5.2 Politieke ideologieën en de belangrijke politieke stromingen

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Ideologie

Wat is een ideologie?

Ideologie

Een samenhangend geheel van beginselen en denkbeelden,

meestal uitmondend in ideeen over de meest wenselijke

maatschappelijke en politieke verhoudingen.

Ideologie

Dimensies van standpunten:

- Links vs. rechts (economische kwesties)

- Progressief vs. conservatief (ethische kwesties)

- Nationalisme vs. internationalisme
(openheid t.o.v. andere landen)

- Materialisme vs. postmaterialisme
(gericht op tastbare of ontastbare zaken)

Links

Rechts

PvdA

VVD

Je eigen boontjes doppen

progressief belastingstelsel

Progressief

Conservatief

Nationalisme

Internationalisme

Waar gaan ideologieen over?

- Politiek: Hoe moet de macht verdeeld worden?

- Economie: Hoe moeten goederen geproduceerd en verdeeld worden?

- Cultuur: Hoeveel vrijheid mogen mensen (ten opzichte van de overheid) hebben?

De 3 grote ideologieen in NL

Socialisme/sociaaldemocratie
Gelijkwaardigheid en een sterke rol van de overheid om dit te kunnen realiseren. Opkomen voor de zwakken!

Liberalisme
Individuele rechten en individuele vrijheden. Leven en laten leven!

Confessionalisme
Christelijke waarden, naastenliefde, rentmeesterschap, harmonie en samenwerking. Maatschappelijk middenveld!

De 3 ideologieen over politiek

Socialisme/sociaaldemocratie
Meer inspraak voor burgers, bijvoorbeeld door referenda.

Liberalisme
Linkse liberalen (bv. D66) willen meer invloed voor burgers, rechtse liberalen niet.

Confessionalisme
Het is belangrijk dat burgers kiezen welke politici hen vertegenwoordigen, het invoeren van referenda is niet niet nodig.

De 3 ideologieen over economie

Socialisme/sociaaldemocratie
Belangrijke rol van de overheid in de economie om te zorgen voor meer gelijkheid tussen burgers (bv. belasting/uitkering).

Liberalisme
Economische vrijheid en eigen verantwoordelijkheid. De overheid moet zich niet teveel bezighouden met de productie en verdeling van goederen.

Confessionalisme
Dilemma. Enerzijds is naastenliefde belangrijk, anderzijds ook voorstander van eigen (gezamenlijke) verantwoordelijkheid.

De 3 ideologieen over cultuur

Socialisme/sociaaldemocratie
Vrijheid om eigen cultuur na te leven.

Alle culturen zijn gelijkwaardig, maar emancipatie (versterken van de positie van zwakkeren) mag niet tegengehouden worden.

Liberalisme
Individuele vrijheid belangrijk. Mensen mogen zelf weten welke cultuur zij naleven, zolang het de vrijheid van anderen niet in de weg zit.

Confessionalisme
Harmonie tussen culturen is belangrijk, mensen mogen hun eigen cultuur naleven. Dit mag echter niet ten koste gaan van de Nederlandse cultuur of van Bijbelse principes en normen.

Politiek

Politiek

Politiek

Economie

Economie

Economie

Cultuur

Cultuur

Cultuur

stimuleren van christelijke scholen

stimuleren van handel in bitcoins

Stimuleren van gelijke verdeling mannen/vrouwen in de regering

stimuleren van homorechten

De 3 ideologieen in partijen

Socialisme/sociaaldemocratie
PvdA, SP, Groenlinks, PvdD, 50Plus, Denk

Liberalisme

D66, VVD,

Conservatisme: PVV, FvD

Confessionalisme
CDA, Christenunie, SGP

Bedenk twee kritiekpunten op deze indeling?
Welke partij zou je ook in een ander hokje kunnen stoppen?

Ga nu naar de volgende website

https://www.motivaction.nl/mentality/de-mentality-test

Ben jij meer materialistisch of postmaterialistisch?