HP Specialise sessie 3

• Intersectoraal
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

HP Specialise

Sessie 3 

'lies, damn lies and statistics'

23 november 2023

                    Programma

- Welkom 

- Stand van zaken - klankborden

- Check-in

- Wiskunde in de praktijk (tutoren)

- Correlatie/causaliteit

- Pauze

- 'Lies, damn lies, statistics and Trump'

- 'Bullshit' item

- Check-out

Stand van zaken

Check-in

Teken een misleidend grafiek/diagram.

Zie het voorbeeld ter inspiratie, maar laat 

je creativiteit de vrije loop. 

Je mag ook samen iets bedenken. 

Foto van je grafiek.

Wiskunde in de praktijk

Tutoren Koen en Ilse geven een korte presentatie over de rol van wiskunde in hun studie/vakgebied. 

Waar gebruiken zij de wiskunde nu of in de toekomst voor?

Laat je inspireren en stel vragen. 

Correlatie vs. causaliteit I

Als er sprake is van correlatie is er een statistisch verband tussen variabelen: als de ene variabele verandert, verandert de andere ook. De variabelen veranderen dus samen (co variëren), maar dat hoeft niet te komen door een (indirect) oorzakelijk verband. Dit betekent dat een verandering in de ene variabele niet per se de verandering in de andere variabele hoeft te veroorzaken.

Correlatie vs. causaliteit II

Causaliteit betekent dat een verandering in de ene variabele de verandering in de andere variabele veroorzaakt. Er is dus een oorzaak-gevolgrelatie tussen variabelen. De twee variabelen zijn gecorreleerd én er is sprake van een causale relatie. 

Bijvoorbeeld, als we zeggen dat roken longkanker veroorzaakt, betekent dit dat roken de directe oorzaak is van longkanker.

Correlatie vs. causaliteit III

Het feit dat twee variabelen met elkaar correleren, betekent niet per definitie dat er sprake is van causaliteit. Er kan sprake zijn van een andere variabele die de relatie tussen de twee variabelen beïnvloedt, wat resulteert in een schijnbare correlatie. Een correlatie impliceert dus geen causaliteit, maar causaliteit impliceert wel altijd een correlatie.

Vat samen wat het fragment van Trump te maken heeft met het artikel, filterbubbel en echokamer.

Bullshit item

• Ga in twee groepen van 4 lln uiteen. 
• Lees het artikel 'hoe doorprik je bullshit?' op Teams.
• Bespreek één (of twee) ingebrachte casus(sen).                          - Wat is de 'bullshit' en hoe weet je dat?                                              - Hoe weet je dat je niet in een filterbubbel of echokamer zit? - Kunnen cijfers liegen? 

Bullshit item

Elke groep presenteert kort zijn bevindingen. 

Gebruik evt. bord.  

Casus Sally Clark

In één gezin twee kinderen (binnen twee jaar) overleden door wiegendood. Moeder (Sally Clark) werd in 1999 veroordeeld op basis van de kans dat deze gebeurtenis zou optreden. 

Kans op wiegendood 1 op 8543. Kans dat dit binnen zelfde gezin zou gebeuren was volgens aanklager 1 op 73 miljoen. In 2003 vrijgelaten nadat er grote twijfels waren over de statische onderbouwing van de kans en de toepassing ervan in de zaak. 

Conclusie

- Wees kritisch op 'bull shit' en misleidende statistieken/grafieken. 

- Voorkom dat je in een filterbubbel of echokamer stapt. Of (h)erken het wanneer je erin zit...

Volgende sessie

14 december

Reflectie

Keuzeproces partner pre-bachelor thesis

Start verwerkingsopdracht

Meer info over de ontwerpopdracht (thesis)

Check-out

Bedenk zelf twee correlerende (onzin) variabelen bij grafiek A of B. 

B

A

Bronnen

https://statisticalbullshit.com/2017/08/21/bullshit-charts/

https://www.tylervigen.com/spurious-correlations