Tijdvak 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

tijdvak 4

de tijd van steden en staten

                                                Even een terugblik

k.a de opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch- urbane samenleving.

- Vergelijk dit herleven met de opkomst van de eerste dorpen/ steden in Egypte.

k.a. de opkomst van stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.

- Voor wie nam de bestuursmacht in de steden steeds verder af en hoe kwam dat?

Steden

Opkomende steden zorgden voor meer vrijheden.

Voor wie en waarom?

Welk woord weg?

1. burgers
2. gilde
3. stadsrechten
4. adel

4.2 Staten ontstaan

Welk kenmerkend aspect past hierbij?

Willem de Veroveraar

- versterkte zijn positie door vervangen heersende elite

- kerk en kloosters werden steunpilaren

- trouwe volgeling werd bisschop van Canterbury

- probleem? geen kinderen

De Engelse leengebieden in Frankrijk komen weer in Franse handen.

De Engelse adel dwongen "John Lackland" tot het tekenen van de Magna Carta

De Honderdjarige Oorlog

- conflict machtsverhouding tussen Frankrijk en Engeland

- Jeanne d'Arc inspireerde tot agressievere oorlogsvoering

- 1450 Frankrijk sluit vrede met hertog Bourgondië en Engeland definitief weg uit Frankrijk

Het Heilige Roomse Rijk

- Koning wordt gekozen door Duitse stamvorsten

- Paus kroont koning tot keizer

- Keizer wil naast symbolische macht ook soevereine macht.

- Keizer wil gebied stamvorsten, maar die veroveren juist gebied van keizer.

- probleem? Welke nieuwe koning gaan ze later kiezen...?

4.3 De paus en de kruistochten

Welke kenmerkende aspecten horen bij deze paragraaf?

Paus

- God heeft mij de geestelijke macht gegeven

- ziel is belangrijker dan lichaam

Patriarch (leider kerk Constantinopel)

- ik ben niet minder dan de paus

- heiligenbeelden zijn onzin

1054 Oosters schisma Kerksplitsing

Paus in de West - Europese kerk:

"Ik ben nog steeds de hoogste leider van de kerk."

Probleem van de investituur

Wie benoemt de bisschoppen?

Motief paus Urbanus II - Motief kruisridders

Kruistochten binnen Europa

- Spanje breidde grondgebied uit door tegen islamitische heersers te vechten.

- Deense en Zweedse koningen vochten samen met Duitse kruisridders om christendom te verspreiden (en grondgebied te vergroten...)

- Gevolgen?