Vormen van verzet ten het Westers-Europese imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Vormen van verzet tegen het 

West-Europese imperialisme.

Begrippen:

- imperialisme

- nationalisme

- beschavingsopdracht / westerse beïnvloeding
- WO I, WO II en De Koude Oorlog

Personen:

- Soekarno, Gandhi

Tijdvak 8

Verzet tegen Westers-imperialisme

Binnenuit

- Ontstaan nationalisme​

   
Omstandigheden van binnenuit:​

- onderwijs in West-Europese geschiedenis en ​staatsinrichting​

- onderwijs in eigen cultuur​

- onderdrukking door de koloniale overheerser​

- ongelijkwaardige behandeling

Nationalisme

beïnvloed door:

- Japanse overwinning in Russische-Japanse oorlog

- het communisme

- het Japanse streven 'Azië voor de Aziaten'

-Snelle overwinningen van Japan in WO II 

Buitenaf

- WO I en WO II​

Vanaf 1945:

- Verschuiving van machtscentra in de wereld​

- Stimulerende voorbeelden van dekolonisatie in Azië en Afrika​

- Groeiend inzicht dat het koloniale tijdperk ten einde liep

-> De dekolonisatie die een eind maakt aan de westerse
     hegemonie in de wereld.

Indiërs aan het front tijdens WO I

Deze prentbriefkaart is een vorm van propaganda uit de Eerste Wereldoorlog.

3p Licht dit toe door:

 (met de bron) uit te leggen
   welke boodschap de kaart
   uitdraagt en

 aan te geven waarom een
   prentbriefkaart in deze tijd een
   geschikt middel is om deze
   propagandaboodschap te verspreiden.

Antwoord

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• De kaart laat zien dat tijdens de oorlog ook de (mysterieuze) koloniën helpen in de strijd / aan
   de Franse kant staan / net als de loyale Engelse bondgenoten de Fransen helpen de
   beschaving te verdedigen 2

• Door voor een prentbriefkaart te kiezen die door de posterijen wordt bezorgd, wordt de
   boodschap snel en goedkoop verspreid / wordt de boodschap wijd verspreid (omdat die aan
   het thuisfront door velen wordt gezien) 1 

In de twintigste eeuw groeit in India een onafhankelijkheidsbeweging.

2p Leg uit welk argument voor
      hun strijd deze beweging
      aan de prentbriefkaart kan

     ontlenen. 

Antwoord

Voorbeeld van een juist antwoord is:

Met deze kaart kan de onafhankelijkheidsbeweging aantonen dat India

voor de inzet voor het moederland onafhankelijkheid verdient / wordt

ingezet in een Europees conflict; om dit te voorkomen wil India

onafhankelijkheid / als gelijkwaardig worden gezien (als hun hulp nodig is). 

Ontwikkeling

Modern Imperialisme

Verzet tegen Westers-imperialisme

Dekolonisatie

Examen 2019 tv1:

Vraag 16

tv 2: vraag 20

Welk kenmerkend aspect is nog niet duidelijk?

propaganda en communicatie en massaorganisatie.

totalitaire ideologieën

De crisis van het wereldkapitalisme.​

De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken

De dekolonisatie ...

De eenwording van Europa

De toenemende westers welvaart jaren '60 ...

Ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

Gebruik bron 4 en 5.

In bron 5 verwijst Soekarno impliciet naar de discussie die in de jaren twintig

onder de Indonesische nationalisten is gevoerd over coöperatie of noncoöperatie.

3p 10 Beschrijf de visie van Soekarno op deze discussie door:

− eerst aan te geven welk standpunt over deze kwestie door
    de Indonesische nationalisten wordt ingenomen in 1927
    (bron 4) en

− vervolgens duidelijk te maken welke weergave Soekarno in
    1945 (in bron 5) geeft van dit standpunt en

− ten slotte (zonder de bronnen) een verklaring te geven voor
    zijn weergave. 

Antwoord

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• In bron 4 wordt duidelijk dat de PNI kiest voor non-coöperatie met het Nederlandse koloniale
   bewind/de Nederlanders in Indonesië 1

• In 1945 (bron 5) stelt Soekarno dat hij wel heeft willen samenwerken met de Nederlandse
   kolonisator/zich wel heeft willen verzetten tegen Japan, maar dat dit door onwil van Nederland
   onmogelijk is geweest 1

• Soekarno moest in 1945/na de Japanse nederlaag uitleggen waarom hij wel met de Japanners had samengewerkt maar (nog
   steeds) niet met de Nederlanders wil samenwerken. Door de nadruk te leggen op de gewapende strijd voor onafhankelijkheid
   was verantwoording voor zijn keuze minder nodig / kon hij duidelijk maken dat samenwerking met Japan was bedoeld om de
   Indonesische onafhankelijkheid dichterbij te brengen 1