Herhaling vaste voorzetsels en voorzetseluitdrukkingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

lesdoel:

*woordenschat: vaste voorzetsels, voorzetseluitdrukkingen, alliteratie en eindrijm

*Oefeningen toetsstof hoofdstuk 3 en 4 doornemen

1. OEFENING WW + VASTE VOORZETSEL (klassikaal):

1: Hij houdt ........................................ jou.

2: Anna twijfelt ........................................ jouw woorden.

3: Ze is gek ........................................ jou.

4: Mehmet verlangt ........................................lekker eten.

5: Nina heeft zin ........................................ het Suikerfeest.

6: Wij wachten ........................................ de bus.

7: Harry is kwaad ........................................ zijn broer.

8. Ik reken ........................................ hem.

9. Lia besteedt al haar zakgeld ................................... make-up.

Combinaties met vast voorzetsel

zelfstandig  naamwoord + werkwoord + vast voorzetsel

• verstand (zn) hebben ................................ van
• 
  
• bezwaar (zn) hebben ................................ tegen
• 
  
• gebrek (zn) hebben ............................... aan

Combinaties met vast voorzetsel

bijvoeglijk naamwoord + werkwoord + vast voorzetsel

• verslaafd (bn) zijn ....................................... aan
• bang (bn) zijn ............................................ voor
• dol (bn) zijn ............................................... op
• bewust (bn) zijn .................................... van

2. voorzetseluitdrukkingen

Een voorzetseluitdrukking is een combinatie van woorden die in een zin de functie hebben van een voorzetsel.

Daardoor kun je een voorzetseluitdrukking meestal ook vervangen door één voorzetsel: 

Door middel van = door 

voorbeelden:

Ten behoeve van een goede werksfeer zijn er regels nodig.

Voor een goede werksfeer zijn er regels nodig.

Als gevolg van de harde wind reden de treinen niet.

Door de harde wind reden de treinen niet.

Oefening: Vul aan met twee vaste voorzetsels: 

1. .......................... behulp ..............................

2............................. middel .............................

3............................ gevolg ..............................

4........................ betrekking ...............................

5......................... verloop ...................................

voorzetseluitdrukking                                  vervanger

aan de hand van                                                     met

als gevolg van                                                          door

door middel van                                                      met 

in verband met                           omdat, vanwege, wegens

met als resultaat dat                                            zodat

met behulp van                                                   door, met

met betrekking tot                                           over, door 

naar aanleiding van                                   omdat, over, na

onder invloed van                                                  door

op grond van                     vanwege, volgens, voor, wegens

 

op het gebied van op, voor

ten aanzien van bij, op, over, tegen, van, voor

ten behoeve van voor

ter zake van over

van de kant van van, vanuit

voorafgaand aan voor

voor wat betreft over, voor

teneinde om

Beginrijm wordt ook wel alliteratie genoemd.

Als de rijmende uitdrukkingen met dezelfde letter beginnen, dan spreken we van beginrijm, ook wel alliteratie genoemd. 

Voorbeelden: 

voor dag en dauw opstaan  (= zeer vroeg)

alles stond schots en scheef     (= rommelig, door elkaar)

Zij inspecteerde hem van top tot teen     (= volledig)

eindrijm

Als de uitdrukkingen op elkaar rijmen, dan noemen we dat eindrijm. 

Voorbeeld: 

iets in geuren en kleuren vertellen     (= zeer uitvoerig) 

iemands handel en wandel    (= iemands gehele doen en laten)

heg noch steg weten     (= ergens onbekend zijn)

Alliteratie of eindrijm?
wikken en wegen

1. alliteratie
2. eindrijm

Alliteratie of eindrijm?
her en der

1. alliteratie
2. eindrijm

Paal en ... stellen

door schade en .... wijs worden

over koetjes en ... praten

steen en ... klagen

zonder slag of ...

Vaste Voorzetsels