Hardy Weinberg - Uitleg + Oefenen 1

• Nask / Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Hardy - Weinberg

Herhalen & Oefenen

Genotypefrequentie (p2+2pq+q2=1)

Bijvoorbeeld allel voor groene erwten (A) en gele erwten (a).

AA: 0,7 (= 70%)        p2

Aa: 0,25 (= 25%)     2pq

aa: 0,05 (= 5%)        q2

Nu kun je de allelfrequentie bepalen.

Allelfrequentie (p+q=1)

Bijvoorbeeld allel voor groene erwten (A) en gele erwten (a).

AA: 0,7 (70%) dus 0,7 A

Aa: 0,25 (25%) dus 0,125 (12.5%) A + 0,125 (12.5%) a

aa: 0,05 (5%) dus 0,05 a 

Totaal 0,825 A (= 82,5%) en 0,175 (= 17,5%) a

p+q = 1 

Allelfrequentie

Dus: als ik de genotypefrequentie weet kan ik de allelfrequentie bepalen.

Maar het kan ook andersom!

Hardy Weinberg formule

Ik noem de allelfrequentie van het 

dominantie allel p.

Ik noem de allelfrequentie van het

recessieve allel q.

Dan is p + q = 1.

Hardy Weinberg formule

genotypefrequentie AA is p2

genotypefrequentie Aa is 2pq

genotypefrequentie aa is q2

Opdracht 82

 a 16% van de Midden-Europese bevolking is resusnegatief

(0,4 × 0,4 = 0,16).

 b 36% van de Midden-Europese bevolking heeft genotype

DD (0,6 × 0,6 = 0,36). 48% van de Midden-Europese

bevolking heeft genotype Dd (2 × 0,4 × 0,6 = 0,48).

 c Bij resusantagonisme heeft de moeder genotype dd (rh negatief). De

vader kan genotype DD of Dd hebben.

 d Bij 50% van deze zwangerschappen zal het kind resuspositief zijn.

 e Bij 9,6% van de zwangerschappen in Midden-Europa

treedt resusantagonisme op:

5,76% + (0,5 × 7,68%) = 9,6%.

Opdracht 1

In een populatie worden 50 katten geteld, 2 hebben witte haren, 48 hebben zwarte haren. Het allel voor witte haren is recessief.

(1) Bereken de allelfrequentie van A en voor a

(2) Welk deel van de zwartharige katten is heterozygoot?

(1) Bereken de allelfrequentie van A en voor a

genotypefrequentie van aa = 4% of 0,04          (2/50))

Dus q2 is 0,04

Dus q = 0,2 (dit is de allelfrequentie van a)

Als q = 0,2 en p + q = 1 

dan is p = 0,8 (dit is de allelfrequentie van A)

(1) Antwoord: Allelfrequentie A = 0,8 en a = 0,2

(2) Welk deel van de zwartharige katten is heterozygoot?

Zwartharige katten zijn AA of Aa.

Genotypefrequentie van AA is 0,8 * 0,8 = 0,64

Genotypefrequentie van Aa is 2 * 0,8 * 0,2 = 0,32

Totaal 0,96 waarvan 0,32 heterozygoot.

0,32 / 0,96 * 100% = 33% van de zwartharige katten is heterozygoot

Opdracht 2 (foto inleveren!)

Bij schapen komt een witte vacht tot stand onder invloed van het dominante gen H en een zwarte vacht door het recessieve gen h. Uit een kudde schapen in Idaho werd een steekproef van 900 schapen genomen. Van deze schapen hadden er 891 een witte vacht en 9 een zwarte vacht. Op deze populatie is de regel van Hardy Weinberg van toepassing.

Bereken de frequentie van allel H in deze populatie.

Bij schapen komt een witte vacht tot stand onder invloed van het dominante gen H en een zwarte vacht door het recessieve gen h. Uit een kudde schapen in Idaho werd een steekproef van 900 schapen genomen. Van deze schapen hadden er 891 een witte vacht en 9 een zwarte vacht. Op deze populatie is de regel van Hardy Weinberg van toepassing.

Bereken de frequentie van allel H in deze populatie.

Opdracht 2 uitwerking

H = wit allel, h = zwart allel

HH = wit fenotype, Hh = is wit fenotype, hh = is zwart fenotype

genotypefrequentie hh = 9 / 900 = 0,01

q2 = 0,01 

q = 0,1 = allelfrequentie h

Omdat p + q = 1

p= 0,9 = allelfrequentie H

Opdracht 3:
In een groep van 630 dieren hebben 375 dieren voor een bepaalde erfelijke eigen schap AA. 218 dieren hebben Aa en 37 dieren hebben aa.

Bereken de p en q.

Antwoord

1. Bereken eerst de allel frequentie:

AA= 375 dieren, aantal dominante allelen: 375 x 2 = 750

Aa= 218 dieren, aantal dominante allelen: 218 aantal recessieve allelen: 218

aa= 37 dieren, aantal recessieve allelen: 37 x 2= 74

totaal allelen: 750 + 218 + 218 + 74 = 1260 allelen

2. Bereken P en q:

p: ( 750 + 218) / 1260=0,768

q: (218 + 74) / 1260= 0,232

Doen

Opdracht 85 t/m 87 (online)