De Verlichting filosofen en de praktijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Verlichting filosofen ideeën in de praktijk.

Lesvolgorde

• Herhaling
• Franse standenmaatschappij
• De Verlichting
• 3 verlichtingsfilosofen (verdeling in 3 groepen)

1. Voltaire
2. Montesquieu
3. Smith 

Leerdoelen

• Weten wat een standensamenleving is.
  
• Begrijpen waarom er een aantal veranderingen plaatsvonden die te maken hebben met de verlichting.
• Aantal verlichtingsfilosofen leren kennen. Wat waren de belangrijkste idealen die ze wilden.
• Wat voor invloed ze op onze tijd hebben

Franse standenmaatschappij

• Frankrijk standenmaatschappij
• Drie standen
• Eerste stand geestelijken (personeel kerk)
• Tweede stand adel
• Derde stand boeren/burgers

Gedachte: God heeft de maatschappij ingedeeld, dit kan niet veranderd worden

• Koning (Volgens Goddelijk recht aangesteld)
• Geestelijken (stonden onder God) belangrijkst
• Adel hoorde bij de koning
• Boeren burgers het overige deel van het volk

Verlichting, rede en ratio

Niet God heeft de maatschappij ingedeeld 

• Menselijk denkvermogen kan bepalen hoe de maatschappij ingedeeld kan worden. 
• Vooruitgangsgeloof --> door onderwijs/ontwikkeling zou men het beter krijgen

Stelling: "Onderwijs is belangrijk, maar onderwijs kan niet alles beter maken".
Ben jij het eens of oneens met deze stelling. Leg je antwoord uit met een argument

Wat heb je geleerd over de verlichting?
Noem twee dingen.

Voltaire (Groep A)

• Voor de verlichting --> God bestuurd de wereld en de koning dient hem
• Voltaire: Deïsme --> God heeft de wereld gemaakt, maar hij bemoeit zich er verder niet mee (hetzelfde als een klok, als die opgewonden is, dan draait hij vanzelf).
• Stroming atheïsme --> God bestaat niet

Voltaire

Scheiding kerk en staat 

Scheiding wil zeggen dat ze geen macht over elkaar hebben. Ze staan los van elkaar!

• Kerk heeft niets over de staat te zeggen
• Staat is geen baas over de kerk , of over de moskee (vrijheid van godsdienst --> grondrecht)

Ga naar de volgende dia en klik de link aan

www.ad.nl

Kan een politieke partij een islamitische school verbieden volgens de grondwet?

Wat is het verschil tussen deïsme en atheïsme?

Mag de politiek volgens de grondwet een geloof verbieden? Leg je antwoord uit

Kun je een situatie bedenken waar de politiek kritiek heeft op een geloof/kerk?

Wat heb je geleerd over Voltaire en Deïsme?

Wat heb je geleerd over scheiding kerk en staat?

Montesquieu (Groep B)

• Trias Politica (Drie politieke machten)
• Doel macht spreiden
• Machtsmisbruik voorkomen
• Trias Politica in de Verenigde Staten laten zien.

President VS

• Uitvoerende macht
• Staatshoofd
• Baas over het leger/luchtmacht/marine
• Gaat over uitvoering binnenlandse en buitenlandse politiek
• Moet wetten uitvoeren

Parlement

• Huis van Afgevaardigden en Senaat (vergelijkbaar met Eerste en Tweede Kamer)
• Maken wetten en controleren de president en de ministers
• Parlement onafhankelijk van de president (hoeven niet naar hem te luisteren)

Rechterlijke macht

• Rechters zijn onafhankelijk (hoeven niet te luisteren naar parlement of president in strafzaken of andere rechtszaken)
• Moeten zich wel houden aan de wetten van het land
• Belangrijkste rechters worden door de president gekozen
• Zijn voor het leven benoemd (president kan ze niet ontslaan)

Huis van Afgevaardigden

Lijkt op de Tweede Kamer bij ons

Senaat

Onafhankelijke rechters

Vierde macht: De pers

• Kranten, maar ook tv-programma's volgen de president en het parlement, en mogen kritiek daar kritiek op hebben.
• Krantenlezers en kijkers van tv-programma's kunnen hierdoor hun mening vormen.
• Het kan mensen beïnvloeden om wel of niet op een presidentskandidaat te kiezen.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Schaduwmacht

Trump ruzie met de Pers

Trump beweerde dat er meer mensen bij zijn beginnend presidentschap aanwezig waren dan bij president Obama.

Klik de link op de volgende dia

https:

Waarom zijn een onafhankelijk parlement en onafhankelijke rechters belangrijk voor een democratie?

Zijn alle journalisten onpartijdig in een democratie, of zijn journalisten soms partijdig?

Mag een president zich bemoeien met de inhoud van een krant of tv-zender? Leg je antwoord uit.

Noem drie dingen die je geleerd hebt over de Trias Politica?

Adam Smith

Groep C

Vrijheid van handel 

• Smith wil vrijheid van handel
• Volgens hem was er "een onzichtbare hand" die ervoor zorgt dat de economie in evenwicht blijft.
  
• Concurrentie zorgt voor een goed evenwicht
• Kiezen voor eigenbelang. Zo weinig mogelijk regels zorgt voor evenwicht in vraag en aanbod van de handel.

Vraag en aanbod voorbeeld

• Is er veel vraag naar iphones, dan worden er meer gemaakt (net zoveel als er verkocht kunnen worden).
• Door de vraag stijgen de prijzen.
• Is een smartphone verouderd, dan willen de klanten die niet kopen en stopt de productie automatisch.

Vrijheid van handel       Welvaart

• Vrijheid van handel in West-Europa, Amerika, Australië
• Deze landen behoren bij de rijkste landen van de wereld
• Bevolking heeft in deze landen de meeste welvaart
• Maar er is ook kritiek, tegenwoordig worden de verschillen tussen arm en rijk steeds groter.
  

Thomas Piketty over rijkdom nu

"Piketty heeft er geen probleem mee dat er mensen zijn die heel veel verdienen op basis van hun prestaties, of we het nu over voetballers of managers hebben. Maar zodra ze rijk zijn, worden ze alsmaar rijker - ook zonder nog iets te doen - en blijft de ongelijkheid maar toenemen."

https://www.nu.nl/economie/3919898/moet-u-weten-theorie-van-econoom-thomas-piketty.html

Schrijver

Thomas Piketty

Hij schreef een boek over rijkdom in de 21e eeuw

Waarom vond Adam Smith dat er weinig regels moeten zijn voor een economie?

Adam Smith en Thomas Piketty hebben verschillende ideeën over de economie. Kun je een verschil noemen.

Wat heb je geleerd over Adam Smith en de vrije handel?

Noem drie dingen die je geleerd hebt over de verlichtingsfilosoof die je bestudeerd