In deze les zitten 26 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Onderdelen in deze les
Geschiedenis
Introductie
Les 3 De Oost en de VOC
Geschiedenis
Slide 1 - Tekstslide
Leg aan de hand van dit schema uit hoe de Gouden Eeuw voor Nederland heeft kunnen ontstaan?
Slide 2 - Woordweb
Leg uit hoe de drassige bodem van NL uiteindelijk leidt tot specialisatie.
Slide 3 - Woordweb
Wat is de juiste omschrijving van een factorij?
A
Een fort in het binnenland gebruikt voor handel
B
Een versterkt magazijn aan de haven gebruikt door het leger
C
Een versterkt magazijn aan de haven voor de handel
D
Een fort aan de haven gebruikt door het leger
Slide 4 - Quizvraag
Magelhaes
Columbus
Vasco Da Gama
Willem Barentsz
Bartholomeus Diaz
Marco Polo
Slide 5 - Sleepvraag
Leerdoel
Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen:
Waarom de VOC werd opgericht en hoe deze handelsmaatschappij werkte.
Slide 6 - Tekstslide
Nederlanders overzee
Portugal en Spanje handelen in Aziatische luxeproducten als zijde, porselein en specerijen: heel veel winst!
Antwerpen was dé haven van Europa: na val van Antwerpen vluchtten Antwerpse handelaren naar Amsterdam. Ze namen hun kennis over handel Azië mee
A'dam was stapelmarkt van Europa, daar komt bij: Nederlanders zochten nu eigen routes naar Azië.
Slide 7 - Tekstslide
Om de noord of om de zuid
Jacob van Heemskerck en Willem Barentsz. probeerden in 1596 langs het noorden van Europa en Azië naar Indië te vinden. Dat mislukte en kwamen vast te zitten op Nova Zembla
Cornelis Houtman lukte de route wel te vinden door om Afrika heen te varen. Hij gebruikte de route van de Spanjaarden.
Hierna: begin handel met De Oost (de naam voor Azië)
Slide 8 - Tekstslide
VOC
Eerst: iedere handelaar voor zich!
Oorzaak: - concurrentie leidde tot zakken prijzen en oorlog Spanje zo duur!
Gevolg: in 1602 oprichten VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) = alle handel in 1 bedrijf
Bestuur: Heren Zeventien
Handelsmonopolie = alleenrecht om te handelen met Azië
Slide 9 - Tekstslide
VOC
Eerst: iedere handelaar voor zich!
Oorzaak: - concurrentie leidde tot zakken prijzen en oorlog Spanje zo duur!
Gevolg: in 1602 oprichten VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) = alle handel in 1 bedrijf
Bestuur: Heren Zeventien
Handelsmonopolie = alleenrecht om te handelen met Azië
Slide 10 - Tekstslide
VOC staat voor
A
Vereniging Oost-Indische Compagnie
B
Verenigde Oost-Indie Compagnie
C
Verenigde Oost-Indische Compagnie
D
Verenigde Oost-Indische Campagne
Slide 11 - Quizvraag
Wanneer werd de VOC opgericht?
A
1621
B
1602
C
1601
D
1618
Slide 12 - Quizvraag
De VOC werd op initiatief van de Staten-Generaal opgericht, omdat...
A
andere landen handelscompagnieën oprichtten.
B
de winsten in de Republiek daalden doordat handelscompagnieën elkaar beconcurreerden.
C
er flinke winst viel te behalen op de scheepsbouw. Meer schepen leverde meer geld op.
D
de Staten-Generaal graag landen wilden veroveren om hun macht en rijkdom te tonen.
Slide 13 - Quizvraag
1
2
3
4
5
6
7
Het is gevaarlijk en duur om te handelen in Indie.
Ze delen in de winst, maar ook in het verlies als een schip vergaat.
Handelaren gaan samenwerken in een compagnie.
De compagnieen concureren met elkaar
Ze maken minder winst.
Ze moeten van de Republiek gaan samenwerken
De VOC wordt opgericht en wordt een groot succes!
Slide 14 - Sleepvraag
Handelsmonopolie
De VOC kreeg van de Staten-Generaal het alleenrecht om op Azië te varen -> handelsmonopolie.
De VOC mocht oorlog voeren en verdragen sluiten, net als zelfstandige staten.
De VOC mocht forten bouwen
Slide 15 - Tekstslide
Handelsfactorijen (Handelsforten)
De VOC stichtte langs de hele handelsroute naar Azië handelsfactorijen. Dat waren goed verdigbare handelssteunpunten.
In 1618 besloot Jan Pietersz. Coen dat Jakarta op Java het centrum voor de VOC in Azië zou worden. Hij liet de inwoners wegjagen en hun huizen verbranden.
Het handelsfort noemde men Batavia
J.P. Coen was in Batavia de eerste gouverneur-generaal
Slide 16 - Tekstslide
Eerste multinational met aandelen
Om alles te financieren gaf de VOC aandelen uit. Eerste ter wereld.
Je gaf als persoon geld aan de VOC en kreeg in ruil daarvoor een aandeel in het bedrijf en een deel van de winst: het dividend.
Je kon de aandelen ook kopen en verkopen op de Amsterdamse beurs
Niet alleen rijke mensen, maar ook am-bachtslieden, bakkers of dienstboden koch-ten een aandeel. VOC werd van 'iedereen'.
Slide 17 - Tekstslide
Inter-Aziatische handel
De VOC bracht goud & zilver mee en kocht in China zijde, thee en porselein -> deel v.d. zijde werd verkocht in Japan voor zilver.
In India kochten ze katoen in voor Indonesië -> daar kochten ze specerijen.
Naar de Republiek brachten schepen de goederen terug: grote winst.
Door factorijen niet nodig om grote gebie-den te veroveren; De VOC sloot verdragen met plaatselijke vorsten of voerde oorlog.
Slide 18 - Tekstslide
De VOC bracht naar Europa:
A
Slaven
B
Aardappels
C
Specerijen
D
Maïs
Slide 19 - Quizvraag
De Staten Generaal gaf de VOC speciale rechten:
A
handelsmonopolie
B
vrede sluiten en oorlog voeren
C
aandelen verkopen
D
een multinational
Slide 20 - Quizvraag
Welk speciale recht kreeg de VOC niet?
A
Een eigen munt invoeren
B
Verdragen sluiten met Aziatische vorsten
C
Forten bouwen
D
Oorlog voeren
Slide 21 - Quizvraag
Welke conclusie kun je trekken na het zien van dit plaatje?
A
VOC voerde niet alleen handel en maar ook oorlog
B
VOC maakte kanonnen
C
VOC hield van mode
D
VOC had weinig wapens
Slide 22 - Quizvraag
In welk opzicht was de VOC uniek in de wereld?
A
Eerste bedrijf met winst uit handel
B
Eerste bedrijf met aandelen
C
Eerste bedrijf in de handel met specerijen
D
Eerste bedrijf in de handel met slaven
Slide 23 - Quizvraag
Wat is juist?
A
oostzeehandel: graan en hout
VOC: specerijen en luxeproducten
B
oostzeehandel: specerijen en graan
VOC: specerijen en luxeproducten
C
oostzeehandel: graan en luxeproducten
VOC: hout en luxeproducten
D
oostzeehandel: graan en hout
VOC: hout en luxeproducten
Slide 24 - Quizvraag
Hoe heten de dorpen in overzeese gebieden van waaruit de VOC handelde?