Boekenclub 3 H

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Fictie periode 2 

Wat ga je doen?

Je krijgt straks 10 verschillende boeken te zien + een korte samenvatting. Je kiest één boek. Die lees je uit voor 15 januari 2024. In een boekenclub bespreek je het boek n.a.v. verschillende vragen.

In de week van 15 januari krijg je met een groepje van maximaal 4 personen een mondeling voor een cijfer over dit boek. 

Schuld en criminaliteit 

Boekfragment

‘Mijn blik verschuift naar het raam. Ik volg de grillige schaduwen tussen de bomen. Ze nemen haast menselijke vormen aan. Nog een paar jaar met de pesterijen van De Beuker moeten dealen… Nee, no way. We moeten hem echt op zijn eigen manier terugpakken. In zijn eigen taal.’ (p. 28)

Het boek

Als de tweelingbroer van Robin vlak voor het schoolkamp geschorst wordt, zint zij samen met Liz, Mauro en Sem op wraak. Zij willen de leraar die verantwoordelijk is voor de schorsing tijdens een moordspel terugpakken. Maar als zowel de leraar als Liz verdwijnen, blijken Robin en haar vrienden niet de enigen te zijn met wraakgevoelens.

Opdracht

In deze leesclub ga je in discussie over wraak, schuld en verantwoordelijkheid. Hoe ver mag je gaan om iemand iets betaald te zetten? In hoeverre worden wij gedreven door gebeurtenissen uit ons verleden? Hoe kunnen we het gedrag van moordenaars begrijpen?

Ziek en gezond 

Boekfragment

‘Izzy is sterk’, zei Jabbar. ‘Ze gaat het gevecht winnen, ook voor de tweede keer.’

Lola verwachtte dat Jim daarmee zou instemmen, maar tot haar verbazing reageerde hij totaal anders. ‘Het is geen gevecht,’ zei hij grimmig en hij veegde de tranen van zijn wangen. ‘Dat gelul altijd, dat je de kanker moet verslaan afslof het een wedstrijd is. Allemaal bullshit. Het is geen wedstrijd.’ (p.117)

Het boek

Jim is als voetbaltalent samen met zijn vriend Jabbar gescout voor Jong PSV. Als zijn zusje Izzy opnieuw kanker krijgt en hijzelf door een blessure niet kan voetballen, stort zijn wereld in. Lukt het hem overeind te blijven en zijn vriendschappen te behouden?

Opdracht

Je gaat in discussie over hoe ver je wilt gaan om je doel te bereiken. Je hebt het over openheid. Wat vertel je wel aan je vrienden en wat niet?

Familie en identiteit

Boekfragment

Ik ben Wobie. In mijn wereld regent het glitter en confetti. Vaak knetteren er kerstlichtjes in mijn hoofd, maar soms vindt er ook kortsluiting plaats. Als kind vond ik de wereld wonderlijk, als volwassene nog steeds. Ik huppel, ik spring, ik hou van vrolijkheid en kleur. Maar ik heb ook lang gezocht en geworsteld. Ondanks de steun van mijn omgeving. (p. 10)

Het boek

Confettiregen van Splinter Chabot vertelt het verhaal van Wobie, een jongen die opgroeit in een warme, veilige omgeving. Naarmate hij ouder wordt, komt Wobie erachter dat hij anders is dan zijn broers. Anders dan veel van zijn mannelijke klasgenoten, en vooral anders dan hoe hij zelf wil zijn. Drie belangrijke ontmoetingen zorgen voor een worstelende zoektocht naar zijn identiteit.

Opdracht

In deze leesclub ga je in gesprek over de worstelingen en de zoektocht van Wobie. Hoe ver pas je je aan om niet ‘anders’ te zijn en waar trek je de grens? Hoe laat je anderen toe in je worstelingen? En in hoeverre kunnen familie en vrienden hulp bieden als je zelf in de knoop zit? 

Cultuur en identiteit

Boekfragment

‘Ik hoef er niet bij te horen, hoor,’ mompel ik. Klinkt heel dom. Ik hoor het zelf ook. Voel me een enorme debiel. Sergio spuugt vlak voor mijn voeten op de grond. ‘Lul niet, man. Iedereen wil ergens bij horen.’ (p. 102)

Het boek

Joshua was al sinds de kleuterklas hartsvrienden met de Koerdische Zivan. Zij was de enige die hem begreep, samen konden ze de wereld aan. Maar in de brugklas veranderde alles en Zivan verhuisde zelfs met haar ouders terug naar Irak. Nu staat Joshua er ineens alleen voor, want zijn slome vader, hysterische moeder en agressieve nieuwe klasgenoten snappen niet hoe hij zich voelt. Volgens hem. Maakt ook niet uit, want hij heeft ze toch niet nodig. Laat hem maar eindeloos in z’n eentje portretten tekenen. Van Zivan. Of van grommende wolven met ontblote tanden. Maar kan hij dat alleen zijn volhouden? Zeker wanneer Zivan een wel heel drastisch besluit neemt?

Opdracht

Je gaat in discussie over vriendschappen en culturele verschillen. Je hebt het over groepsdruk en over jezelf (kunnen) zijn in een groep. 

Familie en identiteit

Boekfragment

‘“Doe normaal,” zei ik geërgerd. “Echt, hoeveel problemen kan één familie hebben? Jullie hebben én een ontvoerde vader én een gedropte baby én een gestolen auto. En dan verwachten jullie van mij dat ik mijn mond hou en geen vragen stel!”

Maar deze keer had ik beter wél mijn mond kunnen houden. Ik kon mezelf wel op mijn hoofd slaan, want over die ontvoerde vader had ik natuurlijk niks mogen zeggen.’ (p. 28)

Het boek

Camilla is twaalf jaar en wordt in de zomer door haar moeder op de boot naar Zweden gezet. Camilla’s moeder en haar nieuwe vriend verwachten namelijk een baby en daar kunnen ze Camilla helemaal niet bij gebruiken. In Zweden zal Camilla logeren bij vrienden van haar moeder: de broers Ben en Jonas en hun vader. Als de boot aanmeert in Zweden, wordt Camilla opgehaald door Ben en Jonas in een bijzonder mooie, felblauwe Saab. Er zit een vreemde baby in de auto en hun vader lijkt spoorloos verdwenen. Het is de eerste van tien wilde dagen in een gestolen auto…

Opdracht

In deze leesclub discussieer je over wat de waarde van familie is, in welke situaties je als familieleden terecht kunt komen en hoe je dan op elkaar kunt reageren. 

Liefde en macht 

Boekfragment

Boven de rand van de zak verschenen twee pikzwarte oogjes die knipperden tegen het felle licht. Die oogjes zaten verstopt in een doffe, vaalbruine vacht. Zonder verder naar het jongetje te kijken pakte Pjotr het stoffige beestje op. Het paste precies in zijn armen. ‘Een beer,’ fluisterde Stanislav. Heel even was er van die stoere soldaten niets meer over. Hun stemmen werden zacht en allemaal wilden ze het beertje aaien. (p. 14)

Het boek

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vinden vijf Poolse soldaten een beertje langs de weg. Ze nemen hem mee op hun reis naar het front en noemen hem Wojtek. De aanwezigheid van de beer in het leger wordt niet altijd op prijs gesteld. Wojtek haalt vaak kattenkwaad uit: hij maakt al het water van de soldaten op, eet de keuken leeg en loopt soms ineens weg. Toch wordt hij de beroemdste mascotte uit de Tweede Wereldoorlog, bekend onder de bijnaam ‘De bommendrager’. Tijdens de oorlog krijgt Wojtek een bijzondere band met de Poolse soldaten.

Opdracht

In deze leesclub bespreek je de onverwachte vriendschap tussen mens en dier in oorlogstijd. Hoe kan een beer troost bieden? En hoe beslis je wat het beste is voor een vriend die zelf niet kan praten? 

Waan en werkelijkheid

Boekfragment

‘Terwijl hij zo enkele schapen omlaagjaagt, denkt hij weer aan Amsterdam. Dit is andere koek dan het vangen van Pokémons! Jochem schudt zijn hoofd. Beesten vangen op een schermpje – in een bal…! Waarom heeft hij ooit meegedaan aan zoiets… dommigs…? Hier gaat hij, soms slippend over een losliggende steen, door een reusachtige leegte. Blatend storten de schapen zich voor hem uit naar beneden, telkens blijven ze even staan, gluren naar achteren, en hobbelen dan weer haastig een stukje door. Dit is ruig en… echt…’ (p. 185)

Het boek

Jochems leven in het drukke Amsterdam bestaat uit gamen, skaten, concerten bezoeken met zijn vrienden en vooral sociale media. Dan besluiten zijn ouders te emigreren naar Schotland. Dat is nogal een omschakeling, zeker wanneer blijkt dat er geen internetbereik is in het kleine dorp waar ze terechtkomen. Jochems paniek is groot: hij raakt het contact met zijn vrienden kwijt en gamen is onmogelijk. Hij kan helemaal niet zonder internet, maar hij zal moeten.  

Opdracht

In Geest lees je over de betekenis van vriendschap en avontuur in verschillende culturen. Welke rol heeft internet in je leven? Hoe werkt het aanpassen naar een nieuwe omgeving? Daarover praat je met elkaar in deze leesclub.

Verleden en herinnering

Boekfragment

‘Je bent veranderd,’ zei Tututumanarike. ‘Ja,’ zei Roemer. ‘Dat weet ik.’ Als hij de taal van het eiland sprak voelde hij zich bijna een ander mens. Het was alsof hij dan niet meer dacht als een Zeeuwse jongen, maar als iemand van hier. Hij ging op zijn rug liggen. Luisterend naar de golven die tegen de dubbele kano sloegen staarde hij naar de sterrenhemel. Hij had mensenvlees gegeten....(p. 172)

Het boek

Het is 1722 en scheepsjongen Roemer Jonasse is samen met zijn broer Pieter mee op een grote ontdekkingsreis. Na maanden doelloos varen op de Stille Zuidzee stuiten de drie expeditieschepen op het kleine, mysterieuze Takapoto. Alles rond dit eiland wijst op gevaar: Pieter vindt er de dood; een van de schepen loopt vast op het rif; er wonen vreemde mensen en rond het eiland zwemmen talloze gevaarlijke haaien. 

Opdracht

In Haaieneiland rol je net als Roemer van het ene avontuur in het andere. Daarnaast kan het boek je ook laten nadenken over hoe het is om mensen te ontmoeten die heel anders zijn dan jij. Maakt het je nieuwsgierig? Of bang? En hoe bepaal je wat goed of fout is in zo’n totaal nieuwe omgeving, zeker als je leven ervan afhangt?

Ziek en gezond 

Boekfragment

Ik grijp de rits van mijn rugzak beet. Open, dicht, open, dicht, open, dicht, open…

Je hebt niet geteld! Open, dicht, open, dicht, open, dicht, open, dicht, open, dicht.

Beelden schieten aan me voorbij. Beelden die ik niet meer wil zien, maar die zich aan me opdringen als paparazzi.’ (p. 13-14)

Het boek

Simon telt alles wat hij ziet. Eén bepaald getal wil hij nergens zien. Dat getal betekent namelijk ellende. Denkt hij. Het verhaal Ik moet dit doen van Maren Stoffels draait om jongeren met dwanggedachten, waarvan Simon er een is. Ze gaan samen op kamp om van de dwang af te komen. Dat gaat allemaal niet zonder problemen. De jongeren moeten veel met elkaar delen voordat ze in staat zijn elkaar te helpen.

Opdracht

In deze leesclub discussieer je over wat het betekent als je gewone leven verandert door dwanggedachten. Welke keuzes maak je dan? Je ontdekt dat er allerlei oorzaken voor het ontstaan van dwang kunnen zijn. Aan de hand van de discussievragen denk je na over wat het betekent om met dwanggedachten te leven. 

Schuld en criminaliteit 

Boekfragment

‘Hopper vloekt. Mijn buik verkrampt. Waren we maar meteen vertrokken, met of zonder open achterklep. Hoe langer we hier blijven, hoe groter de kans dat ze er toch nog achter komen dat we… Mijn hand glijdt in mijn broekzak en ik aai de gladde achterkant van mijn mobiele telefoon.’ (p. 65)

Het boek

Tijdens een vakantie in Spanje krijgen Kris en zijn neef Hopper een auto-ongeluk. Ze stranden in het Spaanse bergdorp Odrín. Er hangt een vreemde sfeer. Kris en Hopper willen er stilletjes vandoor gaan, maar dat blijkt niet zo makkelijk: er waart een gevaarlijk virus rond en niemand mag het dorp nog in of uit. In de loop van het verhaal komen er allerlei geheimen aan het licht. Ook Kris en Hopper lopen met een groot geheim rond, een geheim dat Kris met moeite kan verbergen doordat hij het syndroom van Gilles de la Tourette heeft.

Opdracht

In deze leesclub ga je in discussie over verantwoordelijkheid en schuld. Welke keuzes maak je, voor jezelf en voor anderen? Hoe ga je met elkaar om? Je bespreekt ook de rol van Gilles de la Tourette in het verhaal: wat voor invloed heeft het syndroom op het leven van Kris?

Activisme en engagement

Ik laat het niet rusten!’ riep ik. ‘Waarom wordt in deze familie alles verzwegen? Alles moet altijd met rust gelaten worden, niemand wil ooit iets vertellen. Het verleden begraven en er nooit nog iets over zeggen, dat is wat jullie doen!’ (p. 241)

Het boek

 In 1989 viel de Berlijnse muur. Ineens waren de Oost-Duitsers vrij om te gaan en staan waar ze wilden, om te zeggen wat ze wilden. Dat hadden ze veertig jaar lang niet gekund onder het communistische regime van de Duitse Democratische Republiek. In dit boek beleef je het begin, midden en eind van deze zwarte bladzijde uit de Duitse geschiedenis door de ogen van Julian, Marthe en Sybille. Al snel blijkt dat hun familiegeschiedenis ook niet helemaal zuiver is. Want wat heeft hun vader of opa als Duitse officier precies gedaan tijdens de Tweede Wereldoorlog? En waarom worden Marthe en haar broer Florian opgepakt door de geheime dienst van de DDR, de Stasi?

Opdracht

 In deze leesclub ga je in gesprek over vrijheid van meningsuiting en over wat het betekent als de overheid grotendeels bepaalt hoe je jouw leven moet leiden. Kom jij dan in verzet, word je activistisch? En hoe ga je ermee om als blijkt dat zelfs de mensen die het dichtst bij je staan, net als de overheid, niet volledig te vertrouwen zijn?

‘Mickey heeft mij proberen te overtuigen dat een slecht begin niet per se een slecht leven hoeft te betekenen. Soms kan het zelfs meer opleveren, zei hij. Maar lastig wordt het wel, weet ik nu. Je komt langzamer vooruit en je moet meer verleidingen weerstaan. Je moet hard knokken om het goede uiteindelijk te zien.’ (p. 22)

Het boek

 In Iedereen krijgt klappen van Khalid Boudou kijkt Taha vanuit Frankrijk terug op hoe hij in de problemen is gekomen. Hij stond op het punt mee te doen aan de Europese kampioenschappen voor boksen, maar door een ongeluk valt zijn deelname in het water. Na het ongeluk is Taha niet alleen het boksen kwijt, maar ook de structuur en kleur die zijn leven daardoor kreeg. Hij probeert verschillende baantjes uit om die weer terug te vinden, maar zonder succes. Zijn oude bokstrainer Mickey raadt hem aan een poosje rust te nemen. Hierdoor heeft Taha opeens veel tijd om zijn omgeving te observeren en ziet hij veel problemen in de wijk. Hij schiet op straat een meisje te hulp dat in de drugshandel verzeild is geraakt. Ze behoort eigenlijk tot de mensen bij wie Taha uit de buurt probeert te blijven. Terwijl Taha de bedoeling heeft om mensen te helpen, raakt hij langzaamaan van het juiste pad.

Opdracht

In deze leesclub denk je na over schuld en criminaliteit: welke keuzes maak je zélf, en welke invloed hebben je familie of omgeving op de keuzes die je maakt?

Schuld en criminaliteit

‘Even was ik weer helemaal alleen, en het voelde een beetje alsof de rest van de wereld niet bestond. Het was als in zo’n Amerikaanse film waarin de mensheid door buitenaardse wezens of een of andere meteoriet is vernietigd en alleen de held van het verhaal de ramp lijkt te hebben overleefd. Maar ik was geen held.’ (p. 88)

Het boek

Het was 25 december 2004. Aan de Sri Lankaanse kust. Pieter had net de meest romantische nacht uit zijn leven beleefd toen het noodlot toesloeg: de zee steeg tot een metershoge vloedgolf die zich genadeloos uitstortte over het land. Het water sleurde alles mee wat het op zijn pad tegenkwam, inclusief duizenden mensen. Ondanks de paniek om hem heen bleef Pieter rustig, behulpzaam en zelfs moedig. Hij werd een ‘overlevingscomputer’, kwam heelhuids uit het rampgebied en studeert inmiddels alweer een paar jaar in Amsterdam. Maar hoe lang kan hij het wegdrukken van zijn emoties nog volhouden? En waarom wil Elin ineens na vijfenhalf jaar weer contact met hem?

Opdracht

In deze leesclub denk je na over cultuur en identiteit. En je gaat praten over de gevolgen van een grote ramp en de impact die dit heeft op mensen. 

Cultuur en identiteit

Utopie en dystopie

Axel verstarde toen de verschrikkelijke waarheid tot hem doordrong. De pijn was zo erg dat hij niet kon bewegen. Alsof iemand tergend traag een roestige spijker in zijn hersens sloeg. Nooit meer wakker worden in zijn eigen kamer. Bam. Nooit meer vechten wie in het hoekje van de bank mocht. Bam. Nooit meer zijn ouders zien. Bam. Voor Tommy zorgen. Voor altijd. Bam. Bam.’ (p. 42)

Het boek

In Quotum: Project Z van Marloes Morshuis kampt de mensheid met een groot probleem: de aarde is te vol. Om verdere oorlog te voorkomen heeft de Wereldraad een oplossing bedacht: de raad stelt een maximum aantal inwoners in per land. Met een quotum alleen is het probleem echter nog niet opgelost, want hoe kan worden vastgesteld welke inwoners overtollig zijn, en waar moeten overtollige inwoners heen? Over de hele wereld gaan landen hier op verschillende manieren mee om. In de Euro-Unie wordt een deel van de bevolking in de ‘slinkstand’ gezet. Zij draaien nog maar half mee in de samenleving, zodat hun CO2-voetafdruk kan worden verminderd.

Opdracht

In deze leesclub duik je in een verzonnen toekomstige wereld, die misschien wel meer te maken heeft met onze eigen samenleving dan je op het eerste gezicht denkt.

De boekenlijst 

1. Moordspel - Cis Meijer
2. Match - Buddy Tegenbosch
3. Confettiregen - Splinter Chabot
4. Zonder Titel - Erna Sassen
5. Tien dagen in een gestolen auto - Anna Woltz
6. Soldaat Wojtek - Bibi Dumon Tak
7. Haaieneiland - Rob Ruggenberg
8. Ik moet dit doen - Maren Stoffels
9. Virus - Mirjam Mous
10. Geest - Daan Remmerts de Vries
11. Grensgangers - Aline Sax 
12. Iedereen krijgt klappen - Khalid Boudou
13. Overspoeld - Gideon Samson en Julius ’t Hart
14. Quotum Project Z - Marloes Morshuis

Keuze van het boek

* Kies een boek die jou aantrekkelijk lijkt om te lezen. N.B. Niet kiezen betekent dat je een boek toegewezen krijgt. 

* Klik op die titel en je hebt een boek gekozen.

* Groepjes van max. 4 leerlingen. Als meerdere leerlingen kiezen voor een boek, worden de groepjes ingedeeld door de docent.

Dit boek kies ik:

Dit boek kies ik:

Keuze gemaakt, en nu?

* Zorg dat je elke vrijdag het boek bij je hebt! 

* Deze les gaan jullie in je boekenclub de volgende opdrachten doen:

- Stuk in het boek lezen

- Vragen bespreken naar aanleiding van de gelezen tekst

- Jullie houden een logboek bij over het boek. 

* Als je een keer afwezig bent, zorg je dat je de les daarna bij bent met lezen!