‹Terug naar zoeken

Les 3, deel 2/3: Het mysterie van de Zakkendragerstraat

Les 3: Het mysterie van de Zakkendragersteeg
DEEL 2
1 / 32
volgende
Slide 1: Tekstslide
WoordenschatWereldoriëntatie+1BasisschoolGroep 8

Les van voorheen UGO - Gelijke Onderwijskansen

In deze les zitten 32 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Les 3: Het mysterie van de Zakkendragersteeg
DEEL 2

Slide 1 - Tekstslide

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.


 
           weet je meer over het nieuws; 
           weet je meer over de Utrechtse Zakkendragersteeg;

           kun je de tekst samenvatten met behulp van de vraagwoorden;

           kun je de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.

     Aan het eind van dit deel van de les:

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

het nieuws
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Je gaat zo een nieuwsartikel lezen (en samen bespreken). 
Maar wat is een geschikt artikel om te kiezen?
Het artikel is voor iedereen interessant genoeg.
Het is niet te kort, maar ook niet te lang.
Je kunt er veel vragen over stellen.
het nieuws
de tekst
terugblikken
Je kunt er je mening over geven.
Er komen door het
artikel nieuwe vragen en ideeën bij je op.
Je kunt er verder over doordenken en praten.
Je kunt er zelf oplossingen bij bedenken.

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

    
Kies nu zelf een nieuwsartikel van één van deze websites en lees het goed.
Straks moet je in een paar zinnen kunnen vertellen wat je hebt gelezen!

Klik op de oranje linkjes
om de website te openen. Artikel gelezen? Keer dan
terug naar deze les.
Trouw
NOS.nl
AD
NU.nl
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Op welke website heb jij een artikel gelezen?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 6 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Wat is de titel van jouw artikel?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 7 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


           Waarover ging jouw artikel? Vat de tekst samen in je eigen woorden.
Vóórdat je de tekst gaat lezen,
ga je deze video bekijken.
In de video zie je dat in veel winkels superfoods te koop zijn: bessen, zaadjes en drankjes die je als aanvulling op je dagelijkse eten kunt gebruiken. 
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
Samenvatten?
Denk aan:
  • Over wie (of wat) gaat het?
  • Wat is er aan de hand?
  • Waar was dat?
  • Wanneer was dat?
  • Waarom was dat?
  • Hoe is het gebeurd?
  • Wat is nog meer belangrijk om te vertellen?

het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 8 - Open vraag

TIP:

In bijlage I van de Algemene Handleiding PO (Voer eens een nieuwsgesprek!) wordt uitgelegd hoe je een gesprek over het gelezen nieuws kunt voeren!

Waarom koos je dit artikel? En wat vond je er interessant aan?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 9 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de tekst



Utrechts mysterie opgelost: 
waar komt de naam Zakkendragerssteeg vandaan? 
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vooraf nog even dit: wat kun je doen als je een woord niet kent?
Lees de hele zin.
Ook de zin ervoor en erna zeggen
vaak iets over het woord.
Zoek het woord op in een woordenboek of in een zoekmachine op internet.
Ken je het woord in
een andere vorm wel?
Vraag het aan iemand.
Wie weet kent diegene het woord!
Kijk of er een bekend woord
zit in het onbekende woord.
Heb je het woord eerder gezien?
Waar ging de tekst toen over?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Eerst even scannen!
Klik op de tekst om hem te vergroten en scan hem even kort door. Wil je weten hoe je dat doet? Klik dan op de button ‘scannend lezen’.
In de volgende slides gaan we de alinea's een voor een langs.
bron
Bron: indebuurt.nl/utrecht (9/4/2017)

Tekst bewerkt voor onderwijsdoeleinden.
scannend lezen
Scannen, hoe doe je dat?
  • Je leest eerst de titel, de inleiding en de kopjes van de alinea’s
  • Je kijkt naar de afbeeldingen in de tekst
  • Je bekijkt de 10 woorden die in de kantlijn zijn uitgelegd
  • Zijn er nog andere opvallende dingen in de tekst?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Wat ga je in deze tekst lezen over de Zakkendragerssteeg, denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de titel en de inleiding

Utrechts mysterie opgelost: waar komt de naam Zakkendragerssteeg vandaan?

Utrechtse mysteries: ze zijn niet aan te slepen. In deze rubriek lossen we elke week een mysterie uit de stad voor je op. Deze week duiken we in de geschiedenis van de Zakkendragerssteeg. Want waar komt die naam eigenlijk vandaan?  

de steeg
Betekenis: het smalle straatje in een bebouwde omgeving
Klik hier voor de betekenis van de woorden.
Klik hier en luister mee!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Waar denk jij dat de naam van de Zakkendragerssteeg vandaan komt?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 15 - Open vraag

Wil je weten waar deze Zakkendragersteeg is? Kijk maar eens op de tweede plattegrond (Utrecht centrum) op deze website. Vind jij de Zakkendragersteeg?

"Utrechtse mysteries: ze zijn niet aan te slepen."
Wat is een mysterie?
het nieuws
de tekst
terugblikken

A
een verhaal
B
een raadsel
C
een leuk weetje
D
het kantoor van de minister

Slide 16 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


"Utrechtse mysteries: ze zijn niet aan te slepen."
Wat betekent 'niet aan te slepen'?
het nieuws
de tekst
terugblikken

A
het is moeilijk te verplaatsen
B
niemand is er geïnteresseerd in
C
het is erg gewild en er is niet genoeg van
D
het is erg zeldzaam

Slide 17 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

de eerste alinea
De ‘sackedragers’ 
Dat de naam Zakkendragerssteeg iets met het dragen van zakken te maken moet hebben, vereist niet echt veel denkwerk. Maar wie dan en waarom? Daarvoor moeten we eerst even terug naar eind zestiende, begin zeventiende eeuw. De Oudegracht werd in die tijd druk bevaren door vrachtschepen met goederen als graan, turf en kolen. Die goederen moesten naar de pakhuizen of markten in de stad gesjouwd worden. En daar waren dus, jawel, de ‘sackedragers’ voor.
het nieuws
de tekst
terugblikken

vereisen
Betekenis: nodig hebben 
de turf
Betekenis: de stukken gedroogd veen (grondsoort) die als brandstof gebruikt kunnen worden

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Hoe komt de steeg aan zijn naam volgens deze alinea?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 19 - Open vraag

De steeg heeft zijn naam te danken aan de zakkendragers die rond het einde van de zestiende en het begin zeventiende eeuw goederen naar de pakhuizen of markten in de stad sjouwden.

De goederen moesten naar de pakhuizen of de markten worden gesjouwd.
Waarom moest dat worden gesjouwd denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 20 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de tweede alinea
Kwestie van geluk 
Over de jaartallen wordt wat gesteggeld, maar ergens begin zeventiende eeuw, besloot het stadsbestuur dat er een wachtlokaal voor de zakkendragers moest komen. Die kwam er in wat toen nog de 130 meter lange Catharijnesteeg heette tussen Oudegracht en Vredenburgplein in. Of eigenlijk: ‘de Sinte Cathrinensteech bij het Vreedenborch’. In dat wachtlokaal zaten de zakkendragers te wachten op de volgende sjouwklus. Het was niet zo dat de ene sjouwer in actie kwam als er graan was en de andere alleen bij zakken met turf. En het ging ook niet om de beurt. Er werd gedobbeld om te klussen. Kwestie van geluk dus of je wel of niet veel werk had op een dag. Sommige zakkendragers gingen ook in de steeg wonen op den duur. Voor het eerst sinds 1619 komt de naam ‘sackedragerssteechien’ voor in de wandelgangen. Pas in de achttiende eeuw wordt deze naam ook de meest gangbare naam.
op den duur
Betekenis: na een tijdje
de kwestie
Betekenis: de situatie
in de wandelgangen
Betekenis: niet officieel
het nieuws
de tekst
terugblikken

gangbaar
Betekenis: veel voorkomend of gebruikt
steggelen
Betekenis: een beetje ruzie maken

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Waarom wordt er over de jaartallen gesteggeld, denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 22 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Wat denk jij: is dobbelen eerlijker dan
het maken van vaste afspraken over klussen?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 23 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Licht hier je antwoord toe.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 24 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

de laatste alinea
de replica
Betekenis: de kopie van een kunstwerk, gebouw of voorwerp
effen
Betekenis: glad
het nieuws
de tekst
terugblikken

Beeldjes
Er hangen in de Zakkendragerssteeg nog allerlei herinneringen aan vroegere tijden. De bekendste – en door toeristen meest gefotografeerde – is de replica van het zakkendragerbeeldje (figuur 1). Links van de zakkendrager liggen twee zakken, rechts een korenmaat en een strijkstok. Met de korenmaat werd een hoeveelheid graan afgewogen en met de strijkstok werd de gevulde maat effen gestreken. Boven restaurant de Zakkendrager hangt ook een zakkendragertje, gemaakt door Inge Kristel. En aan de kant van Vredenburg hangt een metalen rooster met een afbeelding van een zakkendrager erop.
figuur 1

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Er staat dat op het plaatje een replica van het zakkendragerbeeldje te zien is. 
Wat is er met het origineel gebeurd denk je?
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 26 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Is het mysterie (uit de titel van de tekst) inderdaad opgelost? Leg uit.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 27 - Open vraag

Het mysterie uit de titel van de tekst is opgelost, omdat we nu weten waar de naam van de Zakkerdragersteeg vandaan komt.

Na het scannen van de tekst heb je voorspeld wat je zou gaan lezen.
Klopte die voorspelling? Leg je antwoord uit.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 28 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Maak een samenvatting van de tekst met behulp van de vraagwoorden 
wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe.
terugblikken

de tekst
terugblikken

Slide 29 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

terugblikken
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hier staan de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.
het nieuws
de tekst
terugblikken

Nee, aan dit doel moet ik nog werken.
Ja, dit doel heb ik behaald.
Ik weet waar de naam Zakkendragersteeg vandaan komt.
Ik weet meer over het nieuws.
Ik kan de tien nieuwe woorden in de tekst plaatsen.
Ik kan de tekst samenvatten met behulp van de vraagwoorden.

Slide 31 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Je bent nu klaar met deel 2 van deze les.
Veel plezier met deel 3!
het nieuws
de tekst
terugblikken

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies