De duinen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Laatste les: 

De duinen

Vorige les

• Hoe ontstaan eb en vloed? 
• Wat is een schelpdierrif?
• Welke organismen kun je allemaal op het strand vinden?

Duinen

Waar denk je aan bij duinen? 

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe een duin ontstaat
• Je weet waarom duinen belangrijk zijn
• Je kent de belangrijkste bedreigingen voor de duinen als ecosysteem

Duinen in Nederland

• Duinen bevinden zich langs de kust om ons te beschermen tegen het water. 
• Ook belangrijk ecosysteem

Wat denk je: hoeveel kilometer duinen heeft Nederland?

1. 5000 km
2. 500 km
3. 2500 km
4. 250 km

• 254 km Noordzeekust duinen
  

Duinen

Een duin is een heuvel van zand langs de kust.

Duinen zijn ontstaan door de samenwerking tussen zee, wind en planten.

De hoogste duin in Nederland is 55 meter hoog.

Ontstaan duinlandschap

• Wind blaast zand vanaf het strand landinwaarts
  
• Zand komt tegen een obstakel aan, bijv een plant
• Er ontstaat een heuveltje
• Pioniersplanten beginnen te groeien
• Duin wordt hoger

Pioniersplanten

Biestarwegras

Helm

Duin als ecosysteem

• Ecosysteem = alle organismen in een gebied met alle biotische en abiotische factoren
• In duinen veel verschillende soorten planten en dieren
• Van elkaar afhankelijk
• Veel variatie in landschap (hoog/laag, nat/droog, zout/zoet)

Dieren in de duinen

• Wad- en trekvogels
• Konijnen en muizen
• Pony's, runderen en geiten 
• Rugstreeppad, hagedis
• Vlinders, bijen, hommels
• Vossen

Voedselweb

• Maak een voedselweb
• Gebruik hiervoor de organismen die in de duinen leven.
• Verwerk in ieder geval 5 organismen in je voedselweb.

Abiotische factoren

Welke abiotische factoren komen in de duinen voor? 

Bedreigingen

• Bouwprojecten in de duinen / op het strand 
• Stikstof
• Zeespiegelstijging
• Sterfte van konijnen 
• Bekijk het filmpje

Waarvoor worden de runderen en pony's op Schiermonnikoog ingezet?

1. Ze zijn leuk om naar te kijken voor de toeristen
2. De runderen geven melk
3. Ze zorgen ervoor dat de duinen begraasd worden
4. Ze beschermen de konijnen

Er huppelen minder konijnen rond op Schiermonnikoog. Wat voor gevolgen heeft dit voor de planten die er groeien?

Waarom mogen de koeien van boeren op Schiermonnikoog alleen nog voedsel van Schier eten?

1. Dat scheelt kosten voor het importeren van voer
2. Daardoor voeg je geen voedingsstoffen toe op Schier
3. Dat vinden de koeien lekkerder
4. Het is gezonder voor de koe

Leerdoelencheck

• Je weet hoe een duin ontstaat
• Je weet waarom duinen belangrijk zijn
  
• Je kent de belangrijkste bedreigingen voor de duinen als ecosysteem

Beantwoord de volgende vragen om te kijken of je alles hebt onthouden!

Hoe worden duinen gevormd?

Het zand komt tegen een obstakel aan

Het duin wordt steeds hoger

WInd blaast zand van het strand landinwaarts

Er ontstaan kleine hoopjes zand, die steeds groter worden.

Pioniersplanten beginnen te groeien

Wat is een ecosysteem?

1. Alle planten en dieren in een gebied
2. Alle abiotische factoren in een gebied
3. Alle planten, dieren, abiotische en biotische factoren in een gebied
4. Alle biotische factoren in een gebied

Wat zijn de pioniersplanten in duinen?

Waarom is het belangrijk dat we zee, strand en duinen beschermen?