3.4 Het onderwijs: een wondermiddel?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

3.4 Het onderwijs: een wondermiddel? 

- DE VERZORGINGSSTAAT -

 

Leerdoelen:

-  Uitleggen hoe onderwijs voor verheffing en verbinding zorgt. 

-  Drie tegenstellingen uit de samenleving benoemen die beroep doen op de verbindende functie van de verzorggingsstaat. 

Waarom hebben we onderwijs?

Kwalificerende functie

• 1901: Leerplicht voor kinderen van 6 tot 12 jaar.
• Tegenwoordig: Leerplicht voor kinderen van 5 tot 16 jaar. 
• Maar ook: kwalificatieplicht 
                  = tot je 18e onderwijs blijven volgen als je nog geen startkwalificatie hebt  

Hoe past de leer- en kwalificatieplicht bij de theorie van de Swaan?

Kwalificatieplicht verhogen naar 21 jaar?

Maatschappelijk vormende functie

• Socialiseren: leerlingen opvoeden tot verantwoordelijke burgers in de samenleving (conservatieve opvatting) 

• Individualiseren: leerlingen begeleiden in hun ontwikkeling en zich laten ontplooien tot wie ze willen zijn (progressieve opvatting)

Hierbij spreken we ook wel van de verheffende functie!

De verbindingsfunctie

• Sociale ongelijkheid tegengaan
•  Iedereen dezelfde onderwijskansen

Hoe ontstaat de onderwijsongelijkheid in Nederland?

Tegenstellingen in de samenleving

Door tegenstellingen wordt de binding (sociale cohesie) tussen mensen bedreigd.

• arm en rijk
• oud en jong
• met en zonder migratieachtergrond

Inkomensverschillen

Wat doet de overheid?

• Inkomensgarantie door  stelsel van sociale zekerheid
• Progressief belastingstelsel (nivelleren)

Welke politieke stroming zou een voorstander zijn van nivelleren? En welke tegen? 

Progressief belastingstelsel:
Naarmate iemand meer verdient, betaalt hij ook meer belasting. Hierdoor worden de inkomensverschillen kleiner (= nivelleren) 

Verschil tussen jong en oud

• Vergrijzing
• Wie betaald de rekening?  

https:

Verschil wel of geen migratieachtergrond

• Mensen met een migratieachtergrond verdienen gemiddeld minder en zijn vaker werkloos.
• Oorzaak?  

Aan de slag!

invullen maar!

Afsluiting

- Hoe leidt onderwijs tot verheffing en verbinding?

- Welke drie tegenstelling zien we in de samenleving en waarom doen deze beroep op de verbindende functie van de verzorgingsstaat?