Week 2 - les 2 - tijdvak 6 (Wereldeconomie)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

6.1  Een Wereldeconomie (Keerzijde)

Programma

1. Voorkennis 

2. Leerdoelen

3. - óf zelfstandig aan de slag met de opdrachten uit 6.1/6.2 (snap het al)

     - óf meedoen Vb: De moord op de Banda-eilanden (snap het nog niet)

4. Kijk-opdracht J.P. Coen: Held of schurk (start PO)

5. Evaluatie

Kenmerkend aspect 

Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme,    en het begin van een wereldeconomie

wereldeconomie:

economie die bestaat uit verschillende werelddelen die door handel met elkaar verbonden zijn

Handelskapitalisme

economisch systeem waarbij ondernemers zich met handel bezighouden en waarvan zij een deel van hun winst investeren in hun onderneming

Wat gebeurde er in 1588?

1. Republiek der 7 verenigde Nederlanden werd uitgeroepen.
2. Er was een beeldenstorm.
3. Alteratie van Amsterdam
4. Val Antwerpen

Waarom werd de VOC opgericht?

Leg uit waarom de VOC een voorbeeld is van handelskapitalisme. Gebruik in jouw antwoord aandelen.

De VOC had een monopolie op de handel Azië. Welke bevoegdheden kreeg het van de Nederlandse bestuurders?

Aan het einde van de les kan je:

 uitleggen dat door de ontdekkingsreizen er uiteindelijk een wereldeconomie ontstond.  

Uitleggen welke rol de WIC speelde in de internationale handel

benoemen wat het doel van de WIC was en waarom juist in die tijd

KENMERKEN VOC

• HANDEL DRIJVEN MET INDIE
• VERKOOP VAN AANDELEN OM AAN GELD TE KOMEN
• HANDEL IN SPECERIJEN, KATOEN, ZIJDE
• ALLEENRECHT=HANDELSMONOPOLIE
•  VOC SLOOT VERDRAGEN MET LOKALE VORSTEN 
• GEBRUIK VAN GEWELD 
• BOUWEN VAN HANDELSPOSTEN= FACTORIJEN

KENMERKEN WIC

• HANDEL MET WEST-AFRIKA EN AMERIKA
• SLAVENCOMPAGNIE
• ACTIEF IN DE KAAPVAART= KAPEN VAN SCHEPEN VAN SPANJE
• SLAVEN WERDEN NAAR AMERIKA VERVOERD IN RUIL VOOR PLANTAGEPRODUCTEN
• ONTSTAAN DRIEHOEKSHANDEL 

Leerdoel 

 Leg uit dat door de ontdekkingsreizen er uiteindelijk een wereldeconomie ontstond.  

• De wereldwijde handelscontacten die het handelskapitalisme compagnieën aanknoopten, vormden het begin van de wereldeconomie. In de 17e eeuw raakten (werelddelen) gebieden over de hele wereld door handel met elkaar verbonden.

Leerdoel

 Welke rol speelde de WIC in de internationale handel? Geef ook aan wat het doel van de WIC was en waarom juist in die tijd? 

• WIC speelde een kleinere rol in de internationale handel. Op en rondom de Atlantische Oceaan waren namelijk vooral Spanjaarden, Portugezen, Engelsen en Fransen actief. De WIC richtten zich op het kapen van Spaanse schepen en de handel in tot slaaf gemaakten (transatlantische-slavenhandel).  

Jan Pieterszoon Coen

Gouverneur Generaal - de hoogste bestuurder van de VOC in Oost-Azië (ook wel De Oost genoemd)

• Zetelt in Batavia (Nu de hoofdstad van Indonesië: Jakarta)

• Dubieuze reputatie:
  enerzijds zorgt hij ervoor dat de VOC een ferme voet aan de grond krijgt in Azië,
  anderzijds laat hij ook zien bereid te zijn om veel geweld te gebruiken. (Banda eilanden)

Moord op de Banda eilanden (Molukken)

Alleen op de Banda eilanden kan kruidnagel groeien.

• De VOC wil deze handel monopoliseren. bewoners willen dat niet - vermoorden VOC handelaren.
  
  
• VOC (Jan Pieterszoon Coen) neemt wraak en laat de hele bevolking vermoorden.
  
  
• De VOC heeft het monopolie op kruidnagel.

Brief van Coen

- Verslag aan de heeren van 17 over de expeditie op de Banda eilanden 

JP Coen, stichter van Batavia

Tegenwoordig aan discussie onderhevig:

- kolonialisme onder vuur

JP Coen: Held of Schurk?

Schrijf de argumenten op uit de video waarom sommige 

Nederlanders en Indonesiërs Coen als een schurk zien.

Doe alsof je een brief schrijft aan de gemeente van Hoorn
Met de indeling: 

(0) Adres, aanhef, introductie                                                         (+-100 woorden - 2p)

(1) argument voor,  (3p)                                                                      (+- 100/150 woorden - 3p)

(2) argument tegen, (3p)                                                                   (+-100/150 woorden - 3p)

(3) argument voor, (3p)                                                                      (+-100/150woorden - 3p)

(4) argument tegen (3p)                                                                    (+-100/150 woorden - 3p)
(5) advies geven over wat er met het beeld moet gebeuren en je eindigt door af te sluiten. 

                                                                                                                      (+- 150/200 woorden - 4p)