Geschiedenis les 2: geschiedenis van de geneeskunde

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Doorbraken in de geneeskunde

Leerdoelen

• Je kunt een aantal ontwikkelingen uit de geschiedenis van de geneeskunde noemen die van invloed zijn geweest op de de gezondheidzorg.

Wat weet je van de geschiedenis van de geneeskunde?

Oudheid

Planten en kruiden

Grieken en Romeinen

De Griekse mythologische god Asklepios heeft zijn naam gegeven aan het symbool van de geneeskunde: esculaap. Staf waar een slang omheen kronkelt. De slang symbool voor de genezing

Hippocrates (460-377 v. Chr.) benadrukte het belang van hygiëne, zowel voor arts als patiënt, gezonde eet- en drinkgewoonten, frisse lucht en een natuurlijk verloop van processen in het lichaam. Deze ideeën zijn nog steeds relevant.

In Perzië en India werden artsen opgeleid. Zij hielden zich bezig met anatomie, oogheelkunde, farmacologie en fysiologie. 

Asklepios

Griekse god van geneeskunde, die werd afgebeeld met een staf met slang.

Tegenwoordig nog veel gebruikt (apothekers/artsen)

WHO: De Wereldgezondheidsorganisatie is de gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties die een sturende en coördinerende rol heeft op het gebied van gezondheid en welzijn

Renaissance

De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp is een bekend schilderij van de Nederlandse kunstschilder Rembrandt van Rijn.

Op het schilderij staat een les in de anatomie afgebeeld met een groep chirurgijns, gehouden door dr. Nicolaes Tulp. Het was het eerste groepsportret dat de toen 25-jarige Rembrandt schilderde. Het is gesitueerd in de Waag in Amsterdam, maar niet in het pas in 1691 gebouwde anatomisch theater boven op de Waag.

De anatomieles vond plaats op 31 januari 1632. Het Amsterdamse chirurgijnsgilde, waarvan Tulp deel uitmaakte, stond enkel één openbare ontleding per jaar toe. Het daarbij gebruikte lichaam moest dan van een geëxecuteerde crimineel zijn, deze keer van de 41-jarige Aris Kindt (alias Adriaan Adriaansz). Hij was eerder die dag opgehangen voor diefstal.

18e en 19e eeuw

• Edward Jenner in 1797 eerste vaccinatie tegen pokken, controversieel en niet direct geaccepteerd. 
• Louis Pasteur in 1885 met vaccin tegen hondsdolheid, definitieve doorbraak van het vaccin door toedienen kleine hoeveelheid van de ziekte
• Tegenwoordig ook veel andere soorten vaccin, zoals BMR(bof, mazelen en rode hond).

https://historiek.net/edward-jenner-vaccinatie-pokken-geschiedenis/139068/

Voor wat extra achtergrond info

Alexander Fleming

Uitvinder van de penicilline

https://www.facebook.com/watch?v=219993023550269

Wat was een opvallende verandering in de zorg door toedoen van Florence Nightingale?

De geboortedag van Florence Nightingale wordt altijd op 12 mei herdacht. Hoe wordt deze dag ook wel genoemd?

1. Dag van de zorg
2. Dag van Florence Nightingale
3. Dag van het rode kruis
4. Dag van de verpleging

Florence Nightingale kwam er achter dat in haar ziekenhuis een hoger sterftecijfer lag, wat was de oorzaak?

1. slechte riolering en overvolle ziekenhuizen
2. slechte riolering en niet methodisch werken
3. slechte hygiëne en niet methodisch werken
4. slechte hygiëne en te weinig ziekenverzorgsters

Wat doet een vaccin in het lichaam om het immuunsysteem voor te bereiden op toekomstige infecties?

1. Het vernietigt direct virussen en bacteriën.
2. Het stimuleert de productie van antilichamen.
3. Het verzwakt het immuunsysteem tijdelijk.

Welke cellen worden door het vaccin geactiveerd om te onthouden hoe ze een ziekteverwekker moeten bestrijden?

1. Rode bloedcellen
2. Geheugencellen
3. Huidcellen
4. Witte bloedcellen

Noem moderne uitvindingen in de geneeskunde

20e en 21e eeuw

MRI

Röntgen

3D geprint

Robotchirurgie

immunotherapie

telemedicine

Proefje beschimmeld brood

Probeer zoveel mogelijk schimmel op het brood te krijgen.

Hoe ga je dat doen?

Waarom denk je dat jullie manier heel veel schimmel geeft?

Leg dat uit met theorie

Schrijf dit op in een document, deel met juf Sophie en meester Steven

Wat vond je van deze les?