2.1 Oorzaken van de oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

H2: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

§2.1 Oorzaken van de oorlog 

In deze les

Start nieuw hoofdstuk

Uitleg paragraaf 1 + aantekeningen

Tijd over: opdrachten maken

Lesdoelen: -Je kunt uitleggen dat door nationalisme en modern imperialisme de spanningen in Europa groter werden.

-Je kunt uitleggen dat door militarisme en een wapenwedloop de spanningen in Europa groter werden.

-Je kunt uitleggen dat door het sluiten van bondgenootschappen de spanningen in Europa groter werden.

De Eerste Wereldoorlog

De eerste wereldoorlog was van... tot...?

1. 1914-1917
2. 1940-1945
3. 1914-1918
4. 1914-1919

Waarom is de Eerste Wereldoorlog een Wereldoorlog?

1. Er werd in veel landen gevochten
2. Heel Europa was in oorlog
3. Er werd gevochten op meerdere continenten in de wereld
4. De hele wereld kon lezen over de oorlog

De Eerste Wereldoorlog was een...

1. Loopgravenoorlog
2. Atoomoorlog
3. Blitzkrieg
4. Een totale oorlog

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

Nieuwe grenzen

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat door nationalisme en modern imperialisme de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

nationalisme

modern imperialisme

B

Nieuwe wapens

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door militarisme en een wapenwedloop de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

militarisme

wapenwedloop

C

Nieuwe bondgenoten

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door het sluiten van bondgenootschappen de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

bondgenootschappen

centralen

geallieerden

 

tweefrontenoorlog

Van Schlieffenplan

H2: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

§2.1 Oorzaken van de oorlog 

A: Nieuwe grenzen 

19e eeuw:
veel nationalisme in Europa = trots op eigen volk, land, taal en cultuur.

--> Grote gevolgen voor Duitsland en het Turkse Rijk (Ottomaanse Rijk). 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

• Tot 1871: niet één Dui; verzameling kleine staatjes.

• In 1871: stichting Duitse Keizerrijk. Versterking nationalistische gevoelens.

• In één klap machtigste land Europa. Groot leger + groeiende industrie.
  --> Bedreiging voor FR, GB en RUS
   
  
• Keizer wilde ook koloniën in Afrika en Azië. 
  --> modern imperialisme : het willen veroveren en besturen van gebieden in Azië en Afrika

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

Duitsland 

Modern imperialisme

• Tegenovergestelde: rijk was verzwakt. Volken op Balkan (Zuidoost Europa) wilden eigen staat.
    
• 1878: Servië maakt zich los. 
  
• 1878: Bosnië maakt zich los. -> direct ingenomen door Oostenrijk-Hongarije. 
  
  
• In Bosnië woonden veel Serviërs. Zij willen juist bij Servië horen.
  
  Gevolg: spanningen op de Balkan. 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

Turkse Rijk (Ottomaanse Rijk)

Industrialisatie 19e eeuw zorgde voor veranderingen in de oorlogsvoering:
 

• Massaproductie fabrieken: sneller en meer wapens, waardoor legers konden groeien. 
  
  
• Uitvinders kwamen met nieuw soort wapens: gifgas, mitrailleurs, tanks, onderzeeërs, vliegtuigen.

§2.1

Oorzaken van de oorlog

B

DeBoze burgers

Nieuwe wapens

Begin 20ste eeuw was er veel militarisme: oorlog was iets goeds. Oorlog was een juiste manier om een conflict op te lossen. 

Daarom wilden Europese landen een groter leger het grootste leger hebben. Er ontstond een wedstrijd welk land de meeste en beste wapens had. Deze wedstrijd noem je een wapenwedloop. 

Vooral het streven van Duitsland om koloniën te hebben was een grote aanleiding hiervoor.

§2.1

Oorzaken van de oorlog

B

DeBoze burgers

Nieuwe wapens

Centralen	Geallieerden
Duitsland	Rusland
Oostenrijk-Hongarije	Frankrijk
Turkse Rijk	Groot-Brittannië
Italië (stapte in 1914 over naar de geallieerden)	VS (vanaf 1917)

Bondgenootschappen:
verplicht om elkaar te helpen bij oorlog

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Rond 1900 waren er spanningen in Europa:

• Nationalisme
• Modern Imperialisme
• Militarisme
• Wapenwedloop
• Bondgenootschappen

-> Oorzaken WO1 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Dui lag tussen twee vijanden in. Ten oosten lag Rusland, ten westen las Frankrijk.

Dui wilde geen tweefrontenoorlog. 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Generaal Von Schlieffen bedacht een plan:

• Rusland heeft een groot leger, maar veel tijd nodig om te mobiliseren. 
  
• Daarom eerst snel Frankrijk verslaan door via België de Fransen in de rug aan te vallen.

Von Schlieffenplan

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Wat was geen oorzaak van de Eerste Wereldoorlog

1. Het ontstaan van bondgenootschappen
2. Nationalisme
3. Socialisme
4. Modern Imperialisme

Wat is militarisme?

1. Trots zijn op alles wat met het leger te maken heeft.
2. Trots zijn op je eigen land/volk.
3. Extreme haat vertonen tegenover het leger van een ander land.

Afsluiting

Maken: 1 t/m 7