Hoofdstuk 13 - intimiteit en ongewenste intimiteit

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Communicatie- Omgaan met seksuele intimidatie/grensoverschrijdend gedrag

Terugblik

Wat weet je nog?

• Noem drie oorzaken van non-assertief gedrag
  
  
• Waarbij moet je letten bij het afwijzen van een verzoek?

Welke betekenis heeft intimiteit voor jou?

Intimiteit

• Nabijheid
• Vertrouwelijkheid
• Kan lichamelijk zijn maar hoeft niet...
  
  
• Ervaren in omgang met anderen
  
  
• Voor kinderen is intimiteit een grote levensbehoefte --> als het kind geen knuffel krijgt, ontwikkelt het zich niet goed en kwijnt weg. Het is dus voor een kind net zo belangrijk als eten en drinken.

Belangrijk als VZ-VPer 

Stel jezelf de volgende vragen:

• Wat vind ik normaal en wat niet?
• Waar ligt voor mij de grens als het gaat om cliënten die mij aanraken? 

Kijk naar het volgende filmpje en geef voor jezelf antwoord op bovenstaande vragen. 

Ongewenste intimiteiten

Wees je bewust van je eigen normen en waarden

Bewaak je grenzen --> als beroepskracht VZ/VP

Ongewenste intimiteit definitie:

''Zijn alle intimiteiten (fysiek contact of nabijheid) van iemand anders die tegen de zin van het slachtoffer plaatsvinden en als ongewenst worden ervaren''

Als er iets gebeurd wat voor jou als ongewenst wordt ervaren is er altijd sprake van ongewenste intimiteit. Een ander kan de situatie anders opvatten maar het gaat er om hoe jij je er bij voelt.

Van ongewenst intimiteiten tot seksueel geweld

• Ongewenst intimiteit hangt af van de plek waar het gebeurd en door wie. Van de één kan je het hebben dat hij een hand op je been legt en bij een ander niet. 
  
  
• Seksueel geweld is gedrag waarbij een ander onder dwang seksuele handelingen moet uitvoeren of ondergaan en zijn of haar autonomie en lichamelijke integriteit wordt geschonden

• Bij seksueel geweld hoeft het niet alleen lichamelijk te zijn. Het kan zich ook uiten tot het dwingen van het kijken naar pornografie of naaktfoto's te sturen naar de ander. 

Wie zijn slachtoffer?

• Machtsverhouding --> werknemer en leidinggevende - leerkracht en kind etc. 
  
  
• Dit machtsverschil draagt eraan bij dat ongewenste intimiteiten blijven voortbestaan. Het slachtoffer is in zekere zin afhankelijk van de dader en is bang om een einde te maken aan deze vorm van intimiteit. 
  
  
• Machtsverschil komt ook voor tussen broer en zus, organisaties zoals kinderopvang of cliënten die licht verstandelijk beperkt zijn en niet voor zichzelf op durven te komen omdat ze niet helder hebben wat wel en wat niet kan. 
  
  
• Daders zien het als een spelletje en manipuleren de slachtoffer. Als je het niet doet dan ga JIJ de gevangenis in of als je dit verteld aan iemand anders dan gaan mensen JOU vies vinden. 
  
  
• Blijf altijd er over praten en zoek hulp. Je staat er niet alleen voor en jij doet helemaal niets verkeerd. Als je aangifte doet help je te voorkomen dat de dader meer slachtoffers maakt. 

Beoordelen van de mate van ongewenstheid

• Ging de ongewenste intimiteit tegen de wil in van het slachtoffer?
• Werd er naar het slachtoffer geluisterd?
• Werd er rekening gehouden met zijn of haar wensen? 
• Had het slachtoffer zeggenschap over wat er wel of niet ging gebeuren?
• Kan het slachtoffer verantwoordelijk gesteld worden voor wat er is gebeurd?

Aandachtspunten in welke mate er sprake was van:

• Dwang en onvrijwilligheid
• Machtsongelijkheid
• Lichamelijk geweld en fysieke verwonding
• Bedrog, misleiding, chantage of het verdoven van het slachtoffer door alcohol en/of drugs. 

Aan de slag 

Maak verdieping 1 - omgaan met seksuele intimidatie