Module 8 Regering en wet

• Maatschappijleer
• MBO
• Studiejaar 2

Democratie

ace.kleurrijker.nl

8.1 Democratie

Democratie:

Niet 1 politieke leider heeft de macht.
Mensen kiezen de leiders
De leiders regeren samen.

Kiezen

Elke 4 jaar mogen Nederlanders kiezen.
Er zijn verkiezingen voor: gemeente
                                                      provincie
                                                      het land
De mensen stemmen dan op een politieke leider.
De politieke leiders zijn lid van een politieke partij.

Kiesrecht

Wanneer mag je kiezen:

18 jaar of ouder

Nederlandse nationaliteit

8.2 Het bestuur

Nederland heeft verschillende  besturen:
Land:
Parlement: Eerste en Tweede kamer

tweede kamer

Eerste kamer:
In de Eerste Kamer zitten 75 mensen. Je kunt niet stemmen op die mensen. Ze worden gekozen door het provinciebestuur.
De Tweede Kamer stemt altijd eerst over een wetsvoorstel. Daarna pas de Eerste Kamer. De Eerste Kamer mag alleen ja of nee zeggen

De koning vertelt elk jaar de ideeën van de regering.
Dit heet de troonrede.
Dat gebeurt op Prinsjesdag.
Prinsjesdag is altijd op de derde dinsdag in september.

De provincie.
Provinciale Staten.
Waar komt een nieuwe weg, waar komen nieuwe huizen.
De commissaris van de Koning is de voorzitter.

De Provinciale Staten kiezen ook de leden van de Eerste kamer. 

De gemeente.
Gemeenteraad.
De gemeenteraad kiest wethouders.
Zij zorgen voor vergunningen, veiligheid en ander dingen in de gemeente.
De burgemeester is de voorzitter.

De Europese Unie

Nederland is lid van de Europese unie. (EU)
De EU maakt wetten voor Europa.
Elke vijf jaar kiest Nederland politieke leiders voor de EU.

8.3 Wetten en taken

In Nederland zijn 3 onderdelen van macht.

• wetgevende macht
• uitvoerende macht
• rechterlijke macht

Elke macht heeft zijn eigen taken.

Scheiding van de machten.

Wetgevende macht

De wetgevende macht maakt nieuwe wetten. (het parlement) De Tweede Kamer bedenkt de wetten.
De Eerste Kamer stemt voor of tegen de nieuwe wet.

Alle medewerkers in de kinderopvang moeten de juiste diploma's hebben.

Uitvoerende macht

De uitvoerende macht voert de wetten uit. Dat betekent: zorgen dat iedereen zich aan de wet houdt. (Ministeries)
De politie is ook een deel van de uitvoerende macht.
De politie zorgt bijvoorbeeld dat niemand doet wat niet mag.

De regering moet zorgen dat er een goede opleiding is voor medewerkers in de kinderopvang.

Tweede kamer.
Verkiezing voor Tweede kamer (150 mensen)
Kabinet: grootste partij + een paar andere partijen.
In het kabinet zitten ministers en staatssecretarissen.
Zij maken wetten en controleren de regering.
De minister-president is de leider.

Rechterlijke macht

De rechterlijke macht is de rechtbank en de rechters. Die controleren of iedereen zich aan de wet houdt. De rechterlijke macht mag straffen geven, als iemand iets doet wat niet mag.

8.4 Vrijheid en respect

De grondwet

Belangrijkste wet van het land.
1848 geschreven door minister Thorbecke.
Waarom: de koning had te veel macht. Veel mensen vonden dat niet goed.

Wat staat in de grondwet.

Hoe wordt het land bestuurd (koning-1e kamer-2e kamer-provincie-gemeente)

• wie maakt de wetten, wie kan een wet veranderen.
  

De basis-rechten van de Nederlanders:

• Vrijheid van meningsuiting, maar je mag niet discrimineren.
  
• Vrijheid van godsdienst. Je mag geloven wat je wilt.

 Kerk en staat

Staat: het bestuur van Nederland
- Regering
- Provinciale staten
- Gemeenteraad

De kerk en staat zijn in Nederland gescheiden.
Mensen kunnen geen straf krijgen voor hun geloof.

Een godsdienst heeft zijn eigen regels en wetten, maar de wetten van het land zijn het belangrijkste.

Vrijheid en respect

Wat mag  in Nederland

• mannen-mannen en vrouwen-vrouwen (Homohuwelijk)
  
• abortus (een zwangerschap stoppen tot 24 weken)
• euthanasie (iemand helpen om te sterven die ziek is)
  

Wat mag niet in Nederland:

• Discriminatie

• Geweld (kindermishandeling)

• Eerwraak

• Besnijdenis bij meisjes

1. Eerste kamer
2. Tweede kamer
3. Regering

Waarvoor moeten Nederlanders stemmen?

1. voor de Tweede Kamer, de Provinciale Staten en de gemeenteraad
2. voor de Eerste Kamer, de troonrede en de gemeenteraad
3. voor de koning, de Eerste Kamer en de Provinciale Staten

Hoe groot is de macht van de koning?

1. De koning heeft niet veel macht, maar wel veel invloed.
2. De koning heeft heel veel macht, meer dan de ministers.
3. De koning heeft helemaal geen macht.

Wat voor gebouw zie je?

1. een gebouw van de regering
2. een gebouw van geloof
3. een gebouw van de rechterlijke macht

Wie is de baas in Nederland?

1. de koning
2. de minister-president
3. de bevolking

In jouw stad komt een nieuw zwembad. Wie heeft dit beslist?

1. de Europese Unie
2. de Tweede Kamer en de ministers
3. de gemeente

Welk gebouw zie je?

1. het gebouw van de Tweede Kamer
2. een provinciehuis
3. het gebouw van de Europese Unie

De benzine wordt duurder. Wie heeft dit beslist?

1. de Europese Unie
2. de Tweede Kamer en de ministers
3. de gemeente

Stel je voor: je vindt de Nederlandse regering slecht. Wat moet je nu doen?

1. Je zegt niets, want anders krijg je misschien straf.
2. Je doet niets, want je kunt niets doen aan de regering.
3. Bij de volgende verkiezingen stem je op een betere partij.

wat is de troonrede

1. verkiezingen
2. plannen van regering voor komende jaar
3. stoel van de koning

wat zijn belangrijke rechten uit de grondwet

1. vrijheid van meningsuiting en recht op eten
2. recht op eten en abortus
3. vrijheid van meningsuiting en godsdienst

Waarom zijn in Nederland de machten gescheiden?

1. Anders hebben godsdiensten te veel invloed op de wetten.
2. Anders heeft één groep alle macht
3. Anders houdt niemand zich aan de wet.

wat mag niet in Nederland

1. protesteren
2. abortus
3. euthanasie
4. besnijdenis van meisjes