§2.9 Gesteentekringloop

startactiviteit
Welke gesteentes ken jij? 
Maak een lijstje, 
Je kunt ze zo invoeren
1 / 44
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 44 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 35 min

Onderdelen in deze les

startactiviteit
Welke gesteentes ken jij? 
Maak een lijstje, 
Je kunt ze zo invoeren

Slide 1 - Tekstslide

Noem (een paar) gesteentes

Slide 2 - Woordweb

§2.9 gesteentekringloop

Slide 3 - Tekstslide

Leerdoelen
Je kent de drie groepen gesteenten met de bekendste twee voorbeelden uit iedere groep.

Je begrijpt hoe stollingsgesteenten, sedimentgesteenten en metamorfe gesteenten ontstaan.

Je begrijpt hoe de gesteentekringloop werkt als gevolg van de inwerking van endogene en exogene processen.

Je kunt de ontstaanswijze van gesteenten bepalen aan de hand van de kenmerken van het gesteente.

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Video

Soorten gesteente (hoofdvorm)
  • Sedimentgesteente
  •  Metamorf gesteente
  • Stollingsgesteente

Slide 6 - Tekstslide

Ontstaan
Sedimentgesteente:
  • Sediment wordt afgezet door de rivier / zee
  • Sediment plakt onder druk aan elkaar
  • Druk van bovenliggende sedimentpakketen


Slide 7 - Tekstslide

Uiterlijke kenmerken
Sedimentgesteente:
  • Gelaagd
  • Vaak met fossielen
  • Oorspronkelijke sedimentdeeltjes kunnen zichtbaar zijn

Voorbeeld: 

Slide 8 - Tekstslide

Fossiel in sedimentgesteente

Slide 9 - Tekstslide

Ontstaan
Stollingsgesteente:
  • Magma/lava stolt (Veel warmte)
  • Basalt / Andesiet buiten de vulkaan
  • Graniet binnen in de aardkorst


Slide 10 - Tekstslide

Uiterlijke kenmerken
Stollingsgesteente:
  • Geen gelaagdheid
  • Geen fossielen
  • Mineralen zijn zichtbaar als aparte kristallen

Voorbeeld: 

Slide 11 - Tekstslide

Ontstaan
Metamorf gesteente:
  • Onder hoge druk en/of hoge temperatuur verandert gesteente van samenstelling


Slide 12 - Tekstslide

Uiterlijke kenmerken
Metamorf gesteente:
  • Helemaal gekristalliseerd
  • Geen holtes of barsten
  • Geen fossielen

Voorbeeld: 

Slide 13 - Tekstslide

       Schist                      Steenkool                 Marmer  
Metamorfose betekent gedaanteverandering.

Metamorf gesteente
ontstaat wanneer sedimentgesteente 
of stollingsgesteente onder hoge druk en/of temperatuur 
worden omgevormd tot een ander gesteente.       

     


Slide 14 - Tekstslide

Voorbeeld marmer

Let op, de druk wordt
steeds groter!


Schelpen > Kalksteen > Marmer

Slide 15 - Tekstslide

Voorbeeld leisteen

Let op, de druk wordt
steeds groter!


Klei > Schalie > Leisteen

Slide 16 - Tekstslide

Klei
Schalie
Schist
Leisteen

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Video

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente
               
                         


Slide 19 - Tekstslide

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente
               
                         

Slide 20 - Tekstslide

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente
               
                         

Slide 21 - Tekstslide

Sedimentgesteente               Metamorf gesteente            Stollingsgesteente
               
                         Wat zijn de uiterlijke kenmerken 
                         van deze drie gesteentegroepen?


Slide 22 - Tekstslide

  Zandsteen                     Marmer                      Graniet

     Sediment-               Metamorf                  Stollings-
     gesteente.                gesteente                 gesteente


Slide 23 - Tekstslide

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente

De uiterlijke kenmerken weerspiegelen de ontstaanswijze:
- sedimentatie > wegzakken > samenpersen
- magma/lava > stolt
               
                         

Slide 24 - Tekstslide

Graniet is een voorbeeld van ......
A
een sedimentgesteente
B
een stollingsgesteente
C
metamorfgesteente

Slide 25 - Quizvraag

Leisteen (samengeperste klei) en zandsteen (samengeperst zand) zijn voorbeelden van een
A
sedimentgesteente
B
stollingsgesteente
C
metamorf gesteente

Slide 26 - Quizvraag

Wat voor soort gesteente is Conglomeraat?
A
Metamorf gesteente
B
Stollingsgesteente
C
Sedimentgesteente

Slide 27 - Quizvraag

Welk gesteente is dit?
A
sedimentgesteente
B
stollingsgesteente

Slide 28 - Quizvraag

in welk type gesteente kan je fossielen vinden?
A
sedimentair
B
metamorf
C
stollings

Slide 29 - Quizvraag

0

Slide 30 - Video

In welke drie hoofdgroepen kun je gesteenten indelen?

Slide 31 - Open vraag

Gesteenten

Slide 32 - Tekstslide

Stollingsgesteenten:
- basalt
- graniet
Sedimentgesteenten:
- kalksteen
- zandsteen
Metamorfe gesteenten:
- leisteen
- marmer

Slide 33 - Tekstslide

Absolute minimum om te onthouden: 
Stollingsgesteente: 
Basalt + Graniet
Sedimentgesteente:
Kalksteen + zandsteen
Metamorf gesteente: 
Marmer en Leisteen

Slide 34 - Tekstslide

Marmer is een metamorf gesteente. Uit welk gesteente is marmer ontstaan?



A
Granier
B
Kalksteen
C
Schalie
D
Zandsteen

Slide 35 - Quizvraag

Graniet en basalt zijn beide heel langzaam afgekoeld.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 36 - Quizvraag

Graniet en basalt zijn beide snel afgekoeld.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 37 - Quizvraag

Graniet is heel langzaam afgekoeld en basalt is snel afgekoeld.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 38 - Quizvraag

Graniet is snel afgekoeld en basalt is heel langzaam afgekoeld.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 39 - Quizvraag

Je ziet hier een metamorf gesteente. Welk gesteente is dit en waarom laat dit gesteente zich makkelijk splijten?

Slide 40 - Open vraag

Schalie is oorspronkelijk ontstaan uit graniet. Beschrijf in drie logische stappen hoe uit graniet uiteindelijk schalie kan ontstaan.

Slide 41 - Open vraag

Welk gesteente hoort er niet bij? Leg uit waarom niet.
schalie – zandsteen – gneis

Slide 42 - Open vraag

Welk gesteente hoort er niet bij? Leg uit waarom niet.
leisteen – marmer – graniet

Slide 43 - Open vraag

Welk gesteente hoort er niet bij? Leg uit waarom niet.


steenkool – marmer – zandsteen

Slide 44 - Open vraag