Afloop Eerste Wereldoorlog + Vrede van Versailles

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 3,4

Afloop Eerste Wereldoorlog

Herhaling

In de Eerste Wereldoorlog werden veel 

nieuwe wapens uitgevonden. Sleep de naam van de wapens naar de juiste afbeelding.

mitrailleur

tank

vliegtuig

vlammenwerper

gifgas

duikboot

Oorzaken

Aanleiding

Gevolg

Oorzaken: omstandigheden die maakt dat iets ontstaat.

Aanleiding: De belangrijkste oorzaak waaardoor iets ontstaat

Gevolg: Hetgeen dat ontstaat door omstandigheden

Frans-Duitse Oorlog

Eerste Wereldoorlog

Nationalisme

Militarisme

Moord op Franz Ferdinand

Bondgenootschappen

Propaganda en censuur

Begrippen van de 20e eeuw

Propaganda

Propaganda = mensen overhalen voor bepaalde ideeën/acties, vaak door emotie te gebruiken. Meestal niet (hele) waarheid!

Methoden:

- Overdrijven

- Weglaten

- Herhalen

Propaganda heeft vaak één van de volgende boodschappen of een combinatie daarvan:

1. Wij zijn geweldig

2. Zij zijn verschrikkelijk

3. Doe met ons mee

Waarom zul je niet altijd gevechten zien op propagandaposters?

Welk land wordt afgebeeld?

1. Groot-Brittannië
2. Frankrijk
3. Rusland
4. Duitsland

Welk land wordt afgebeeld?

1. Groot-Brittannië
2. Frankrijk
3. Rusland
4. Duitsland

Welk bondgenootschap is verantwoordelijk voor welke afbeelding? 

Geallieerden

Centralen

Welke boodschap heeft deze propaganda?

1. Wij zijn geweldig
2. Doe met ons mee
3. Zij zijn verschrikkelijk
4. Alledrie zijn goed

Censuur

• Censuur is het weglaten van informatie die de overheid niet openbaar wil hebben
  
• Tijdens WO1 veel gebruikt in brieven naar huis om de gruwelijkheid van de oorlog te verbergen
• Brieven van soldaten werden eerst langs het censuurbureau gestuurd
• Het excuus was dat op deze manier gevoelige informatie niet bij de vijand kon komen

Keerpunt: 1917

Het Oostfront

• Strijdende partijen:
  Rusland <=> Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Ottomaanse Rijk 
• Verloopt heel slecht voor Rusland => verliest veel gebied

1917: Russische Revolutie

• Russisch leger slecht bewapend (1 geweer op 10 soldaten)
  
• Russische soldaten vooral arme boeren
  => hongersnood
• In Rusland ontstaat in 1917 een revolutie: de tsaar wordt afgezet (zie verder §3.1)
  
• De nieuwe machthebbers, de communisten onder leiding van Lenin, sluiten vrede met Duitsland in 1918 => Vrede van Brest-Litovsk
  
• Duitsland kan nu troepen vanuit het oosten naar het westen sturen….
  

1917: De VS gaan meedoen

• Vanaf 1917 voert Duitsland onbeperkte duikbotenoorlog tegen schepen die Groot-Brittannië bevoorraden
  
• Aanleiding voor de Verenigde Staten om vanaf 6 april 1917 mee te gaan doen (schepen VS namelijk doelwit)
  
• Vanaf juli 1918 10.000 Amerikaanse soldaten per dag naar Westfront
  
• Duitse leger is hier niet tegen bestand… 

Duitsland verliest...

• Vanaf eind september 1918 delen van Duitse leger in opstand => de revolutie lijkt ook in Duitsland uit te breken
  
• De Duitse keizer Wilhelm II wordt afgezet en vlucht naar Nederland 
•  Nieuwe Duitse regering sluit op 11 november 1918 wapenstilstand met de geallieerden 

Vredesonderhandelingen 1919

• Frankrijk en Groot-Brittannië: Duitsland moet alle oorlogsschade betalen en mag nooit meer groot kunnen worden.
• Verenigde Staten: Door Duitsland heel zwaar te straffen alleen maar meer problemen. Belangrijk dat Duitsland weer sterke economie krijgt
  

14 punten van Wilson

• Vrijheid voor alle volken: elk volk moet een eigen land hebben, met eigen grenzen (= zelfbeschikkingsrecht)

• Oprichting Volkenbond (voorloper Verenigde Naties: 'eerst praten, dan vechten').

Vredesonderhandelingen 1919

• Frankrijk en Engeland zetten hun eisen door.
  
• Wel steun aan het idee van Wilson een volkenbond op te richten
  
• Doel: een plek waar landen afspraken met elkaar konden maken en ruzies oplossen
  
• Probleem: geen manier om landen te dwingen
  

Vrede van Versailles 1919

Vredesverdrag dat Duitsland moest ondertekenen. Voorwaarden: 

1. Duitsland moest gebieden en alle koloniën afstaan
   
2. Bij de Franse grens mochten geen militairen meer gestationeerd worden 
3. Het Duitse leger mocht niet groter dan 100.000 man zijn
   
4. Duitsland moest de oorlogsschade aan Engeland, Frankrijk en België betalen. Dit kwam neer op 269 miljard goudmark = 778 miljard dollar nu
   

Vrede van Versailles 1919

De Vrede van Versailles kwam in Duitsland hard aan:  

• Alleen Duitsland werd (volgens Duitsland) zo hard aangepakt 
• De herstelbetalingen drukten zwaar op de Duitse economie
• Soldaten kwamen teleurgesteld terug in Duitsland : begrepen niet waarom ze hadden verloren => dolkstootlegende

Voor wie of wat staat de hond symbool?

Hoe laat de tekenaar zien dat oorlog een verschrikkelijk iets is?

Hoe laat de tekenaar zien dat de Volkenbond een middel is tegen oorlogen?

Is de tekenaar een voorstander of een tegenstander van de Volkenbond? Leg je antwoord uit.

Voor wie of wat staat het konijn symbool?

Hoe laat de tekenaar zien dat oorlog een verschrikkelijk iets is?

Hoe laat de tekenaar zien dat de Volkenbond geen middel is tegen oorlogen?

In welk jaar werd de Vrede van Versailles getekend?

1. 1914
2. 1917
3. 1919
4. 1920

Deze vraag gaat over de Eerste Wereldoorlog. Sleep de onderstaande vijf zinnen naar de juiste twee kolommen:

De Geallieerden:

De Centralen:

De Verenigde Staten sloten zich aan bij de ...

Duitsland en Oostenrijk vormden de ...

Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland vormden de ...

Italië sloot zich aan bij de ...

Het Ottomaanse RIjk sloot zich aan bij de ...

➤Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde van vroeger naar later.

De oorlog is voorbij: 

op 11 november 1918

Kroonprins Frans-Ferdinand wordt vermoord door Gavrilo Princip.

Rusland sluit een wapenstilstand met Duitsland.

De Verenigde Staten gaan meedoen met de oorlog.

De Eerste Wereldoorlog begint.

SO Eerste Wereldoorlog

- Datum: woensdag 4 (of 11) december

- Toetsstof: paragraaf 1.2 en 1.4

     * Gebruik het overzichtsblad als samenvatting.

     * NB: sommige dingen op het blad, staan niet in het boek!