VMBO 3 par 7.1 wat doet de overheid

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Paragraaf 7.1

wat doet de overheid

Lesdoel

• welke overheden zijn er in Nederland
• wat doet de overheid voor de economie
• hoe beïnvloedt de overheid ons gedrag 

Welke overheden zijn er?

• De gemeente
• De provincie
• De waterschappen

Dit noemen we lagere overheden

1. De overheid - gemeente

De overheid die het dichtst bij je staat = de gemeente

Wat regel je bij de gemeente?

• bromfietsrijbewijs
• paspoort
• verhuizing
• verantwoordelijk voor jeugd- en ouderenzorg

1. De overheid - gemeente

Hoe gaat de besturing van de gemeente?

1. De burgemeester en wethouders besturen de gemeente.
2. De gemeenteraad moet hun plannen goedkeuren.
3. De gemeenteraad controleerd of ze goed worden uitgevoerd

* De gemeenteraad wordt democratisch gekozen door de bevolking

2. De overheid - provincie

De provincie = verantwoordelijk voor de indeling van het grondgebied.

Wat regelt de provincie?

• Uitbreiden van steden en dorpen
• Ruimte voor bedrijventerrein
• Natuur- en recreatiegebieden 

3. De overheid - waterschappen

= beheren het water in hun gebied.

Wat regelt de waterschappen?

• maatregelen tegen overstromingen
• zuivering van het afvalwater

De overheid

= het Rijk = centrale overheid

Wie vormt het Rijk? De ministers 

--> Tweede Kamer moet de plannen van ministers goedkeuren en controleren --> de leden van Tweede Kamer worden gekozen door burgers

De overheid en de economie

• Goede infrastructuur --> bedrijven kunnen hun producten aan- en afvoeren en goed met elkaar communiceren.
• Subsidie --> financiële bijdrage van de overheid om burgers en bedrijven te steunen. 
• Innovatie --> productiemethode vernieuwen of nieuwe producten ontwikkelen (hier kun je subsidie voor krijgen)
• Heffingen --> ongewenste activiteiten afremmen. bedrijven die milieuvervuiling veroorzaken moeten extra milieuheffingen betalen

De overheid en de consumenten

Energiebelasting --> om energieverbruik af te remmen heft de overheid belasting op stroom en gas.

Accijns --> belasting op tabak, alcohol en brandstoffen. 

accijns & subsidie

Accijns:
Extra belasting op tabakswaren, olie en alcohol.
Doel: Minderen van de consumptie.

Subsidie:
Extra tegemoetkoming op sommige producten en diensten.
Doel: Laten toenemen van de consumptie.

Kartel

Overheid wil:

Bedrijven met elkaar concurreren, want daar hebben consumenten voordeel van.

Sommige bedrijven maken wel prijsafspraken --> dit is verboden! Bedrijven vormen dan samen een kartel.

De ACM (autoriteit Consument en Markt) houdt daar toezicht op

OEFENEN

op de volgende pagina beginnen de oefeningen

Waarop heft de overheid accijns?

1. benzine, chocola, kleding
2. sigaretten, frisdrank, kleding
3. alcohol, sigaretten, benzine
4. alcohol, medicijnen, benzine

Wat wil de overheid bereiken met subsidies?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van bepaalde producten.
2. Dat het milieu verbetert.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van bepaalde producten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.

Wat wil de overheid bereiken met accijnzen?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van bepaalde producten.
2. Dat het milieu verbetert.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van bepaalde producten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.

Een andere naam voor de rijksoverheid is..

1. overheid
2. lagere overheid
3. centrale overheid

EXTRA UITLEG

op de volgende pagina's vind je nog extra uitleg