§4 Het ijzeren gordijn gaat open

De Koude Oorlog

Paragraaf 4.4 - Het ijzeren gordijn gaat open

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat gaan we doen vandaag?

- Welkom! + dagopening

- SO bespreken

- Uitleg paragraaf 4

- Aantekening

- Werkvorm

- Afsluiting

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen

Hoofdvraag: Hoe eindigde de Koude Oorlog?

Deelvragen:

- Wat veranderde er in de Sovjet-Unie onder Gorbatsjov?

- Wat waren de gevolgen van de veranderingen in het Oostblok?

- Wat waren de gevolgen van de val van de Berlijnse Muur voor Duitsland?

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1961

De Berlijns Muur wordt gebouwd.

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1962. Het hoogtepunt

Cuba was onder de invloedssfeer van de Sovjet-Unie gekomen.

De Sovjet-Unie had zelfs een raketbasis op Cuba gebouwd.

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Cubacrisis

Omdat Cuba zo dicht bij Amerika lag, was Amerika niet zo blij met de raketbasis.

Doordat de Amerikaanse president Kennedy en de Russische president Chroesjtsjov met elkaar contact belde, liep het goed af.

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Cubacrisis

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De Cubacrisis

Gevolg: de Hotline

- Een directe telefoonverbinding tussen Washington en Moskou

- Verdrag ondertekent om een grens aan het aantal kernwapens vast te stellen (1972)

- Een periode van detente (rust) tussen 1972 en 1981

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Onrustig in het Oostblok

Periode van rust: onrustig in het Oostblok

Landen gaan zich steeds meer verzetten tegen het communisme van de Sovjet-Unie.

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Sovjet-Unie in verval

Sovjet-Unie had leed onder grote problemen.
Planeconomie werkte niet.
Corruptie en machtsmisbruik.
Lage productie in landbouw en industrie.
Burgers moesten in de rij staan voor gewone boodschappen.

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1985 Nieuwe leider SU: Michael Gorbatsjov

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Onrust in het oostblok

Hij wilde de SU hervormen, waarom?

SU liep achter op het westen
Machtsmisbruik + corruptie
Economische problemen:
1. Wapenwedloop niet volhouden
2. Planeconomie werkte slecht: productie industrie + landbouw te laag
3. Burgers ontevreden --> Uren in de rij staan voor normale boodschappen

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Gorbatsjov

Michail Gorbatsjov wil veranderingen brengen in de Russische economie.
Perestrojka: grote veranderingen.
- Een soort markteconomie met particuliere bedrijven.
Glasnost: openheid.
- Hervormingen in de politiek door een democratischer bestuur.
- Meer inspraak voor burgers.

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Onrust in het Oostblok

Gorbatsjov wilde de grote problemen van zijn land aanpakken

door:

Glasnost (openheid) en perestrojka (economische verandering)

Slide 16 - Tekstslide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Slide 17 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Gorbatsjov

Vrijemarkt economie was niet direct een succes vanwege stijgende prijzen en nog meer voedseltekorten.
Door glasnost begonnen burgers juist meer te protesteren tegen het bestuur van de Sovjet-Unie.
De economische hervormingen zorgden voor nog meer onrust...

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Onrust in het Oostblok

Gevolg van nieuwe politiek: verslechtering van de economie. Er kwam grote kritiek op zijn beleid.

Positief: hij zorgde voor een veel betere relatie met de VS.

Slide 19 - Tekstslide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Demonstraties

Gorbatsjov haalde de Sovjettroepen uit Oost-Europa.

Gevolg: grote demonstraties
voor democratie in Oost-Europa.

Slide 20 - Tekstslide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Verstandhouding met het Westen

1987 verdrag met Ronald Reagan (VS) over de beperking van kernwapens.
Afschaffing van de lange afstandsraketten.
1989 verklaarde Gorbatsjov dat de grootmachten geen vijanden meer waren.

De koude oorlog is verleden tijd!

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De val van de muur

Gorbatsjov trok zijn troepen terug uit de Oostbloklanden.
In Polen kwamen vrije verkiezingen.
In Hongarije zagen mensen hun kans en knipten een gat in het ijzeren gordijn

Tienduizenden mensen maakten via Hongarije de vlucht naar West-Duitsland.

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De val van de Muur

In Oost-Berlijn begonnen mensen ook met demonstreren voor vrije verkiezingen en vrij reizen.
Gorbatsjov liet de DDR leider beloven dat hij geen geweld zou gebruiken tegen de demonstranten.
Op 9 november 1989 viel de Berlijnse muur.

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De val van de Muur

In de DDR gingen ruim een

miljoen mensen

de straat op; men wilde vrij

kunnen reizen.

Dit werd toegestaan op

9 november 1989: de Berlijnse

Muur ging open.

Slide 24 - Tekstslide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Slide 25 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Onrustig in het Oostblok

Bijvoorbeeld: Tsjecho-Slowakije

Kritiek op de economische situatie, machtsmisbruik en censuur

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Tsjecho-Slowakije

De leider van Tsjecho-Slowakije Alexander Dubcek gaat hervormingen doorvoeren. -> Geen reactie van de SU

Dubcek gaat nog een stapje verder en schaft de communistische partij af.

-> Reactie SU: er wordt militair ingegrepen

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Meer onvrede

De communistische leiders hadden steeds meer moeite om de landen in het Oostblok te regeren.

In de DDR gaan mensen massaal de straten op.

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Meer onvrede

Uiteindelijk stonden duizenden Duitsers bij de Berlijnse Muur.

De grenswachters konden het niet meer tegenhouden.

Op 9 november 1989 valt de Berlijnse Muur.

Na 28 jaar kunnen Oost- en West-Berlijners weer vrij reizen.

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Video

Deze slide heeft geen instructies

De val van de Sovjet-Unie

Oost-Europese landen verklaarden zich onafhankelijk van de Sovjet Unie.
Communistische leiders werden gedood, vaak live op televisie.
Veel oud-communisten kregen een baan in het bestuur (Poetin).
Geen kritische journalisten in Rusland. Geen vrije verkiezingen.

In 1991 werd de Sovjet Unie officieel opgeheven....

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De VS is als enige supermogendheid overgebleven.

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het einde van het communisme

Overal werden communistische

leiders in Oost-Europa afgezet.

Voormalige Sovjetrepublieken

verklaarden zich onafhankelijk.

1991: de SU werd opgeheven.

Slide 34 - Tekstslide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Ossi's en wessi's

Vele Oost-Duitsers vertrokken naar

het westen.

Gevolg: economische

ontwrichting.

Oplossing:

Eenwording van Duitsland (1990)

Slide 35 - Tekstslide

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Onrust in het Oostblok

Gorbatsjov wil hervorming

Perestrojka: een grote verandering

Gorbatsjov zoekt toenadering tot het Westen

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1985 Nieuwe leider SU: Michael Gorbatsjov

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

4. Het einde van de Koude Oorlog

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het einde van de Sovjet-Unie

Na de val van de Berlijnse Muur komen er ook gaten in het IJzeren Gordijnen.

Landen in Oost-Europa krijgen weer hun oorspronkelijke grenzen terug.

En ook de Sovjet-Unie valt in 1991 in 15 verschillende landen.

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

4.4 Het IJzeren Gordijn gaat open

Deel 2

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 44 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 45 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ossi's en Wessi's

Na val van de muur:

Veel Oost-Duitsers naar West-Duitsland
W-Duitsland kon dit niet aan
Voorstel om DDR + BRD samen te voegen -->
Voorwaarde: Oost-Duitsland democratische verkiezingen
Duitsland moet onderdeel blijven van de NAVO
3 oktober 1990 Duitse eenwording een feit

§4 Het ijzeren gordijn gaat open

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Video

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Video

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Video

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Tekstslide

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Video

Slide 32 - Tekstslide

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Tekstslide

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Tekstslide

Slide 38 - Tekstslide

Slide 39 - Tekstslide

Slide 40 - Tekstslide

Slide 41 - Tekstslide

Slide 42 - Tekstslide

Slide 43 - Tekstslide

Slide 44 - Tekstslide

Slide 45 - Tekstslide

Slide 46 - Tekstslide

Slide 47 - Tekstslide

Slide 48 - Video

Meer lessen zoals deze

De Koude Oorlog (De Berlijnse Muur: De Val)

De Koude Oorlog (De Berlijnse Muur: De Val)

De Koude Oorlog (De Berlijnse Muur: De Val)

De Koude Oorlog (De Berlijnse Muur: De Val)

De Slimste Mens

De Slimste Mens

De Slimste Mens

De Slimste Mens