§4.4 De opkomst van het Christendom

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

§4.4 De opkomst van het christendom

• hoe joden in het hele Romeinse rijk terechtkwamen
  
• hoe het christendom ontstond 
• Hoe het christendom werd verspreid en bestreden 
• hoe het christendom de Romeinse staatsgodsdienst werd 

Kenmerkend aspect: het christendom in het Romeinse rijk, van verboden tot enig toegestane godsdienst

Joden in het rijk

• In 63 v.C. onderwierpen de Romeinen Judea. Hier woonden de joden. Zij hadden een eigen monotheïstische godsdienst: het jodendom.
  
• De joden hoopten dat een Messias (Verlosser) hen van de Romeinen zou bevrijden.  
• Opstanden in 66 en 135 n.C. werden hard neergeslagen. Veel joden werden weggejaagd of als slaaf afgevoerd. Zo raakten ze verspreid over het hele Romeinse rijk.  
  
• Overal waar een joodse gemeenschap ontstond, bouwden ze een synagoge: joods gebedshuis. 
  
• 
  

Het begin van het christendom

• Volgens de Bijbel trok rond 30 n.C. de joodse prediker Jezus van Nazareth rond in Judea. De Romeinen zagen hem als een opstandeling en kruisigden hem.
  
• Zijn volgelingen geloofden dat hij de zoon van God was en noemden hem Christus (Grieks voor Messias). Ook geloofden ze dat hij gestorven was om de mensen te verlossen van hun zonden.  
• Na de dood van Jezus groeide het aantal aanhangers. Zo ontstond een nieuwe monotheïstische godsdienst: het christendom.

Een verboden godsdienst

• Predikers verspreidden het christendom in het rijk. Ze bekeerden steeds meer mensen tot de nieuwe godsdienst. Het christendom werd populair.
  
• De christenen weigerden de Romeinse staatsgoden en de keizer te vereren. Daarom werden ze gezien als een bedreiging van de staat.  
• In de 3e eeuw n.C. kregen christenen de schuld van de oorlogen, honger en ziektes, die het rijk troffen. Het christendom werd verboden en duizenden christenen werden opgepakt en gedood
  

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Voor de leeuwen gooien, was een gebruikelijk doodstraf voor christenen tijdens hun vervolgingen in het Romeinse Rijk.

Het moet een gruwelijk spektakel zijn geweest, maar wat vooral indruk op de toeschouwers maakte was dat de christenen soms niet gingen vechten met de leeuwen, maar bidden tot hun god. 

De toeschouwers waren verbijsterd, maar ook nieuwsgierig: als je toch zoveel vertrouwen in je god hebt, dan moet het wel een hele goede god zijn. 

Christenvervolging

Maar christen zijn in het Romeinse Rijk is levensgevaarlijk! 

Net als het Jodendom geloven de christenen maar in één god, 

en dat is niet de Romeinse keizer!

De Romeinse keizers laten daarom de christenen vervolgen en doden...

Keizer Nero was één van de felste tegenstanders van de christenen. Hij gaf hen de schuld van de grote brand van Rome (die hij vermoedelijk zelf had laten stichten) en liet hen op de meest gruwelijke manieren aan hun eind komen.

Dit is een schilderij uit de 19e eeuw: Nero kijkt naar het lichaam van een christen die zojuist om het leven is gebracht.

een nieuwe staatsgodsdienst

• Keizer Constantijn stopte de vervolgingen. Hij gaf de christenen in 313 n.C. godsdienstvrijheid: het recht om openlijk met een godsdienst bezig te zijn.
  
• In 380 n.C. werd het christendom de Romeinse staatsgodsdienst. Andere godsdiensten werden verboden.  
• Tempels en basilieken werden voortaan gebruikt als kerk: christelijk gebedshuis (ook: organisatie van christenen). 
• Deze ontwikkeling van het christendom van verboden tot enige toegestane godsdienst is een kenmerkend aspect van de tijd van Grieken en Romeinen. 

Constantijn de Grote

Christenen zijn ruim 3 eeuwen vervolgd in het Romeinse Rijk. Door Constantijn de Grote komt daar een einde aan:  kort voor een veldslag zou hij in een visioen een teken hebben gezien met daarbij geschreven de woorden dat de god van de christenen hem de zege belooft. 

Hij won de veldslag en werd christen...

Constantijn de Grote ziet een christelijk teken. Gravure uit de 17e eeuw.

godsdienstige organisatie

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd