5.1 Vrijheid en onvrijheid

1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
MaatschappijleerMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

In deze les zitten 18 slides, met tekstslides.

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een land waar de rechten en plichten van burgers én de overheid zijn vastgelegd in de wet. 
Rechtsstaat

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dit kan niet in een rechtstaat!
Boven de wet?

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kenmerken van een rechtstaat




  • 1. Er is een grondwet met de belangrijkste rechten en plichten
  • 2. Er zijn grondrechten: zoals persvrijheid en godsdienstvrijheid
  • 3. Er is rechtsbescherming: de overheid moet zich houden aan de wet *
  • 4. Er is onafhankelijke rechtelijke macht *
  • 5. Er is een eerlijk democratisch gekozen parlement *


Vraag: de Amerikaanse president kiest zelf rechters uit, is dit goed voor rechtsbescherming?

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wel of niet boven de wet?

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Geen rechtsstaat ?
In een autoritaire staat bepaalt één machthebber (of een kleine groep) wat de regels zijn. Zoals bijvoorbeed in dictaturen zoals  Noord-Korea, China en Rusland. 

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Autoritaire staat
Land waarin een kleine groep mensen de macht heeft en de regels bepaalt.
Kenmerken:
  • Geen eerlijke verkiezingen
  • Grondrechten niet altijd nageleefd (voorbeeld?)
  • Rechter beslist altijd in voordeel machthebbers.
  • Media niet onafhankelijk.
Kortom: je moet vooral niet tegen de machthebbers zijn.
Voorbeelden: Rusland, Saoedi-Arabië, Hongarije(?)

 


Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Nederland
Tweede Kamerverkiezingen 2023 
  • In de grondwet staat de vrijheid van meningsuiting, mensenrechten en democratie centraal.
  • Iedereen met met een Nederlandse nationaliteit van 18+ mag stemmen.
  • Iedereen mag in aanloop naar de verkiezingen een politieke partij oprichten en zich verkiesbaar stellen.
Syrië
Verkiezingen van 2021
  • In de grondwet staat de vrijheid van meningsuiting, mensenrechten en democratie centraal. Máár volgens mensenrechtenorganisaties is dat in de praktijk anders.
  • Alleen mensen die in gebieden wonen die onder controle staan van president Assad mogen stemmen.
  • Alleen Syriërs die de afgelopen tien jaar aaneengesloten in Syrië hebben gewoond, kunnen zich verkiesbaar stellen.
  • De twee tegenkandidaten die het tegen Assad opnemen, zijn zorgvuldig gekozen door het regime .
Kaart uit: 2020
volledige democratie
autoritair regime
Democratie is niet vanzelfsprekend

Slide 15 - Tekstslide

Bekijk en bespreek de kaart

Het merendeel van wereldbevolking leeft niet in een (volwaardige) democratie. Het is dus best bijzonder dat Nederland een democratie is.

Op deze kaart hebben we Nederland en Syrië uitgelicht. Door op de hotspots te klikken krijgen de studenten inzicht in de verschillen tussen deze twee landen.

Optioneel:
Je kunt aan de studenten vragen wat de kenmerken van democratische en niet-democratische landen zijn. Of bespreek wat hen opvalt aan deze kaart.

Deze kaart is opgesteld in 2020 door The Economist Intelligence Unit.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag en  nieuws
Maken in je werkboek: 5.1 

Laatste 10 min nieuws kijken 

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 18 - Link

Deze slide heeft geen instructies