4.3 Bevolking en ruimte

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vandaag

Paragraaf 4.3

Bevolking

Regionale ongelijkheid in de bevolkingsgroei

In het oosten: bevolkingskrimp: afname van de bevolking

In het zuiden groeit de bevolking vooral

Bevolkingsopbouw Duitsland

Bevolkingsopbouw

1997: veel mensen in de leeftijd dat ze werken, weinig jongen en weinig ouderen: lage demografische druk.

2050: meer oude mensen dan jonge mensen: vergrijzing, hoge demografische druk. Weinig mensen in werkende leeftijd

Bevolkingsopbouw Duitsland

Tegenwoordig:

 Mensen leven langer en worden ouder --> het aandeel ouderen wordt groter = vergrijzing. 

Dit levert een hoge demografische druk op op de werkende bevolking = grijze druk

Ondertussen zijn er minder jonge mensen --> ontgroening

Is bij deze bevolkingsopbouw
sprake van een hoge groene
druk of ene hoge grijze druk?

1. Hoge groene druk
2. Hoge grijze druk

Is bij deze bevolkingsopbouw
sprake van een hoge groene
druk of ene hoge grijze druk?

1. Hoge groene druk
2. Hoge grijze druk

Zie de afbeelding. Bij welk van de drie grafieken is de groene druk het grootst?

1. Piramide
2. Toren
3. Urn

Als je ouders schoolgeld betalen zorg jij voor groene druk

1. Waar
2. Niet waar

Wat is vergrijzing?

1. De mensen krijgen steeds sneller grijs haar.
2. Mensen verven hun haar steeds meer grijs.
3. De groep mensen boven de 65 jaar wordt steeds groter.
4. De groep mensen boeven de 50 jaar wordt steeds groter.

Bevolking

Er is dus sprake van ontgroening (afname van het aandeel jongeren) en vergrijzing (toename van het aandeel ouderen)

Vergrijzing en ontgroening hangen samen: vergrijzing houdt in dat de bevolking ouder wordt

Ouderen krijgen geen kinderen meer  minder jonge mensen

Dat impliceert dus dat er minder jongeren zijn (ontgroening).

Demografisch transitiemodel

Demografie

Welke kant gaat Duitsland op?

Doordat de westerse samenlevingen al ver in het demografisch transitiemodel zitten, zien we dat daar veel vergrijzing zichtbaar is -> veel oude mensen, weinig jonge mensen

Dat betekent dat er dus ook minder kinderen geboren worden, dus dat in de westerse landen de bevolking uiteindelijk zal gaan krimpen.

Wat is geen kenmerk van fase 2 van het demografisch transitiemodel?

1. het geboortecijfer daalt
2. het sterftecijfer daalt
3. de bevolkingsomvang neemt toe
4. er is minder kindersterfte

In welke fase van het demografisch transitiemodel bevindt Nederland zich nu?

1. Fase 2
2. Fase 3
3. Fase 4
4. Fase 5

Het demografisch transitiemodel

1. Geeft een overgang aan van hoge naar lage geboorte- en sterftecijfers.
2. Geeft een overgang aan van lage naar hoge geboorte- en sterftecijfers.
3. Geeft een transitie aan van een grote groei naar een kleine groei.
4. Geeft de sociale bevolkingsgroei weer.

Bevolkingsgroei

Totale bevolking (inwoners)
1. Natuurlijke bevolkingsgroei 

= geboortecijfer - sterftecijfer

2. Sociale bevolkingsgroei

= immigratie - emigratie  

Duitsland

In Duitsland zijn er regio's met vertrekoverschotten en vestigingsoverschotten.

Wat betekent dat?

Kijk goed naar het plaatje: straks vragen over

Waar trekken de meeste mensen vandaan?

Waar trekken de meeste mensen naartoe?

Migratiesaldo

Werkloosheid

Duitsland

Er zijn 3 regio’s waar veel mensen vandaan zijn vertrokken:

Oost-Duitsland

Ruhrgebied

Landelijke gebieden

Push factoren

Dit zijn redenen om uit een gebied te vertrekken.

De reden om ergens te vertrekken is....

1. push factor
2. pull factor

pull factoren

PULL

Pullfactoren zijn bijvoorbeeld:
- een gunstig klimaat,
- goede opleidingsmogelijkheden,
- veel kans op werk en
-veel culturele voorzieningen.

push factoren

PUSH

Voorbeelden van pushfactoren zijn
- discriminatie van bevolkingsgroepen,
- oorlogsdreiging,
- hongersnood en
- weinig werkgelegenheid.

Oorlog is een ... factor

1. push
2. pull

   Pull factoren

 Dit zijn redenen om je in een gebied te vestigen.

Geen goede scholen is een ... factor

1. push
2. pull