Dementie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Masterclass Dementie

Wat weet je van dementie?

Wat is dementie?

• Verzamelnaam voor meer dan 50 vormen.
• Verwerking van informatie in de hersenen raakt verstoord. 
• Degeneratieve ziekte: beschadigingen in de hersenen verergeren waardoor steeds verdere achteruitgang in het functioneren. 

Stoornis informatieverwerking:

• Nieuwe informatie wordt niet opgeslagen
  
• Informatie kan niet goed geselecteerd en verwerkt worden (te veel prikkels)
  
• Van opgeslagen informatie wordt het geheugenspoor niet gevonden
  
• Informatie wordt niet herkend
  
• Informatie wordt anders beleefd: de wereld om je heen, prikkels als bedreigend ervaren
  

Cijfers dementie (Nederland)

• >300.000 mensen met dementie. Ongeveer 15.000 mensen jonger <65 jaar. 
• 70% woont thuis
• Ieder uur krijgen vijf mensen dementie.
• Levensverwachting is gemiddeld 6,5 jaar.
• De kans is 1 op de 5 dat iemand dementie krijgt. 
• Voor vrouwen is dat 1 op 3, voor mannen 1 op 7. 

Vormen van dementie

• Alzheimer
• Vasculaire dementie 
• Frontaalkwab dementie
• Lewy-Body

De tien belangrijkste beïnvloedbare risicofactoren van dementie zijn:

1. Hoge bloeddruk

2. Overgewicht

3. Alcohol

4. Suikerziekte

5. Roken

6. Verhoogd cholesterol

7. Ongezonde voeding

8. Weinig beweging

9. Weinig nieuwe dingen leren (tijdens het leven weinig uitdagingen in werk, hobby, sociale activiteiten en opleiding)

10. Weinig sociale contacten

Symptomen dementie?

Mensen met dementie hebben een combinatie van tenminste 2 symptomen:

         Geheugenstoornissen 

        Met één of meer cognitieve stoornissen:

• Afasie: moeite om woorden te vinden en problemen om zich uit te drukken met taal
  
• Apraxie: verminderd vermogen om motorische handelingen uit te voeren
  
• Agnosie: onvermogen om objecten te herkennen
  
• Stoornissen in uitvoerende functies : zoals rekenen, logisch nadenken, plannen

         Gedragsproblemen

Symptomen

1. Vergeetachtigheid
2. Problemen dagelijkse handelingen
3. Vergissingen tijd & plaats
4. Taalproblemen
5. Kwijtraken van spullen
6. Slecht beoordelingsvermogen
7. Terugtrekken uit sociale contacten
8. Veranderingen in gedrag en karakter
9. Onrust
10. Problemen met zien

www.samendementievriendelijk.nl

Specifieke gedragingen 

van cliënten met dementie

• Perseveren
• Confabuleren
• Verzamelzucht
• Achterdocht
• Decorumverlies
• Facadegedrag
• Apathie

herhalen van vragen, operkingen, verhalen

het opvullen van gaten in het geheugen met (verzonnen) verhalen om de tekorten in het geheugen te verbloemen

verlies van uiterlijke waardigheid zoals waarden en normen

Façadegedrag. Een zorgvrager met dementie kan proberen zijn tekortkomingen te verbloemen.

Apathie. Veel zorgvragers met dementie krijgen stemmingsproblemen, bijvoorbeeld lusteloosheid, onverschilligheid en verlies van initiatief. Dit heet apathie. Mensen worden soms totaal passief en ondernemen niets meer, omdat ze niet weten waar te beginnen of bang zijn dat het ze niet lukt. Ze zitten de hele dag en het lijkt alsof alles aan hen voorbijgaat.

Persevereren houdt in dat je niet meer kan stoppen met een bepaalde handeling of dat je continu hetzelfde woord of opmerking blijft herhalen 

Signalen van dementie in het filmpje

Ziekteverloop en symptomen

1. Bedreigde ik -beginnende dementie
Beginnend- vergeetachtig voor omgeving nog niet altijd zichtbaar 
2. De verdwaalde ik - matige ernstige dementie
Matig- meer complexere taken, overzicht houden bijv financiën, 'verdwaaldgevoel' 
3. De verborgen ik - ernstige dementie
Ernstig- orientatieproblemen, herkent
bijv mensen niet meer, tijdsbesef 

4. De verzonken ik - ernstige dementie
Taalproblemen en volledige afhankelijkheid 

Tekst

stadium 1 

stadium 2

stadium 3

stadium 4

Beginnende dementie

bedreigde ik

Matig ernstige dementie

verdwaalde ik

Ernstige dementie: deels afhankelijk

verborgen ik

Ernstige dementie: helemaal afhankelijk

verzonken ik

Bespreek:

- Per stadium wat de zorgvrager nog wel kan en wat niet.

- Welke begeleiding heeft de zorgvrager per stadium nodig?

Opdracht dementie

Bij deze opdracht gaat het om inzicht te krijgen in verschillende vormen van dementie. Je gaat in groepen een keuze maken uit één van onderstaande ziektebeelden van dementie. Deze ga je uitwerken en presenteren aan de rest van de klas. De docent maakt een keuze uit één van onderstaande vormen van dementie:

Ziekte van Alzheimer

Vasculaire dementie

Fronto-temporale dementie

Lewy-body dementie

                     WAT GA JE PRESENTEREN?

-Iedereen uit het groepje vertelt iets

-Hoe is deze ziekte ontstaan?

-Hoe verloopt deze ziekte?

-Hoe herken je deze ziekte? 

-Hoe ondersteun je personen met deze ziekte?

-Nog andere bijzonderheden? 

                                

Omgaan met dementie 

- Leef je in in de persoon met dementie

- Neem de persoon serieus

- Stel de persoon met dementie gerust 

- Maak oogcontact

- Geef complimentjes en gebruik humor 

- Corrigeer de persoon met dementie niet

-  Kijk wat iemand met dementie wel kan

Doe G.O.E.D

Om mensen bewust te maken van de tekenen van dementie en handvatten te bieden voor het omgaan met dementiepatiënten is er een speciale website in het leven geroepen. Daarin wordt onder andere de G.O.E.D-methode toegelicht. Dit staat voor:

    * Geruststellen: praat op kalme toon en praat mee. Spreek niet tegen.
    * Oogcontact maken: maak oogcontact en kijk steeds of u begrepen wordt.
    * Even meedenken: leef mee met de ideeën en wensen. Vraag waar de persoon heen wil                          of wat hij wil doen en help hem de goede kant uit.
    * Dankjewel: bedankt dat u helpt om Nederland dementievriendelijker te maken!

Volgende les

• Vormen dementie
• Benaderingswijze