S36 - Literaire stromingen: romantiek en realisme

S36 - Literaire stromingen: romantiek en realisme
1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 17 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 100 min

Onderdelen in deze les

S36 - Literaire stromingen: romantiek en realisme

Slide 1 - Tekstslide

Doelen
  1. Je weet wat een stroming is.
  2. Je kunt de romantiek en het realisme situeren in de tijd.
  3. Je kunt de kenmerken van de romantiek en het realisme bespreken.
  4. Je kunt de kenmerken van de romantiek en het realisme herkennen in kunstuitingen. 

Slide 2 - Tekstslide

Historische achtergrond 

Economische bloei door industriële revolutie en technische vernieuwingen

  • Technische vooruitgang: enorme groei in productie en middelen
  • Urbanisatie: veel mensen naar de steden om te werken in fabrieken
  • Ontstaan van grote arbeidersklasse:
    - Slechte levens- en werkomstandigheden
    - 'Terreur' van de klok: niet meer leven op het ritme van de natuurr
  • Milieuvervuiling

Slide 3 - Tekstslide

Ontsnappen of aanvaarden?
  • Drastisch veranderde wereld
  • Twee coping mechanismen:
    - Ontsnappen (escapisme)
    --> Romantische kunstenaars
    - Aanvaarden en onder de aandacht brengen
    --> Realistische kunstenaars

Slide 4 - Tekstslide

Romantiek en realisme
Twee basisverhoudingen t.o.v. de werkelijkheid


Romantiek: realiteit ontvluchten
Realisme: realiteit in de spotlight

Kunststroming: reactie op de vorige
romantiek --> realisme


Slide 5 - Tekstslide

Romantiek 1800-1850
  • Fundamentele onvrede met wereld waarin ze leefden
  • Gevoel: subjectief
  • Vier pijlers:
    - Originaliteit
    - Onverklaarbaarheden in het leven
    - Geschiedenis
    - Contrast

Slide 6 - Tekstslide

Romantiek: originaliteit
  • Tot aan de romantiek: goede kunstenaar als je in de stijl van iemand anders kon werken
  • Nu een breuk: kunstenaar moet origineel zijn!
    - Niet meer nadoen wat een ander doet
    - Eigen vorm zoeken, regels hoeven niet gevolgd worden
    - Persoonlijkheid van de kunstenaar werd belangrijk
    - Gevoelens van de kunstenaar (poëzie, gedichten)

Slide 7 - Tekstslide

Romantiek: onverklaarbaarheden
  • Grote interesse voor het bovennatuurlijke en het mysterieuze: reactie tegen de nadruk op wetenschap en techniek
  • Spoken, geesten, levende doden, heksen ...
  • Specifiek subgenre in de literatuur: gothic novel (bv. Dracula, Het monster van Frankenstein)

Slide 8 - Tekstslide

Romantiek: geschiedenis
  • Vroeger was het beter
  • Aandacht voor de eigen roemrijke geschiedenis: nationalisme
    - Eigen volk en staat, ook veel aandacht voor eigen taal
    - Bv. volksverhalen verzamelen (gebroeders Grimm)
    - Nieuw genre: de historische roman (De leeuw van Vlaanderen)
  • Heimwee naar een 'simpeler leven' zonder terreur van de klok, zonder milieuvervuiling
  • Grote aandacht voor de natuur en de kracht van de natuur

Slide 9 - Tekstslide

Romantiek: contrast
Verschillende begrippen tegenover elkaar
- dood tegen leven
- zuiver tegen onzuiver
- nietige mens tegen woeste natuur

Ook zichtbaar in de kunst door bv. met licht en donker te werken

Slide 10 - Tekstslide

Romantiek 1800-1850
Vlucht uit de werkelijkheid: 

  • vlucht in het verleden
  • vlucht in de natuur 
  • vlucht in de droom en verbeelding 
  • vlucht in de godsdienst 
  • vlucht in het exotische
  • ... 

Slide 11 - Tekstslide

Romantiek 1800-1850
Vlucht uit de werkelijkheid: 

  • vlucht in het onbereikbare  
  • vlucht in de dood
  • vlucht in het mysterieuze, angtaanjagende
  • vlucht in drugs

Slide 12 - Tekstslide

Realisme (1850-1880)
Basiskenmerken realisme 

- Verstand 
- Objectief 
- Weergave van de werkelijkheid 
- Reactie op de romantiek 
(veel kunstenaars werkten eerst romantisch)

Slide 13 - Tekstslide

Realisme: als een foto
Realisme - weergave van de werkelijkheid

  • Fotografie stond nog in de kinderschoenen
  • Voorloper bestond al: de camera obscura
  • In literatuur: veel romans, toneelstukken, heel weinig poëzie
  • In schilderkunst: 'gewone' mensen, grauwe kleuren ...

Slide 14 - Tekstslide

Realisme: naturalisme
Realisme - weergave van de werkelijkheid
  • veel aandacht voor de sociale onrechtvaardigheid
  • aandacht voor de lagere sociale klassen
  • aandacht voor de kleine kanten van de mens


Slide 15 - Tekstslide

Realisme: naturalisme
  • Determinisme en fatalisme:
    - Mens wordt bepaald (gedetermineerd) door het milieu waarin hij opgroeit
    - Het is onmogelijk om aan dat lot te ontsnappen (fatalisme) 

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide