3.4 Atoommassa en molaire massa

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

3.4 Atoommassa en molaire massa

Programma

Activiteit	Doel	Tijdsduur
-Huiswerk nakijken	Reflecteren op vorige leerdoelen	10 min
-Formatieve check		10 min
-Atoommassa	Nieuwe leerdoelen introduceren	15 min
-De mol		25 min
-Oefenen	Nieuwe leerdoelen verwerken	20 min

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Reflecteren op vorige leerdoelen

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Reflectie op 3.3 Moleculaire stoffen

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt uitleggen wat de relatieve atoommassa inhoudt.
  
• Je kunt de molaire massa van een stof berekenen.
  
• Je kunt uitleggen wat de chemische hoeveelheid voorstelt.
  
• Je kunt berekenen hoeveel deeltjes er in een aantal mol zitten en omgekeerd.
  
• Je kunt berekenen hoeveel mol deeltjes er in een aantal gram zit en omgekeerd.

Atoommassa

Atoommassa: Het gewicht van een atoom in u.

1 u = 1,66∗10⁻²⁷ kg

• Proton = 1 u
• Neutron = 1 u

Atoommassa = protonen + neutronen

Massa’s terug te vinden in het periodiek systeem.

Molecuulmassa

Molecuulmassa: Het gewicht van 1 molecuul in u.

Bereken door de atoommassa’s van alle aanwezige atomen bij elkaar op te tellen.

Voorbeeld; glucose - C₆H₁₂O₆

C = 12,0 u → 6*12,0 = 72 u

H = 1,0 u → 12*1,0 = 12 u

O = 16,0 u → 6*16,0 = 96 u

72 + 12 + 96 = 180 u

Bereken de molecuulmassa’s van de volgende stoffen:
H₂O
CO₂
CH₄
Na₃PO₄
C₂H₆O₂

Getal van Avogadro

Vernoemd naar Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avogadro di

Quaregna e Cerreto.

Getal van Avogadro:

N_A = 602.214.076.000.000.000.000.000

N_A = 6,022*10²³

De mol

Waar wordt het getal van Avogadro voor gebruikt?

Het wordt gebruikt om het aantal moleculen in een mol te berekenen!

Wat is een mol?

mol = mate van eenheid om een hoeveelheid moleculen aan te geven.

Versimpeld

1 dozijn eieren = 12 eieren

1 dozijn brood = 12 broden

1 mol H₂O = 6,022*10²³ moleculen H₂O

1 mol CO₂ = 6,022*10²³ moleculen CO₂

1 mol CH₄ = 6,022*10²³ moleculen CH₄

1 mol C₆H₁₂O₆ = 6,022*10²³ moleculen C₆H₁₂O₆

De mol

In 1 mol zitten dus altijd 6,022*10²³ moleculen.

Dus in 2 mol zitten 1,2*10²⁴ moleculen (6,022*10²³*2).

En in 0,5 mol zitten 3,011*10²³ moleculen (6,022*10²³*0,5).

Hoeveel mol CH₄ hebben we, als we
1,2*10²³ moleculen hebben?

Hoeveel moleculen H₂O hebben we, als
we 3 mol H₂O hebben?

De molaire massa

Waarom is 1 mol 6,022*10²³ moleculen?

Dit heeft te maken met hoe zwaar 1 unit is!

1 unit = 1,66*10^-24 g

1 unit = 1,66*10−²⁴ g
Een waterstofatoom weegt in totaal 1 unit.

Stel we hebben 1 mol waterstof (6,022*10²³ waterstofatomen)
Hoeveel gram waterstof hebben we?

De molaire massa

1,66*10^-24 * 6,022*10²³ = 1 g

Regel:

Als je een mol hebt van een stof dat 1 unit weegt, heb je 1 gram.

Als je een mol hebt van een stof dat 20 unit weegt, heb je 20 gram.

Conclusie

Een mol is 6,022*10²³, zodat wij heel makkelijk van het aantal mol naar het aantal gram kunnen rekenen.

We hoeven hier alleen de molecuulmassa voor te weten!

Wat betekent dit simpel gezegd?

Het getal voor de molecuulmassa van een stof, geeft ook aan hoeveel gram van die stof je in 1 mol hebt zitten.

• Water = 18,016u
• Dus 1 mol water is 18,016 g.
  
  
• Koolstofdioxide = 44,0 u
• Dus 1 mol koolstofdioxide = 44,0 g.

De molaire massa

De molecuulmassa geeft dus aan hoeveel gram moleculen je in 1 mol hebt zitten!

Dit noem je de molaire massa (Mm) (g/mol)

Diagram

Zorg dat je deze kan dromen!

Dit is dus een uitbreiding op het diagram van daarnet

Bereken hoeveel gram water er zit in
7,8 mol.

Bereken hoeveel mol er zit in 25 gram water.

Bereken hoeveel mol er zit in 30 gram CH₄.

Oefeningen

Wie?	Zelfstandig of duo's in rust.
Wat?
Hoe?	Uit het boek.
Hulp?	Docent
Tijd?	Tot 5 minuten voor eindtijd.
Uitkomst?	Je beheerst de gestelde leerdoelen.
Klaar?	Werken aan een ander vak.

Hoofdstuk 3 paragraaf 4:
1 t/m 12

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Je kunt uitleggen wat de relatieve atoommassa inhoudt.

Je kunt uitleggen wat de chemische hoeveelheid voorstelt.

Je kunt de molaire massa van een stof berekenen.

Je kunt berekenen hoeveel mol deeltjes er in een aantal gram zit en omgekeerd.

Je kunt berekenen hoeveel deeltjes er in een aantal mol zitten en omgekeerd.