Station taalverzorging BA4 perron 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Taalverzorging BA4 Perron 4

De Rooi Pannen

Perron 4

Op het eindexamen kosten taal- en spelfouten je belangrijke punten. Op dit perron gaan we veelgemaakte fouten bekijken en verbeteren. Als je een iets tegenkomt wat je niet snapt, zoek dan uitleg op internet of vraag het aan de docent. We beginnen met een aantal dia's met herhaling.

Meervoud

Er zijn verschillende manieren waarop een zelfstandig naamwoord

• meervoud op -en                 
• meervoud op -s
• meervoud op 's
• meervoud op -ën         
• meervoud op -eën      

Meervoud op -en

• Soms moet je tegelijk een -f-  veranderen in een -v-: 

-> raaf → raven, brief → brieven, golf → golven. 

• Soms moet je tegelijk een -s-  veranderen in een -z-:

-> huis → huizen, baas → bazen, mees → mezen.

• Soms komt er een trema op de letter -e-

 -> olie - oliën / porie - poriën

-> fee - feeën / symfonie - symfonieën

Verschil -s en 's

Je mag een -s  gewoon aan een woord vastplakken als het eindigt op een medeklinker of als het woord eindigt op een -e.

Voorbeeld:

-> computer-computers
-> garage-garages
-> kusje-kusjes

Verschil -s en 's

Eindigt een woord op een klinker (a, o, u, i, y), dan gebruik je 's ('apostrof'). Ik hou van ys. 

Je kunt ook kijken naar de uitspraak. 

Spreek je het woord verkeerd uit: gebruik een apostrof

Voorbeeld:
-> kassa - kassa's              -> paraplu - paraplu's
-> taxi - taxi's                       -> auto - auto's

Afkortingen

Afkortingen van zelfstandige naamwoorden, schrijf je ook met 's.

Voorbeeld:
-> tv's

-> dj's

-> wc's

Verschil ën en eën

Als de klemtoon op de laatste lettergreep ligt, dan gebruik je eën (trema).

Voorbeeld:

-> melodie - melodieën

-> fantasie - fantasieën

Verschil ën en eën

Als de klemtoon van het woord ergens anders ligt, dan gebruik je ën.

Voorbeeld:

-> bacterie - bacteriën
-> porie - poriën 

Uitzonderingen

Vroeger werd er op een andere manier ook nog een meervoudsvorm gemaakt. 

Nu kennen we nog :

-> kind - kinderen
-> ei - eieren

-> timmerman - timmerlui , timmerlieden

Leenwoorden 

We gebruiken veel woorden die oorspronkelijk uit het Latijn komen. Deze woorden hebben een afwijkende meervoudsvorm.

Voorbeeld:

-> museum - musea /   centrum - centra / datum - data

-> technicus - technici, medicus - medici, politicus - politici

opdrachten uit het boek

maken: 

opdr. 1, 2, 3, 4

opdr. 6, 7, 8, 9

       opdr. 10, 11, 12, 13

                     opdr. 17, 18, 19, 20, 21, 22

Welk woord is correct geschreven?

1. hondenkluifen
2. verhuisdoozen
3. omaas
4. oudtantes

Welk woord is correct geschreven?

1. tafel's
2. dictees
3. cadeau's
4. kiwis

Welk woord is correct geschreven?

1. fietsentasen
2. vuilniszakken
3. clublieden
4. verjaardaagen

Welk woord is correct geschreven?

1. stoomschips
2. voetpadden
3. selectie's
4. melkkoeien

Welk woord is correct geschreven?

1. videoos
2. cd's
3. ehbos
4. therapies

Welk woord is correct geschreven?

1. fantasiën
2. groente's
3. felicitaties
4. kleinkinden

Welk woord is correct geschreven?

1. technicussen
2. koloniën
3. therapiën
4. data's

Welk woord is correct geschreven?

1. timmerlieden
2. stafen
3. alibies
4. smoesen

Welk woord is correct geschreven?

1. fotostudios
2. mengkomen
3. allergiën
4. medici

Welk woord is correct geschreven?

1. fobies
2. gymnasia
3. apps
4. medium's