H 5.2 Nederland bezet

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 2

4.3 Nederland bezet

We hebben het vandaag over hoe de oorlog verliep in Nederland (de Jodenvervolging bespreken we in paragraaf 3).

Je weet straks iets meer van Nederland in de oorlogsjaren. Je weet dan ook meer over de volgende begrippen: Het verzet, collaborateurs, de NSB en de hongerwinter. Als je dat aan jezelf terug kan vertellen, gaat het goed met je kennis!

Overvallen

• De tweede wereldoorlog begint! Duitsland rukt op in Europa
• Nederland wilde Neutraal blijven
• Duitse tactiek: Blitzkrieg -> zo snel mogelijk aanvallen en doorstoten in een land
• 10 mei 1940 - Duitsland valt Nederland aan

Nederland verzet zich

(even..)

• Nederlands leger is sterk verouderd
• Nederland probeert weestand te bieden.  
• Niet opgewassen tegen het moderne, sterke Duitse leger dus..

Nederland geeft zich over

• Hitler geeft het bevel om Rotterdam te bombarderen
• Nederland geeft zich voortijdig over maar dat komt niet op tijd over bij de piloten met bommen...
• 14 mei 1940 - Rotterdam wordt gebombardeerd 

Nederland bezet

• De regering en koningin Wilhelmina zijn gevlucht naar Londen
• Deel van de Nederlanders wilde de Duitsers weg hebben. Een groep hiervan werd het verzet
• Andere deel konden de Duitsers gebruiken voor handel of gingen zelf in het Duitse leger. Deze groep werd collaborateurs genoemd

Verraad en verzet

• Aan het begin van de oorlog gedroegen de Duitsers zich netjes, Nederland was immers een 'broedervolk' van mede-Germanen..
• Toch wilden best wat Nederlanders Duitsers weg
  

      Gevolg: het ontstaan van het verzet

• Andere Nederlanders pakten hun 'normale' leven op, drijven handel met Duitsers, leven hun dagelijkse leven
• Sommige Nederlanders collaboreren en gaan bijv. bij de NSB

Verzet

Verzamelnaam voor personen en groepen die tijdens de Tweede Wereldoorlog op allerlei manieren de Duitsers tegenwerkten

Collaboreren

Samenwerken met de vijand

NSB

Nationaal-socialistische Beweging.

Nederlandse politieke partij die in de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitsers.

NSB vs. Verzet

Anton Mussert - Leider van de  Nederlandse NSB (Nationaal Socialistische Beweging, de Nazi's in NL) 

Rijkscommissaris Seys Inquart (6 1/4) bestuurt Nederland in naam van Hitler. 

Het Verzet: dwars zitten van Duitsers op veel fronten

Bijvoorbeeld moorden, stelen en helpen mensen onderduiken, saboteren, valse documenten drukken, verzetskranten etc.

Operatie Market Garden

• Het plan van de Geallieerden om de bruggen in Arnhem te veroveren en zo door te kunnen naar Duitsland en het Noorden van NL
• Gevolg: grote delen van Zuid-Nederland bevrijd
• Market Garden mislukt, de opmars blijft bij de bruggen steken

Hongerwinter 1944

• De bevrijding in het noorden blijft achter
• Hongersnood in grote steden - Duitsers deden niks aan het voedselgebrek (spoorwegnet lag stil door staking en vergelding)
• Mensen aten aardappelschillen, boomschors en bloembollen om te overleven - 20.000 mensen stierven van de honger

De Bevrijding

                                    mei 1945

• Zuid-Nederland: herfst 1944 al bevrijd
• Heel Nederland: 5 mei 1945 (Je weet wel, onze Bevrijdingsdag)
  

Begrippen uit deze les, ken je ze een beetje?

Collaborateur

NSB

het Verzet

Hongerwinter

Personen uit deze les:

Seys Inquart

Anton Mussert

Wie waren dit?

Huiswerk Feniks

Tekstboek blz. 82 en 83. Werkboek blz. 88 en 89

Lees de teksten zelf goed door

vraag 3, 4, 7, 8, 9 en 10

Dit is volgende week maandag af. 

Huiswerk TvG

4.3 vraag 2, 3, 10, 13, 15, 19