paragraaf 6.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Dinsdag 16 april    6.3 af; lezen 7.2

Dinsdag 14 mei      7.2 af; lezen 7.3 

Dinsdag 21 mei      7.3 af; voorbereiden op herhalingsles

Dinsdag 28 mei      Toets paragraaf 6.3, 7.2 en 7.3 

Opstart nieuwe module

Zutphen: vroeger en nu

Afronding

Om deze module te halen moet je twee onderdelen met een voldoende afronden:

1. de toets van 6.3, 7.2 en 7.3 
2. de eindopdracht bestaande uit een onderzoekje en een vlog. 

Vandaag

Paragraaf 6.3: Horigen & Ridders

Leerdoelen

- Ik kan de agrarische samenleving aan de hand van het hofstelsel en het verschijnsel horigheid beschrijven. (6.3)

Europa rond het jaar 500

Europa rond het jaar 1000

Welke verschillen zie je?

- In 500 zijn Germaanse stammen in Europa de baas, maar in 1000 zie je de Germaanse stammen op de kaart niet meer terug. (1p)

- In 500 bestaan er nog maar weinig landen in Europa, terwijl je in 1000 ziet dat Europa verdeeld is in verschillende landen. (1p)

- In 500 hebben de moslims nog geen invloed in Europa, maar in 1000 zie je dat de moslims een deel van Spanje in bezit hebben. (1p)

Even terug in de tijd......

Romeinse periode

Burgers leefden achter de veilige muren van de romeinse steden.

Romeinse muur van Lugo (stad in het noordwesten van Spanje)

Na de val van het Romeinse rijk

• Van ongeveer 400 tot 600: Grote volksverhuizing. (Bescherming Romeinse leger was weg).
• De handel en het geldverkeer ligt stil.
• Mensen zochten naar veiligheid en voedsel. Dat was er niet meer in de stad. Het platteland kon dit bieden (door autarkie). 

De 3 standen

Je had in de vroege middeleeuwen 3 standen:

Eerste stand: Geestelijken

Tweede stand: Adel

Derde stand: Boeren & burgers

Hoe kun je ze herkennen?

In de Middeleeuwen was de samenleving verdeeld in een standenmaatshappij. Sleep de drie standen naar de juiste plek in de afbeelding:

Geestelijkheid

Adel

Boeren

Hofstelsel

Het land is verdeeld in domeinen. Boeren moesten in ruil voor bescherming het land van de heer verbouwen. Dit systeem staat ook wel bekend als het hofstelsel.

Het leven van boeren

Horigen = Boeren die afhankelijk zijn van hun heer

Verplichtingen:

• pacht betalen (deel van de oogst afstaan)
• herendiensten uitvoeren
• Vechten voor de heer (als er oorlog is)

herendiensten

- Reparatie

- Wegen aanleggen

- Hout oogsten

Wat hoort niet bij het hofstelsel:

1. geeft de heer bescherming aan de horige
2. moesten horigen herendiensten verrichten
3. geeft de horige een deel van de opbrengst van het land aan de heer
4. helpt de heer de horige op het land tijdens de oogsttijd

Drieslagstelsel

Om genoeg voedsel te produceren en de landbouwgrond niet 'uit te putten' voerde Karel de Grote het drieslagstelsel in

Vijf uitspraken over het drieslagstelsel. Kies per uitspraak voor 'goed' of 'fout'. 

Het drieslagstelsel is een manier van landbouw waarbij om de drie jaar een akker braak ligt.

Dankzij het drieslagstelsel werd de landbouwgrond vruchtbaarder.

Door het drieslagstelsel werden de oogsten kleiner, omdat er minder landbouwgrond beschikbaar was.

Het drieslagstelsel is ongeveer hetzelfde als het hofstelsel.

Het drieslagstelsel werd gebruikt vanaf ongeveer het jaar 600.

Goed

Goed

Fout

Fout

Fout

                Ridders

Wie werden er ridder?

Als een (rijk) man overleed erfde de oudste zoon alles. De zoon(s) daarna kreeg niks. 

Om toch wat te verdienen werden ze ridder in diens van een heer.

Door een speciale ceremonie kon je ridder worden

Eigenschappen van een ridder?

Eigenschappen ridder

eer

kracht en moed

trouw

hoofsheid (= hoffelijkheid, beleefd gedrag)

vrijgevigheid

eerlijkheid

Leerdoelen

- Ik kan de agrarische samenleving aan de hand van het hofstelsel en het verschijnsel horigheid beschrijven. (6.3)

Leg uit wat het hofstelsel is.