16.3 les 1 Tom

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

16.3

les 1

Leerdoelen

Je begrijpt hoe glucose aeroob afgebroken wordt

Je begrijpt hoe glucose anaeroob afgebroken wordt

Meest gebruikte energie drager van de cel = ATP

ATP

De energie van ATP zit met name opgeslagen in de drie fosfaatgroepen.

ATP⇄ADP+Pi+(energie)

Hoeveel fosfaat groepen heeft ATP

1. één
2. twee
3. drie
4. vier

ATP opladen

De cel kan ATP opladen op verschillende manieren:

Creatinefosfaat

Anaerobe dissimilatie

Aerobe dissimilatie

Is anaeroob met of zonder zuurstof?

1. met zuurstof
2. zonder zuurstof

Verloop in de cel:

1. Vrije ATP -> ADP + Pi  (energie paar sec.)
2. Creatinefosfaat (CP) + ADP -> creatine + ATP ( energie 30 sec. )
3. Anaerobe dissimilatie (verbranding) van glucose in 2x melkzuur,
   (energie 60 sec.) , geeft deel verzuring spieren
4. Aerobe dissimilatie van glucose met voldoende zuurstof
   (efficiënt -> max 38 ATP)  

Fosfaataccu

creatinefosfaat+ADP⇄creatine+ATP

Anaerobe dissimilatie glucose in de mens

C​6​​H​12​​O​6​​→2C​3​​H​6​​O​3​​+2ATP

glucose→melkzuur+2ATP

Schrijf de verbrandingsformule op (zoals je deze in de 2e geleerd hebt ;))

Aerobe dissimilatie glucose in de mens

C​6​​H​12​​O​6​​+6O​2​​→6CO​2​​+6H​2​​O+38ATP

glucose+zuurstof→koolstofdioxide+water+38ATP

Afbraak glucose

Afbraak van glucose in 4 stappen:

1. Glycolyse (in cytoplasma van de cel)

Zuurstof? ja, dan:

2. Decarboxylering (in mitochondriën)

3. Citroenzuurcyclus (in mitochondriën)

4. Elektronentransportketen (binnenmembraan van de mitochondriën)

Stap 1: Glycolyse

Doel: 1e stap in afbraak glucose tot pyrodruivenzuur

Om te starten is 2 ATP nodig, maar...

Levert weer 4 ATP op

Glucose: C6 molecuul

Pyrodruivenzuur C3 molecuul

1glucose+2NAD​+​​+2ADP+2Pi→2pyrodruivenzuur+2NADH,H​+​​+2ATP

Hoeveel ATP levert de glycolyse van glucose op?

1. 1 ATP
2. 2 ATP
3. 3 ATP
4. 4 ATP

Hoeveel pyrodruivenzuur ontstaat er door de glycolyse van 1 molecuul glucose?

1. 1 pyrodruivenzuur
2. 2 pyrodruivenzuur
3. 3 pyrodruivenzuur
4. 4 pyrodruivenzuur

Mitochondrium

Microscopische foto

Stap 2: Decarboxylering

Pyroduivenzuur (C3) gaat  mitochondrium in 

Afsplitsing 1 koolstofdioxide per pyrodruivenzuur  (decarboxylering)

Er ontstaat 2 C2 (acetyl –CoA) waarbij ook nog ontstaat:

2⋅(NAD​+​​+H​+​​+2e​−​​→NADH,H​+​​)

16.3 energie

Deel 2

Wat is de volgorde voor de energie voorziening?

1

2

3

4

Anaerobe dissimilatie

Aerobe dissimilatie

Creatine fosfaat

ATP voorraad

Afbraak glucose

Stap 1, 2 en 3 leveren weinig ATP op

Stap 4 levert veel ATP op

Stap 1: Glycolyse

Doel: 1e stap in afbraak glucose tot pyrodruivenzuur

Om te starten is 2 ATP nodig, maar...

Levert weer 4 ATP op

Glucose: C6 molecuul

Pyrodruivenzuur C3 molecuul

Stap 2: Decarboxylering

Pyroduivenzuur (C3) gaat  mitochondrium in 

Afsplitsing 1 koolstofdioxide per pyrodruivenzuur  (decarboxylering)

Er ontstaat 2 C2 (acetyl –CoA) waarbij ook nog ontstaat:

2⋅(NAD​+​​+H​+​​+2e​−​​→NADH,H​+​​)

Stap 3: Citroenzuurcyclus

Doel: Stapsgewijze afbraak pyrodruivenzuur

De formule:

2⋅(pyrodruivenzuur+3H​2​​O+3NAD​+​​+1FAD+1ADP+1Pi→2CO​2​​+3NADH,H​+​​+1FADH​2​​+1ATP)

2pyrodruivenzuur+6H​2​​O+6NAD​+​​+2FAD+2ADP+2Pi→4CO​2​​+6NADH,H​+​​+2FADH​2​​+2ATP)

Per glucose molecuul, 2 pyrodruivenzuur moleculen

Per glucose molecuul 2x de citroenzuurcyclus

Citroenzuurcyclus

Citroenzuurcyclus

Samengevat:

Electronen transportketen

Wordt ook wel oxidatieve fosforylering genoemd.

Volgende les meer uitleg hierover!

Uit NADH,H+ kan 3 ATP gemaakt worden

Uit FADH2 kan 2 ATP gemaakt worden.

Bij dissimilatie van 1 molecuul glucose max 38 ATP

Maar het vervoer van NADH,H+ en FADH2 kost 2 ATP

Andere brandstoffen?

Hier kun je ook ATP mee maken.

Citroenzuurcyclus

Glycolyse

Decarboxylering

Oxidatieve fosforylering

Hoe vaak wordt de citroenzuurcyclus gebruikt voor de afbraak van 1 molecuul glucose?

1. 1/2 x
2. 1x
3. 2x
4. 4x

Opdrachten maken

Opdracht 1 en 2 van 16.3  (voor opdracht 2 moet je de stukjes uit de paragraaf doorlezen. Morgen bespreken we opdracht 2!)

Volgende les: wat doen NADH,H+ en FADH2 + herhaling