Maatschappijkunde | Paragraaf 6

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Maatschappijkunde | Paragraaf 6

Van politie naar officier.

Lesdoelen vandaag 

- Aan het einde van de les ben je bekend met de bevoegdheden van de politie en de officier van justitie. 

- Aan het einde van de les kan je uitleggen wat de rol van de officier van justitie is binnen een stafproces. 

Politie: Taken & bevoegdheden

Taak	Uitleg & voorbeeld
Handhaven openbare orde	Als het nodig is optreden bij een demonstratie. Vaak in taak van de burgermeester.
Hulpverlening	Helpen bij het opzoeken van een vermist kind of assisteren bij een verkeersongeval.
Opsporing	Als er een strafbaar feit is gepleegd, onderzoekt de politie wat er precies gebeurt is. Onder de verantwoordelijkheid van de Officier van Justitie (OvJ).
Preventie	Politie aanwezig in uitgaansgebieden om vechtpartijen te voorkomen.
Dienstverlening	Advies over hoe je bijvoorbeeld kan voorkomen dat er bij je ingebroken wordt.
Opstellen proces verbaal	Officieel schriftelijk verslag schrijven over een politieonderzoek naar een misdrijf.

Doel van de politie: zorgen voor een veilige en leefbare samenleving. 6 taken:

Voorbeeld

Politie: Bevoegdheden

Bevoegdheid	Uitleg
Staande houden	Iemand laten stilstaan en vragen naar zijn/haar persoonlijke gegevens. Kijken wie het persoon is.
Bekeuring geven	Agenten mogen je een bekeuring geven, bijvoorbeeld voor geen licht op de fiets of geen ID kunnen tonen.
Aanhouden	Iemand aanhouden en meenemen naar het politie bureau. Bijvoorbeeld een overvaller of inbreker.
Vasthouden	Een verdachte vasthouden in verband met sporen onderzoek of wanneer de zaak anders niet opgelost kan worden.
Fouilleren	De kleding van een verdachte onderzoeken. Tassen mogen alleen doorzocht worden met toestemming.
Geweld	'Geweldsmonopolie', politie en leger mogen als enige overheidsinstantie wapens dragen en geweld gebruiken. Zitten regels aan.

Handelingen die de politie in sommige zaken mag doen. Nodig om taken uit te voeren. 

Grenzen bevoegdheden

Nederland is een rechtstaat, burgers zijn beschermd. 

Rechtsbescherming: Politie kan niet zomaar alles doen. 

Rechtshandhaving: Handhaven van het recht. 

Voorbeeld: De politie kan door een identificatieplicht snel controleren of iemand de juiste gegevens geeft (rechtshandhaving). Maar de politie mag niet zomaar naar je ID vragen aangezien de agent een geldige reden nodig heeft (rechtsbescherming). 

Aan de slag!

Wat?	Maken 'vragen bij 6.2' op bladzijde 67.
Waarom?	Je oefent met de theorie die je nodigt hebt voor de examens
Hoe?	Zelfstandig en stil.
Hulp?	Vragen mag je stellen als je je vinger opsteekt.
Tijd?	5 minuten
Uitkomst?	Je hebt de vragen bij 6.2 gemaakt.
Klaar?	Vul alvast de bekende begrippen in bij de samenvatting.

 Officier van Justitie (OvJ)

Speciale ambtenaar namens de samenleving die bewijzen tegen de verdachte zoekt en die een straf kan eisen.

Alle officieren van justitie samen = Openbaar Ministerie (OM)

Leidt het opsporingsonderzoek en werkt samen met de politie. 

Met het proces verbaal (een officieel politie verslag over een misdrijf) start het politieonderzoek. 

OvJ & het opsporingsonderzoek

De Officier van Justitie (OvJ) gaat met behulp van het proces verbaal en ander bewijs aan de slag met het onderzoek. Hij kijkt of het bewijs sterk genoeg is en laat bijvoorbeeld verder onderzoek plaatsvinden.

3 opties aan het einde van het onderzoek: 

Seponeren: Afzien van rechtsvervolging. 

Schikken: Een boete als het vergrijp niet te zwaar is. Je krijgt wel een strafblad. 

Vervolgen: Het strafdossier gaat naar de rechtbank en je moet voor de rechter verschijnen. De Officier van Justitie wordt dan een Openbaar Aanklager (OA), namens het Openbaar Ministerie (OM). 

Aan de slag!

Wat?	Maken examenopgaven en opdracht 9, 12 & 17.
Waarom?	Je oefent met de examenopgaven en gaat zo nog beter voorbereid de examens in.
Hoe?	Zelfstandig en stil tijdens de examenopgaven. Daarna mag je samenwerken.
Hulp?	Vragen mag je stellen als je je vinger opsteekt, maar niet tijdens de examenopgaven.
Tijd?	15 minuten
Uitkomst?	Je hebt de examenopgaven gemaakt en hier goed mee geoefend.
Klaar?	Vul alvast de bekende begrippen in bij de samenvatting.