorrechten)

Bronoefening

a. Wie zie je?

 b. Wat is de boodschap van de maker?

Les 2: De Verlichting (Denk eens na!)

De verlichting

In de wetenschappelijke revolutie gingen mensen logisch denken

Op die manier konden ze ook naar de samenleving kijken

Mensen zeiden dat je met rationeel denken alles kon verklaren

Deze manier van denken noemen we de verlichting

Met het verstand (de rede)

Link naar opdracht verlichting: http://www.sjlgs.nl/havo/files/Groepsopdracht-denkbeelden-verlichting.pdf

Wat werd er anders?

Kritiek op de standenmaatschappij

Volgens verlichte denkers waren alle mensen van nature gelijk

Daarom moesten er mensenrechten komen

En een rechtstaat

Rechten die voor alle mensen golden, zoals vrijheid van godsdienst en meningsuiting

Staat waarin iedereen zich aan de wet moet houden

1. Denis Diderot

Schreef een encyclopedie met alle menselijke kennis die er was

2. Immanuel Kant 

'De vrijheid om je verstand te gebruiken'. Mensen hebben vrijheid nodig. 

“Verlichting is bevrijding van de onmondigheid die je aan jezelf te wijten hebt”

Zet de uitspraken in de juiste kolom

Een idee vóór de verlichting

Een idee van de verlichte denkers

Alle gebeurtenissen in het leven kun je logisch uitleggen

In Frankrijk moet iedereen een katholiek zijn

God regelt alles wat in het leven van mensen gebeurt

In Frankrijk moeten mensen zelf bepalen wat ze geloven

Waren de verlichters hier voor of tegen?

Verlichters zijn voor

Verlichters zijn tegen

Vrijheid van meningsuiting

Gelijke rechten voor iedereen

Vrijheid van godssdienst

Ongelijkheid

Verlichting is een gevolg van
...

1. wetenschappelijke revolutie
2. feodalisme
3. de Reformatie
4. plantagekoloniën

Bij Verlichting past het volgende begrip...

1. oorlog
2. gelijkheid
3. absolutisme
4. socialisme

Wat wordt er bedoeld met 'rationeel' in 'rationeel denken'?

1. Gebaseerd op emoties
2. Gebaseerd op rantsoenen
3. Gebaseerd op logica
4. Gebaseerd op het verstand

Opdracht: maak een tegeltje

Je gaat zelf een uitspraak van een filosoof uit de tijd van de verlichting opzoeken (zoek op verlichte denkers) Hier maak je een 'tegeltje' van (mag in Word/PPT).