De voorbereiding

• Mediawijsheid
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Introductie

Deze les is onderdeel van de lessenreeks 'Reportage maken' waarin leerlingen een reportage maken van ongeveer drie minuten met daarin presentatieteksten, een interview en verschillende snijshots. In deze les gaan leerlingen eerst alle voorbereidingen doen om te kunnen gaan filmen.

Instructies

Dit is les 1 van een reeks van 5 lessen over reportage maken. Deze lessenreeks sluit goed aan op de les over basis filmvaardigheden. Hierin worden filmkaders, tegenlicht, dramatische as en beeldcompositie behandeld. Zorg dat je leerlingen bekend zijn met deze filmvaardigheden voordat ze aan deze lessenreeks over reportage maken beginnen.

Dit project is verdeeld over 5 lessen van 45 minuten. In les 2 en 3 wordt er gefilmd. Mocht dat mogelijk zijn, maak hier een blokuur van. In les 4 en 5 wordt gemonteerd. Deze twee lessen kunnen als blokuur maar ook los van elkaar.

De lesduur kan uitlopen als er interviewplekken gekozen worden waarvoor gereisd moet worden én wanneer leerlingen met héél veel filmmateriaal terugkomen. In dat laatste geval duurt het monteren langer. Het is verstandig om te checken waar leerlingen willen gaan filmen en of de voorbereiding goed gedaan is. Neem alle punten op de hand-out ‘interview filmen’ die ze meekrijgen samen door. Je kunt een logboekje bijhouden met filmplekken, tijden en planning.

Als je gezamenlijk in de klas resultaten wilt terugkijken, plan hier dan een extra les voor in.

Leerdoelen:

• Leerlingen weten na deze lessen het verschil tussen ‘open vragen’ en ‘gesloten vragen’;
• Leerlingen weten na deze lessen hoe je tijdens het filmen rekening moet houden met ‘de dramatische as’;
• Leerlingen weten na deze lessen wat een ‘snijshot’ is en hoe je die toepast in de montage;
• Leerlingen kunnen na deze lessen monteren in een simpel montageprogramma;
• Leerlingen oefenen met samenwerken met een duidelijke rolverdeling.

Afhankelijk van wat voor soort reportage leerlingen maken, gaan leerlingen ook oefenen met mensen aanspreken en regelzaken aanpakken, zoals een goede filmlocatie vinden. Bovendien worden ze uitgedaagd om planmatig te werken, een goede reportage vraagt namelijk om een goede voorbereiding.

Inhoud van de reportage:

Leerlingen zijn vrij in het bedenken van een onderwerp, maar je kunt ook kaders geven. Kijk wat jouw klas nodig heeft. Kaders kunnen bijvoorbeeld zijn dat jij al het onderwerp bepaald hebt, of zelfs al de mensen geregeld hebt die geïnterviewd gaan worden. Kijk wat jouw leerlingen nodig hebben om de opdracht goed uit te kunnen voeren.

Er bestaan verschillende soorten interviewitems. Zo heb je de ‘voxpop’, waarbij verschillende mensen antwoord geven op dezelfde vraag, interviews met weinig mensen over hetzelfde onderwerp of een langer interview met één persoon. Als je wilt dat leerlingen kiezen voor een bepaalde variant, geef dit dan van tevoren aan. In deze lessenreeks komt er een keuzemoment.

Begeleiding:

Deze lessenreeks is gemaakt als leerlingen-les. Maar jij bent als docent wel nodig voor de begeleiding. Belangrijke momenten zijn:

• Onderwerpkeuze: Kijk mee met de leerlingen of ze hun onderwerp specifiek genoeg maken.
• Voordat leerlingen de deur uit gaan om te interviewen: hebben ze hun voorbereiding op orde? Weten ze hoe ze mensen vragen voor het interview? Kunnen ze goed uitleggen waar het voor is? Help hierbij waar nodig.

Techniek:

Voor deze lessen hebben leerlingen een device nodig waarmee ze kunnen filmen en monteren. Als iedereen in de klas een tablet heeft kun je ervoor kiezen om iedereen te laten monteren. Leerlingen moeten dan de filmopnamen even met elkaar delen en werken daarna ieder aan een eigen montage.

Begrippenlijst:

• Filmkader: close-up, medium, totaal, over-the-shoulder, etc.
• Perspectief: de hoek waar vanuit je iets filmt (bijv. hoger of lager dan ooghoogte).
• Shot: filmopname.
• Snijshot: een stukje film dat vaak tijdens een interview gebruikt wordt in de montage. Je luistert naar het interview terwijl je even iets anders ziet. Bijvoorbeeld iets waar het in het interview over gaat.
• Dramatische as: een regel die je toepast als je twee mensen in gesprek filmt.
• ‘Open vraag’: een vraag waar je in principe geen ‘ja’ of ‘nee’ op kunt antwoorden.

De voorbereiding

1. Onderwerp kiezen 
   
2. Vragen opschrijven
   
3. Shotlist maken
   

De voorbereiding

Dit ga je leren:

In deze les leer je:

1. Hoe je een goed onderwerp kiest voor je reportage;
   
2. Wat ‘open vragen’ zijn en waarom die handig zijn tijdens een interview; 
   
3. Van tevoren na te denken over hoe je film er uit gaat zien door een shotlist in te vullen. 
   

Raad wat een shotlist is:

1. Een lijst met dingen die je wilt filmen
2. Een lijst met gewelddadige films
3. Een lijst met verboden dranken

Raad wat de ‘open vragen’ zijn:

1. Vragen die je niet met ‘ja’ of ‘nee’ kunt beantwoorden
2. Vragen over openingstijden
3. Vragen die over een persoon gaan

Deze video gaat over kiezen van het onderwerp voor je reportage.

Maak een mindmap:

1. Bedenk een onderwerp  
   
2. Schrijf het in het midden van je papier
3. Schrijf daaromheen alles waar je aan denkt bij dit onderwerp
   

De voorbereiding

Optie: 

Geen papier? Vul de mindmap in op de volgende pagina

De voorbereiding

Optie: je kunt timer gebruiken mocht je het willen.

Bekijk het video, daarin wordt uitgelegd hoe je interviewvragen bedenkt.

Wat is een open vraag?

1. Vragen die je niet met ‘ja’ of ‘nee’ kunt beantwoorden
2. Vragen over openingstijden
3. Vragen die over een persoon gaan

Sleep de vragen naar links of rechts

De voorbereiding

Open vraag

Gesloten vraag

Waarom heb je voor deze baan gekozen?

Vind je dit werk leuk?

Wat deed je voordat je hier kwam werken?

Heb je genoeg vakantiedagen?

Wat doe je als je vrij bent?

1. Eén persoon interviewen over een onderwerp.
2. Een paar personen over hetzelfde onderwerp interviewen.
   
3. Aan een heleboel mensen dezelfde vraag stellen (dit heet een voxpop). 
   

Wie ga je interviewen?

De voorbereiding

Schrijf nu 3 open
interview-vragen op:

De voorbereiding

In deze video wordt uitgelegd hoe je een shotlist maakt. 

Schrijf 5 dingen op die met het onderwerp
van het interview te maken hebben:

De voorbereiding

Optie: je kunt timer gebruiken mocht je het willen.