.Paragraaf 4.3: De Holocaust.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4: De Tweede Wereldoorlog

Pak voor je blz. 137 tekstboek!

De Tweede Wereldoorlog

Na deze les: kan je

• Beschrijven welke positie Joden hadden in de vooroorlogsesamenleving.
• beschrijven hoe het antisemitisme in nazi-Duitsland groeide.

Dit ga je leren

Woordenschat

• discriminatie, pogrom, antisemitisme en getto´s

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Hier komt de uitleg....!

               Lees aandachtig 

              en geconcentreerd 

                   het kopje:

 ¨Joden in een vooroorlogse samenleving¨   

Antisemitisme

een ander woord voor ......Jodenhaat

Antisemitisme bestaat al duizenden jaren...

Waarom haat richting Joden?

Dat is niet zo heel eenvoudig:

er is namelijk niet één verklaring voor 

antisemitisme door de geschiedenis heen.

Joden kregen de schuld

- Joden waren niet christelijk en kregen daardoor de schuld van de pest.

- In veel steden leidde dat tot pogroms, uitbarstingen van antisemitisme.

Joden

• In de Middeleeuwen vonden de mensen de Joden 'vreemd' en 'onbetrouwbaar'. Pogroms oftewel geweldsuitbarstingen tegen Joden.
  
• Zo zouden zij het drinkwater hebben vergiftigd met de pest.
• Joden moesten vaak in andere delen van de stad wonen (getto's), mochten geen eigen grond bezitten en ze mochten geen lid zijn van een gilde.
• Daarom hadden ze vaak beroepen als: handelaar, bankier of juwelier.

Als er in een middeleeuwse stad de pest uitbrak of er was een misdrijf gepleegd, dan werden de Joden vaak als schuldigen aangewezen. Het gevolg was een pogrom: een uitbarsting van Jodenhaat. De huizen van de Joden werden geplunderd en vernield. De Joden zelf werden mishandeld.

Wereldcrisis vanaf 1929

De grote armoede onder grote groepen van de bevolking 

wordt ook gebruikt om Joden tot zondebok maken:

"Wij zijn werkloos, zij hebben de mooie baantjes!"

Maak nu:

Opdracht 1 op blz 141

Hier komt de uitleg....!

               Lees aandachtig 

              en geconcentreerd 

                   het kopje:

 ¨Het antisemitisme in nazi-Duitsland¨   

Hitler wordt kanselier januari 1933

Hitler speelt in op deze gevoelens bij delen van de bevolking,

o.a. door steeds te benadrukken dat de economische crisis  

én het verlies van de oorlog de schuld is van Joden en Communisten

   Rassenleer

• Rassenleer = de onjuiste theorie over verschillen tussen 'mensenrassen'
  
  
• Hitler zei:
  Arische / Germaanse ras is superieur

Sterk of zwak volgens de rassenleer. 

1. Ariërs (Germaanse volken zoals:Nederlanders, Scandinaviërs, Zwitsers, Engelsen, Vlamingen, Denen)
2. Fransen, Spanjaarden, Portugezen en Grieken . Europees maar minderwaardig aan de Germaanse volkeren. 
3. Slavische volken (volken uit oost-europa en het balkangebied), Mongolen, Chinezen, Negers, Indianen, Aziaten, Russen!
4. Joden.

Voor voor bondgenoten van Duitsland werd een uitzondering gemaakt: 

Japanners, Italianen, Kroaten Bulgaren en Slowaken werden wel goedgekeurd.

rassenleer

Rassenleer

Neurenberger Rassenwetten

• 1935
• Neurenberger Rassenwetten - vaststellen in wet wie wel of niet joods is. Wel jood? Geen Duitser, geen burgerrechten.

Rassenwetten

• 1935: invoering rassenwetten
• zuiver volk
• Joden mochten geen ambtenaar zijn
• Joden niet werken in theather, bioscoop en mochten geen dokter of schrijver meer zijn

Rassenwetten 1935

Vernederen

Pesten en vernederen

Kristallnacht 9 november 1938

Na een vlammende radiotoespraak van Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen.

De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.

Kristallnacht!

De Nazi's willen de Joden steeds meer uitsluiten 

van het openbare leven in Duitsland

Spullen kopen in Joodse winkels? 

Dat doet een échte Duitser niet!

Door propaganda, zoals in de afschuwelijke film De Eeuwige Jood of via hun eigen krant Der Stürmer...

...slagen de Nazi's erin, het Duitse volk te hersenspoelen: Joden moet je uitsluiten!

Maak nu:

Opdracht 2, 3 en  4 op blz 141

Hier komt de uitleg....!

               Lees aandachtig 

              en geconcentreerd 

                   het kopje:

 ¨Jodenvervolging tijdens de oorlog¨   

In de ghetto's was het leven zwaar: 

er was te weinig woonruimte voor de 

duizenden joden die er moesten leven.

Leven in een Getto

Barre omstandigheden..

...zoals het neerslaan van een opstand in het ghetto van Warschau

Of omdat delen van het ghetto moeten worden ontruimd,

omdat Joden naar concentratiekampen moeten.

Voor de Duitsers zijn concentratiekampen veel 'overzichtelijker' 

en 'effectiever' om het 'Joodse probleem' op te lossen.

Waar in ghetto's nog manieren worden gevonden om te verstoppen 

voor de Duitsers, is dat in de kampen vrijwel onmogelijk.

Het vermoorden van Joden begint al vroeg in de oorlog,

al gaat dit in eerste instantie nog niet systematisch.

Veel executies gebeuren door de SS-Einsatzgruppen.

Die Endlösung (= eindoplossing)

Op 20 januari 1942 kwamen vijftien hoge nationaalsocialistische kopstukken bij elkaar in een villa aan de Wannsee.  De Wannsee-notulen (waarin besloten werd dat elf miljoen mensen (Joden) gedood zouden worden.) vormen een van de weinige schriftelijke documenten waarin de naziplannen voor een massamoord in Europa zo duidelijk naar voren komen.

Een in het geheim door het verzet gemaakte foto van vrouwen die naar een gaskamer lopen

Zyklon B

Het was oorspronkelijk een bestrijdingsmiddel tegen ongedierte 

en bestond al vóór de oorlog.

Zyklon B bestaat uit korrels die verdampen (blauwzuur) 

als ze in contact komen met lucht.

Al het bewijsmateriaal moeten worden vernietigd:

kleding, foto's...lichamen.

Overblijfselen van de vergaste joden.

Overblijfselen van de vergaste joden.

Overblijfselen van de vergaste joden.

Leven in de kampen

De vernietigingskampen.

Auschwitz in Polen

Ontdekt vanuit de lucht

De huizen van bewakers

Misleidende toegangstekst.

De poort naar de dood.

Fasen in de jodenvervolging

• registreren
• discrimineren (pesten en uitsluiten)
• isoleren (aparte wijken)
• deporteren  en concentreren (kampen)
• exterminieren (uitroeien/vernietigen)

            

Maak nu alle opdrachten van paragraaf 4.3 af