Aan het einde van deze les kun je herkennen en uitleggen welke zuilen er waren in Nederland, wat de oorzaken van de ontzuiling waren en hoe Nederland na de ontzuiling is veranderd.
Slide 2 - Tekstslide
Verzuiling
De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen): protestanten, katholieken, liberalen, socialisten
Eigenlijk werd van je verwacht dat je alleen omging met mensen binnen je eigen zuil
Er was veel sociale controle: familie, vrienden en de buurt controleerden of je je wel aan de 'regels' van de zuil hield.
Slide 3 - Tekstslide
Waarom ontstaan politieke partijen?
Protestanten richten eigen organisaties en partijen op.
Katholieken voelen zich achtergesteld. Zij strijden voor emancipatie: gelijke rechten als protestanten
Socialisten willen de sociaal zwakkeren helpen.
Liberalen werden ook een aparte groep.
Slide 4 - Tekstslide
Slide 5 - Tekstslide
SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij)
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)
Slide 6 - Tekstslide
RKSP (Rooms-Katholieke Staatspartij)
Vrijheidsbond
Slide 7 - Tekstslide
Slide 8 - Tekstslide
Maarten Luther
De protestantse zuil kun je vaak herkennen aan het gebruik van namen van personen die (in de geschiedenis) belangrijk voor de protestantse kerk waren.
Christelijke Werklieden Vereeniging
De protestantse zuil gebruikt vrijwel altijd de termen: Christelijk of Protestants-Christelijk
Stoere arbeider
De arbeider wordt hier 'stoer' afgebeeld: gespierd met opgestroopte mouwen.
Klok
De klok is het symbool van zowel een nieuwe dag, als het oproepen om gehoor te geven aan de oproep van de arbeiders beweging.
Opkomende zon
Dit is het teken van een nieuwe dag: een nieuw en positief begin.
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Tekstslide
Slide 11 - Tekstslide
Slide 12 - Tekstslide
Samen werken aan de wederopbouw
Rooms-Rode coalities: katholieken en socialisten (aangevuld met protestanten)
vanaf eind jaren 50: stijgende welvaart, beter onderwijs en opbouw van de verzorgingsstaat zorgden ervoor dat de zuilen minder belangrijk werden.
Slide 13 - Tekstslide
Ontzuiling
Groeiende welvaart, meer vrije tijd, betere opleidingen zorgden ervoor dat mensen zich langzaam losmaken van hun zuil.
Vanaf de jaren 60 verdwijnen veel verzuilde organisaties of gaan ze samenwerken met andere zuilen, bv verschillende confessionele partijen fuseren tot het CDA. Ook richten verzuilde organisaties zich steeds meer op een breder publiek.
Resten van zuilen: sommige partijen, scholen en omroepen.
Slide 14 - Tekstslide
Leerdoel
Aan het einde van deze les kun je herkennen en uitleggen welke zuilen er waren in Nederland, wat de oorzaken van de ontzuiling waren en hoe Nederland na de ontzuiling is veranderd.
Slide 15 - Tekstslide
Welke zuilen waren er in Nederland?
Liberalen (vrijheid)
Socialisten (gelijkheid)
Protestanten (geloof / Bijbel)
(Rooms-)katholieken (geloof / Paus)
Slide 16 - Tekstslide
Wat waren de oorzaken van de ontzuiling?
Bezetting WO II (verzuilde instanties verboden door de Duitsers)