In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.
Onderdelen in deze les
Geschiedenis
De VOC
Slide 1 - Tekstslide
Ga naar www.lessonup.app
Voer de code in
Slide 2 - Tekstslide
Weet iemand al iets van de VOC? Wat denk je dat het is?
Slide 3 - Open vraag
Slide 4 - Video
Waarom werd zwarte peper in de zeventiende eeuw 'het zwarte goud' genoemd?
Slide 5 - Open vraag
Lesdoelen
Aan het einde van de les kunnen jullie vertellen hoe Nederland zo rijk is geworden aan de handel in goederen uit Azië.
Aan het einde van de les kunnen jullie vertellen welke gevaren het reizen met de VOC met zich meebracht.
Slide 6 - Tekstslide
De VOC
In 1602 werd de 'Verenigde Oost-Indische Compagnie' opgericht. De VOC kreeg, als enige in Nederland, het recht om handel te drijven in Azië. In naam van Nederland mocht de VOC verdragen sluiten en oorlogen beginnen. Ze mochten zelfs regeren over de gebieden die ze veroverde.
1
Nederlands-Indië
Het eilandenrijk Indonesië ligt aan de andere kant van de wereld. Vanaf 1602 krijgt de VOC er steeds meer invloed. Op het eiland Java bouwden ze een nieuwe hoofdstad: Batavia. Op de Indonesische eilanden worden kostbare kruiden (zoals peper, nootmuskaat, kruidnagels en kaneel) geoogst, die in Nederland voor veel geld kunnen worden verkocht.
2
Held of tiran?
Jan Pieterszoon Coen was een belangrijke man bij de VOC. In Nederland werd hij als held vereerd, maar bij de inwoners van Indonesië stond hij bekend als een tiran. Jan Pieterszoon Coen vermoordde de mensen van de Molukse Banda-eilanden toen ze het waagden hun specerijen te verkopen buiten de VOC om.
3
Schepen van de VOC
Voor de VOC-reizen van en naar Indië werden 'spiegelretourschepen' gebruikt: driemastzeilschepen van zo'n 40 meter lang en 10 meter breed. Een enkele reis duurde 8 maanden, een 'retour' soms wel 2 jaar. Er zijn in twee eeuwen bijna 100 spiegelretourschepen gebouwd. Sommige vergingen al op hun eerste reis.
4
Peperdure handelswaar
Europeanen waren dol op specerijen uit Oost-Indië. Voor kruiden als nootmuskaat, kaneel, kruidnagel en zwarte peper betaalden ze graag veel geld. Op deze 'peperdure' producten maakten de VOC-kooplieden dus veel winst! Maar de schepen brachten ook andere handelswaar mee, zoals koffie, thee en prachtig serviesgoed van kostbaar porselein.
5
Doodziek...
Varen bij de VOC was gevaarlijk. Flinke kans dat je de tocht van of naar Indië niet overleefde. Je schip kon worden aangevallen door zeerovers of in een zware storm terecht komen. Ook lagen ongelukken op de loer. Maar de kans dat je onderweg stierf aan een ziekte was het grootst. 'Scheurbuik' was aan boord de meest gevreesde ziekte. Dit kreeg je door een tekort aan vitamine C. In groente en fruit zit veel vitamine C, maar dat bleef zonder koelkast aan boord niet lang goed. Klachten waren hevige buikpijn, ontstoken tandvlees, dikke benen en blauwe plekken.
6
Scheepsjongens
Elk VOC-schip had een paar scheepsjongens aan boord: jongens tussen de 10 en 17 jaar oud, die allerlei ondankbare klusjes moesten doen. Een van de bekenste is Michiel de Ruyter, die op zijn elfde voor het eerst als scheepsjongen uitvoer, en het uiteindelijk tot admiraal van de hele Nederlandse vloot schopt.
7
Slide 7 - Tekstslide
Slide 8 - Tekstslide
Waar staat de afkorting VOC voor?
A
Vader over Chocola
B
Verenigde Oost-Indische Compagnie
C
Verre Oosten Compagnie
D
Verenigde Oosten Compagnie
Slide 9 - Quizvraag
De VOC
In 1602 werd de 'Verenigde Oost-Indische Compagnie' opgericht. De VOC kreeg, als enige in Nederland, het recht om handel te drijven in Azië. In naam van Nederland mocht de VOC verdragen sluiten en oorlogen beginnen. Ze mochten zelfs regeren over de gebieden die ze veroverde.
1
Nederlands-Indië
Het eilandenrijk Indonesië ligt aan de andere kant van de wereld. Vanaf 1602 krijgt de VOC er steeds meer invloed. Op het eiland Java bouwden ze een nieuwe hoofdstad: Batavia. Op de Indonesische eilanden worden kostbare kruiden (zoals peper, nootmuskaat, kruidnagels en kaneel) geoogst, die in Nederland voor veel geld kunnen worden verkocht.
2
Held of tiran?
Jan Pieterszoon Coen was een belangrijke man bij de VOC. In Nederland werd hij als held vereerd, maar bij de inwoners van Indonesië stond hij bekend als een tiran. Jan Pieterszoon Coen vermoordde de mensen van de Molukse Banda-eilanden toen ze het waagden hun specerijen te verkopen buiten de VOC om.
3
Schepen van de VOC
Voor de VOC-reizen van en naar Indië werden 'spiegelretourschepen' gebruikt: driemastzeilschepen van zo'n 40 meter lang en 10 meter breed. Een enkele reis duurde 8 maanden, een 'retour' soms wel 2 jaar. Er zijn in twee eeuwen bijna 100 spiegelretourschepen gebouwd. Sommige vergingen al op hun eerste reis.
4
Peperdure handelswaar
Europeanen waren dol op specerijen uit Oost-Indië. Voor kruiden als nootmuskaat, kaneel, kruidnagel en zwarte peper betaalden ze graag veel geld. Op deze 'peperdure' producten maakten de VOC-kooplieden dus veel winst! Maar de schepen brachten ook andere handelswaar mee, zoals koffie, thee en prachtig serviesgoed van kostbaar porselein.
5
Doodziek...
Varen bij de VOC was gevaarlijk. Flinke kans dat je de tocht van of naar Indië niet overleefde. Je schip kon worden aangevallen door zeerovers of in een zware storm terecht komen. Ook lagen ongelukken op de loer. Maar de kans dat je onderweg stierf aan een ziekte was het grootst. 'Scheurbuik' was aan boord de meest gevreesde ziekte. Dit kreeg je door een tekort aan vitamine C. In groente en fruit zit veel vitamine C, maar dat bleef zonder koelkast aan boord niet lang goed. Klachten waren hevige buikpijn, ontstoken tandvlees, dikke benen en blauwe plekken.
6
Scheepsjongens
Elk VOC-schip had een paar scheepsjongens aan boord: jongens tussen de 10 en 17 jaar oud, die allerlei ondankbare klusjes moesten doen. Een van de bekenste is Michiel de Ruyter, die op zijn elfde voor het eerst als scheepsjongen uitvoer, en het uiteindelijk tot admiraal van de hele Nederlandse vloot schopt.
7
Slide 10 - Tekstslide
Hoe werd Nederland zo rijk van de handel met Indië?
Slide 11 - Open vraag
De VOC
In 1602 werd de 'Verenigde Oost-Indische Compagnie' opgericht. De VOC kreeg, als enige in Nederland, het recht om handel te drijven in Azië. In naam van Nederland mocht de VOC verdragen sluiten en oorlogen beginnen. Ze mochten zelfs regeren over de gebieden die ze veroverde.
1
Nederlands-Indië
Het eilandenrijk Indonesië ligt aan de andere kant van de wereld. Vanaf 1602 krijgt de VOC er steeds meer invloed. Op het eiland Java bouwden ze een nieuwe hoofdstad: Batavia. Op de Indonesische eilanden worden kostbare kruiden (zoals peper, nootmuskaat, kruidnagels en kaneel) geoogst, die in Nederland voor veel geld kunnen worden verkocht.
2
Held of tiran?
Jan Pieterszoon Coen was een belangrijke man bij de VOC. In Nederland werd hij als held vereerd, maar bij de inwoners van Indonesië stond hij bekend als een tiran. Jan Pieterszoon Coen vermoordde de mensen van de Molukse Banda-eilanden toen ze het waagden hun specerijen te verkopen buiten de VOC om.
3
Schepen van de VOC
Voor de VOC-reizen van en naar Indië werden 'spiegelretourschepen' gebruikt: driemastzeilschepen van zo'n 40 meter lang en 10 meter breed. Een enkele reis duurde 8 maanden, een 'retour' soms wel 2 jaar. Er zijn in twee eeuwen bijna 100 spiegelretourschepen gebouwd. Sommige vergingen al op hun eerste reis.
4
Peperdure handelswaar
Europeanen waren dol op specerijen uit Oost-Indië. Voor kruiden als nootmuskaat, kaneel, kruidnagel en zwarte peper betaalden ze graag veel geld. Op deze 'peperdure' producten maakten de VOC-kooplieden dus veel winst! Maar de schepen brachten ook andere handelswaar mee, zoals koffie, thee en prachtig serviesgoed van kostbaar porselein.
5
Doodziek...
Varen bij de VOC was gevaarlijk. Flinke kans dat je de tocht van of naar Indië niet overleefde. Je schip kon worden aangevallen door zeerovers of in een zware storm terecht komen. Ook lagen ongelukken op de loer. Maar de kans dat je onderweg stierf aan een ziekte was het grootst. 'Scheurbuik' was aan boord de meest gevreesde ziekte. Dit kreeg je door een tekort aan vitamine C. In groente en fruit zit veel vitamine C, maar dat bleef zonder koelkast aan boord niet lang goed. Klachten waren hevige buikpijn, ontstoken tandvlees, dikke benen en blauwe plekken.
6
Scheepsjongens
Elk VOC-schip had een paar scheepsjongens aan boord: jongens tussen de 10 en 17 jaar oud, die allerlei ondankbare klusjes moesten doen. Een van de bekenste is Michiel de Ruyter, die op zijn elfde voor het eerst als scheepsjongen uitvoer, en het uiteindelijk tot admiraal van de hele Nederlandse vloot schopt.
7
Slide 12 - Tekstslide
In Hoorn staat een groot standbeeld voor Jan Pieterszoon Coen. Kan deze blijven staan? Waarom wel of waarom niet?
Slide 13 - Open vraag
De VOC
In 1602 werd de 'Verenigde Oost-Indische Compagnie' opgericht. De VOC kreeg, als enige in Nederland, het recht om handel te drijven in Azië. In naam van Nederland mocht de VOC verdragen sluiten en oorlogen beginnen. Ze mochten zelfs regeren over de gebieden die ze veroverde.
1
Nederlands-Indië
Het eilandenrijk Indonesië ligt aan de andere kant van de wereld. Vanaf 1602 krijgt de VOC er steeds meer invloed. Op het eiland Java bouwden ze een nieuwe hoofdstad: Batavia. Op de Indonesische eilanden worden kostbare kruiden (zoals peper, nootmuskaat, kruidnagels en kaneel) geoogst, die in Nederland voor veel geld kunnen worden verkocht.
2
Held of tiran?
Jan Pieterszoon Coen was een belangrijke man bij de VOC. In Nederland werd hij als held vereerd, maar bij de inwoners van Indonesië stond hij bekend als een tiran. Jan Pieterszoon Coen vermoordde de mensen van de Molukse Banda-eilanden toen ze het waagden hun specerijen te verkopen buiten de VOC om.
3
Schepen van de VOC
Voor de VOC-reizen van en naar Indië werden 'spiegelretourschepen' gebruikt: driemastzeilschepen van zo'n 40 meter lang en 10 meter breed. Een enkele reis duurde 8 maanden, een 'retour' soms wel 2 jaar. Er zijn in twee eeuwen bijna 100 spiegelretourschepen gebouwd. Sommige vergingen al op hun eerste reis.
4
Peperdure handelswaar
Europeanen waren dol op specerijen uit Oost-Indië. Voor kruiden als nootmuskaat, kaneel, kruidnagel en zwarte peper betaalden ze graag veel geld. Op deze 'peperdure' producten maakten de VOC-kooplieden dus veel winst! Maar de schepen brachten ook andere handelswaar mee, zoals koffie, thee en prachtig serviesgoed van kostbaar porselein.
5
Doodziek...
Varen bij de VOC was gevaarlijk. Flinke kans dat je de tocht van of naar Indië niet overleefde. Je schip kon worden aangevallen door zeerovers of in een zware storm terecht komen. Ook lagen ongelukken op de loer. Maar de kans dat je onderweg stierf aan een ziekte was het grootst. 'Scheurbuik' was aan boord de meest gevreesde ziekte. Dit kreeg je door een tekort aan vitamine C. In groente en fruit zit veel vitamine C, maar dat bleef zonder koelkast aan boord niet lang goed. Klachten waren hevige buikpijn, ontstoken tandvlees, dikke benen en blauwe plekken.
6
Scheepsjongens
Elk VOC-schip had een paar scheepsjongens aan boord: jongens tussen de 10 en 17 jaar oud, die allerlei ondankbare klusjes moesten doen. Een van de bekenste is Michiel de Ruyter, die op zijn elfde voor het eerst als scheepsjongen uitvoer, en het uiteindelijk tot admiraal van de hele Nederlandse vloot schopt.
7
Slide 14 - Tekstslide
Hoelang kon een enkele reis naar Indië wel duren?
A
8 maanden
B
9 maanden
C
1 jaar
D
2 jaar
Slide 15 - Quizvraag
De VOC
In 1602 werd de 'Verenigde Oost-Indische Compagnie' opgericht. De VOC kreeg, als enige in Nederland, het recht om handel te drijven in Azië. In naam van Nederland mocht de VOC verdragen sluiten en oorlogen beginnen. Ze mochten zelfs regeren over de gebieden die ze veroverde.
1
Nederlands-Indië
Het eilandenrijk Indonesië ligt aan de andere kant van de wereld. Vanaf 1602 krijgt de VOC er steeds meer invloed. Op het eiland Java bouwden ze een nieuwe hoofdstad: Batavia. Op de Indonesische eilanden worden kostbare kruiden (zoals peper, nootmuskaat, kruidnagels en kaneel) geoogst, die in Nederland voor veel geld kunnen worden verkocht.
2
Held of tiran?
Jan Pieterszoon Coen was een belangrijke man bij de VOC. In Nederland werd hij als held vereerd, maar bij de inwoners van Indonesië stond hij bekend als een tiran. Jan Pieterszoon Coen vermoordde de mensen van de Molukse Banda-eilanden toen ze het waagden hun specerijen te verkopen buiten de VOC om.
3
Schepen van de VOC
Voor de VOC-reizen van en naar Indië werden 'spiegelretourschepen' gebruikt: driemastzeilschepen van zo'n 40 meter lang en 10 meter breed. Een enkele reis duurde 8 maanden, een 'retour' soms wel 2 jaar. Er zijn in twee eeuwen bijna 100 spiegelretourschepen gebouwd. Sommige vergingen al op hun eerste reis.
4
Peperdure handelswaar
Europeanen waren dol op specerijen uit Oost-Indië. Voor kruiden als nootmuskaat, kaneel, kruidnagel en zwarte peper betaalden ze graag veel geld. Op deze 'peperdure' producten maakten de VOC-kooplieden dus veel winst! Maar de schepen brachten ook andere handelswaar mee, zoals koffie, thee en prachtig serviesgoed van kostbaar porselein.
5
Doodziek...
Varen bij de VOC was gevaarlijk. Flinke kans dat je de tocht van of naar Indië niet overleefde. Je schip kon worden aangevallen door zeerovers of in een zware storm terecht komen. Ook lagen ongelukken op de loer. Maar de kans dat je onderweg stierf aan een ziekte was het grootst. 'Scheurbuik' was aan boord de meest gevreesde ziekte. Dit kreeg je door een tekort aan vitamine C. In groente en fruit zit veel vitamine C, maar dat bleef zonder koelkast aan boord niet lang goed. Klachten waren hevige buikpijn, ontstoken tandvlees, dikke benen en blauwe plekken.
6
Scheepsjongens
Elk VOC-schip had een paar scheepsjongens aan boord: jongens tussen de 10 en 17 jaar oud, die allerlei ondankbare klusjes moesten doen. Een van de bekenste is Michiel de Ruyter, die op zijn elfde voor het eerst als scheepsjongen uitvoer, en het uiteindelijk tot admiraal van de hele Nederlandse vloot schopt.
7
Slide 16 - Tekstslide
Welk product uit Oost-Indië waren de Europeanen vooral dol op?
A
Porselein
B
Katoen
C
Specerijen
D
Koffie
Slide 17 - Quizvraag
De VOC
In 1602 werd de 'Verenigde Oost-Indische Compagnie' opgericht. De VOC kreeg, als enige in Nederland, het recht om handel te drijven in Azië. In naam van Nederland mocht de VOC verdragen sluiten en oorlogen beginnen. Ze mochten zelfs regeren over de gebieden die ze veroverde.
1
Nederlands-Indië
Het eilandenrijk Indonesië ligt aan de andere kant van de wereld. Vanaf 1602 krijgt de VOC er steeds meer invloed. Op het eiland Java bouwden ze een nieuwe hoofdstad: Batavia. Op de Indonesische eilanden worden kostbare kruiden (zoals peper, nootmuskaat, kruidnagels en kaneel) geoogst, die in Nederland voor veel geld kunnen worden verkocht.
2
Held of tiran?
Jan Pieterszoon Coen was een belangrijke man bij de VOC. In Nederland werd hij als held vereerd, maar bij de inwoners van Indonesië stond hij bekend als een tiran. Jan Pieterszoon Coen vermoordde de mensen van de Molukse Banda-eilanden toen ze het waagden hun specerijen te verkopen buiten de VOC om.
3
Schepen van de VOC
Voor de VOC-reizen van en naar Indië werden 'spiegelretourschepen' gebruikt: driemastzeilschepen van zo'n 40 meter lang en 10 meter breed. Een enkele reis duurde 8 maanden, een 'retour' soms wel 2 jaar. Er zijn in twee eeuwen bijna 100 spiegelretourschepen gebouwd. Sommige vergingen al op hun eerste reis.
4
Peperdure handelswaar
Europeanen waren dol op specerijen uit Oost-Indië. Voor kruiden als nootmuskaat, kaneel, kruidnagel en zwarte peper betaalden ze graag veel geld. Op deze 'peperdure' producten maakten de VOC-kooplieden dus veel winst! Maar de schepen brachten ook andere handelswaar mee, zoals koffie, thee en prachtig serviesgoed van kostbaar porselein.
5
Doodziek...
Varen bij de VOC was gevaarlijk. Flinke kans dat je de tocht van of naar Indië niet overleefde. Je schip kon worden aangevallen door zeerovers of in een zware storm terecht komen. Ook lagen ongelukken op de loer. Maar de kans dat je onderweg stierf aan een ziekte was het grootst. 'Scheurbuik' was aan boord de meest gevreesde ziekte. Dit kreeg je door een tekort aan vitamine C. In groente en fruit zit veel vitamine C, maar dat bleef zonder koelkast aan boord niet lang goed. Klachten waren hevige buikpijn, ontstoken tandvlees, dikke benen en blauwe plekken.
6
Scheepsjongens
Elk VOC-schip had een paar scheepsjongens aan boord: jongens tussen de 10 en 17 jaar oud, die allerlei ondankbare klusjes moesten doen. Een van de bekenste is Michiel de Ruyter, die op zijn elfde voor het eerst als scheepsjongen uitvoer, en het uiteindelijk tot admiraal van de hele Nederlandse vloot schopt.
7
Slide 18 - Tekstslide
Wat voor gevaren bracht het varen met de VOC allemaal met zich mee?
Slide 19 - Open vraag
De VOC
In 1602 werd de 'Verenigde Oost-Indische Compagnie' opgericht. De VOC kreeg, als enige in Nederland, het recht om handel te drijven in Azië. In naam van Nederland mocht de VOC verdragen sluiten en oorlogen beginnen. Ze mochten zelfs regeren over de gebieden die ze veroverde.
1
Nederlands-Indië
Het eilandenrijk Indonesië ligt aan de andere kant van de wereld. Vanaf 1602 krijgt de VOC er steeds meer invloed. Op het eiland Java bouwden ze een nieuwe hoofdstad: Batavia. Op de Indonesische eilanden worden kostbare kruiden (zoals peper, nootmuskaat, kruidnagels en kaneel) geoogst, die in Nederland voor veel geld kunnen worden verkocht.
2
Held of tiran?
Jan Pieterszoon Coen was een belangrijke man bij de VOC. In Nederland werd hij als held vereerd, maar bij de inwoners van Indonesië stond hij bekend als een tiran. Jan Pieterszoon Coen vermoordde de mensen van de Molukse Banda-eilanden toen ze het waagden hun specerijen te verkopen buiten de VOC om.
3
Schepen van de VOC
Voor de VOC-reizen van en naar Indië werden 'spiegelretourschepen' gebruikt: driemastzeilschepen van zo'n 40 meter lang en 10 meter breed. Een enkele reis duurde 8 maanden, een 'retour' soms wel 2 jaar. Er zijn in twee eeuwen bijna 100 spiegelretourschepen gebouwd. Sommige vergingen al op hun eerste reis.
4
Peperdure handelswaar
Europeanen waren dol op specerijen uit Oost-Indië. Voor kruiden als nootmuskaat, kaneel, kruidnagel en zwarte peper betaalden ze graag veel geld. Op deze 'peperdure' producten maakten de VOC-kooplieden dus veel winst! Maar de schepen brachten ook andere handelswaar mee, zoals koffie, thee en prachtig serviesgoed van kostbaar porselein.
5
Doodziek...
Varen bij de VOC was gevaarlijk. Flinke kans dat je de tocht van of naar Indië niet overleefde. Je schip kon worden aangevallen door zeerovers of in een zware storm terecht komen. Ook lagen ongelukken op de loer. Maar de kans dat je onderweg stierf aan een ziekte was het grootst. 'Scheurbuik' was aan boord de meest gevreesde ziekte. Dit kreeg je door een tekort aan vitamine C. In groente en fruit zit veel vitamine C, maar dat bleef zonder koelkast aan boord niet lang goed. Klachten waren hevige buikpijn, ontstoken tandvlees, dikke benen en blauwe plekken.
6
Scheepsjongens
Elk VOC-schip had een paar scheepsjongens aan boord: jongens tussen de 10 en 17 jaar oud, die allerlei ondankbare klusjes moesten doen. Een van de bekenste is Michiel de Ruyter, die op zijn elfde voor het eerst als scheepsjongen uitvoer, en het uiteindelijk tot admiraal van de hele Nederlandse vloot schopt.
7
Slide 20 - Tekstslide
Wat vinden jullie ervan dat jongens van 10 jaar mee gingen op de lange en gevaarlijke reizen naar Indië. Zouden je zelf graag mee gegaan zijn? Waarom wel of waarom niet?
Slide 21 - Open vraag
Slide 22 - Video
Specerijenspel
timer
5:00
Slide 23 - Tekstslide
De vier specerijen
Kaneel
Peper
Nootmuskaat
Kruidnagel
Slide 24 - Tekstslide
Lesdoelen
Aan het einde van de les kunnen jullie vertellen hoe Nederland zo rijk is geworden aan de handel in goederen uit Azië.
Aan het einde van de les kunnen jullie vertellen welke gevaren het reizen met de VOC met zich meebracht.