§4.3 Massamoord

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2,4

§4.3 Massamoord

§4.3 Massamoord

De tijd van de Tweede Wereldoorlog

Planning

  - Herhaling §4.2

  - Leerdoelen

  - Uitleg

  - Huiswerk

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen welke ideeën nazi’s hadden over Joden en andere groepen.

• Je kunt beschrijven hoe de vervolging van Joden verliep in Duitsland en Oost-Europa.

• Je kunt beschrijven hoe de vervolging van Joden in Nederland verliep. 

Sleep de teksten in de juiste volgorde. 

1939

1940

1941

1944

April 1945

Mei 1945

inval Sovjet-Unie

Zelfmoord Hitler

Overgave Duitsland

inval Polen

D-Day

Inval NL

Een 'zuiver' ras

Je kan uitleggen welke ideeën nazi's hadden over Joden en andere groepen

• Antisemitisme: Jodenhaat.
• Nationaalsocialisten geloofden in rassenleer: er zouden verschillende rassen zijn. Het ene ras beter dan het andere. 
• Hitler zag Joden niet als echte Duitsers (nationalisme). Joden hadden namelijk een ander geloof.

Door propaganda, zoals in de afschuwelijke film De Eeuwige Jood of via hun eigen krant Der Stürmer...

...slagen de Nazi's erin, het Duitse volk te hersenspoelen: Joden moet je uitsluiten!

Jodenvervolging in het oosten

Je kan beschrijven hoe de vervolging van Joden verliep in Duitsland en Oost-Europa

• Vanaf 1933 werden Joden gediscrimineerd. Dit begon toen de Nazi's aan de macht kwamen.
• Joden opsluiten in getto's.
• 1942: vernietigingskampen, zoals Auschwitz-Birkenau.
• Holocaust: De massamoord op zes miljoen Joden door de nazi’s in de Tweede Wereldoorlog.

Jodenvervolging in Nederland

Je kan beschrijven hoe de vervolging van Joden verliep in Nederland

• Anti-Joodse maatregelen
• Joden duiken onder
• Jodenster dragen
• Westerbork

SS

in het begin lijfwachten
later vooral verantwoordelijk voor Jodenvernietiging

Daarnaast : Waffen-SS : eliteleger

Ariërverklaring

Bestuursambtenaren, politie, medewerkers ministerie mochten op hun plaats blijven.

Behielden positie mits zij een ariërverklaring ondertekenden.

Slechts tien van de honderdduizenden ambtenaren weigerden.

Vraag voor leerlingen: Hoeveel van de 200.000 Nederlandse ambtenaren ondertekende deze verklaring?

Antisemitisme betekent...

1. Anti-Duits
2. Anti-Joods
3. Racistisch
4. Nationalistisch

Waarom moesten Joden een ster dragen na 1933?

Huiswerk

Wat: Maken opdracht 2 t/m 6

Hoe: Zelfstandig

Hulp: Je boek

Tijd: 15 minuten

Klaar? Doe wat voor jezelf

Deportatie 

Wegvoeren van Joden

Doorgangskampen

Vernietigingskampen

BV: Westerbork

BV: Auschwitz (Polen)

Gedeporteerd

Westerbork doorgangskamp

Auschwitz vernietigingskamp

Vernietigingskampen

• Via doorvoerkampen naar vernietigingskampen
• Grootste concentratiekamp:  Auschwitz-Birkenau
• 6 miljoen Joden vermoord tijdens WOII

Concentratiekampen

Tot 1942 waren concentratiekampen nog niet bedoeld als vernietigingskampen. 

Later na de Wannsee Conferentie zijn de vernietigingskampen ingesteld.

Het verschil tussen een concentratiekamp en een vernietigingskamp

Concentratiekamp	Vernietigingskamp
Joden werden hier verzameld om daarna weer doorgevoerd te worden	Joden werden hier vermoord. Vanuit de trein gelijk door naar de gaskamer

Geschiedenis

Uitleg 4.3

Volkenmoord
Bij aankomst in een vernietigingskamp splitsen de nazi's de mensen in twee groepen:

• Sterke mannen en vrouwen 
• Ouderen, kinderen en zieken

Selectie van Joodse Hongaren (Auschwitz-Birkenau, 1944)

Vooruitblik

Vooruitblik

Wat gaan we de volgende les doen?

Vanaf 1933 werden Joden steeds meer beperkt. Wat mochten zij bijvoorbeeld niet meer? Noem twee dingen.

Hitler was aanhanger van de rassenleer. Wat betekent dit begrip?

Geschiedenis

Uitleg 4.3

Bekijk de kaart die je hebt gekregen.

Wat valt je op? (let op de legenda, cijfers, symbolen). Wat zegt dit?

Wissel dit uit met de leerling(en) naast je.

Doorgangskamp Westerbork

Geschiedenis

Uitleg 4.3

Volkenmoord
Vanaf 1941 besloten de Nazi's om alle joden in bezette gebieden te vermoorden: Endlosung.

• Tijdens de aanval op de Sovjet-Unie werden er 1 miljoen joden doodgeschoten

Geschiedenis

Uitleg 4.3

Volkenmoord = Genocide
Kogels kostten de Duitsers teveel geld en het duurde op deze manier te lang. Dus:

• De Nazi's bouwden vanaf 1942 vernietigingskampen in Polen = Concentratiekampen gemaakt om mensen te vermoorden.
  

Geschiedenis

Uitleg 4.3

Volkenmoord
Voordat de Joodse mensen in een vernietigingskamp terecht kwamen werden zij verzameld in;

Doorgangskampen (o.a. Westerbork in Drenthe)

Dat noemen we: ze werden gedeporteerd naar een  vernietigingskamp

Doorgangskamp Westerbork

Geschiedenis

Uitleg 4.3

De meeste mensen in de concentratiekampen sterven door;

• Gaskamers
• Honger
• Besmettelijke ziektes
  
• Dwangarbeid

6 miljoen Europese Joden

Geschiedenis

Uitleg 4.3

En niet alleen Joden.....

- ook Roma's en Sinti's (zigeuners)

- gehandicapten

- mensen die psychisch in de war waren

- homoseksuele mensen

Nooit meer?

Na de Tweede Wereldoorlog :

Irak (Koerden)

Joegoslavië (Bosnische moslims)

Rwanda (Tutsi’s)

Geschiedenis

Uitleg 4.3

De meeste mensen in de concentratiekampen sterven door;

• Gaskamers
• Honger
• Besmettelijke ziektes
  
• Dwangarbeid

6 miljoen Europese Joden