Paragraaf 3.3, geloven en weten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Planning

• Inplannen proefwerk hoofdstuk 3;
• Theorie 3.3 (Griekse mythologie);
• Nakijken huiswerkvragen en maken vragen 3.3.

Mythologie

• Verzameling van mythen
• Verhalen waarin goden, helden en wezens een rol spelen
• De Griekse mythen werden mondeling doorgegeven als lessen voor het leven

Griekse mythologie

• Mythen:  Verhalen waarin goden, helden en wezens een rol spelen.  Mythen hadden altijd een boodschap.
  
  
• Griekse mythologie: alle godenverhalen bij elkaar.
  
• Verhalen werden generatie op generatie doorverteld. De mythen legden de verschijnselen in de natuur en samenleving uit. 
  

Griekse goden

• Grieks goden zien er uit als mensen
• Ze hebben menselijke eigenschappen (verliefd, boos, jaloers)

• Ze hebben ook goddelijke eigenschappen (superkrachten, onsterfelijk)

Functies van mythen:

1. Ze verklaren een bepaald verschijnsel zoals ziektes of aardbevingen.

  2. Ze vertellen hoe mensen zich tegen over de goden moeten      gedragen.

Griekse goden 

• Grieken hadden een polytheïstische godsdienst
• Griekse goden zien er uit als mensen
• Ze hebben menselijke eigenschappen (verliefd, boos, jaloers)

• Ze hebben ook goddelijke eigenschappen (superkrachten, onsterfelijk)
• Goden werden vereerd in mooi versierde tempels
• Communicatie met de mensen en boodschappen door middel van orakels
• De belangrijkste Griekse goden wonen op de berg Olympus

Godenverering 

• Tekens van de goden: onweersbui. De Grieken  verklaarden hun wereld  door de goden.  

• Altaar: offersteen waarbij/op offers worden gelegd voor de goden 

• Orakels werden geraadpleegd om tekens van goden te vertalen. 
  
• Orakel: heiligdom van waaruit een priester een voorspelling deed. Plaats waar goddelijke uitspraken gedaan worden. 
  

Orakel (van Delphi)

Veel Grieken vroegen raad bij een orakel.
'Een orakel stond in contact met de goden'.

Orakel van Delphi is het bekendste.

Op deze afbeelding zie je de mythe: het paard van Troje

Titanen

In het begin...

...was er chaos

Zeus

• God van de donder
• Oppergod
• Getrouwd met Hera, maar ging regelmatig vreemd!

• Romeinse god: Jupiter
  

Hera

• Godin van het huwelijk
• Getrouwd met Zeus, maar dit was geen gelukkig huwelijk
• Behalve zijn vrouw, ook zijn zus

• Romeinse naam: Juno
  

Hefaistos

• God van de smeedkunst, het vuur en vulkanen.
• Zoon van Zeus en Hera
• Smid van de Goden
• Maakt de bliksem voor Zeus

• Romeinse naam: Vulcanus
  

Ares

• God van de oorlog
• Zoon van Zeus en Hera
• Gehaat bij alle goden

• Romeinse naam: Mars
  

Poseidon

• God van de zee
• Broer van Zeus
• Herkenbaar aan zijn drietand

• Romeinse naam: Neptunus
  

Demeter

• Godin van de aarde en de oogst (landbouw)
• Zus van Zeus
• Kreeg samen met Zeus een dochter: Persifone

• Romeinse naam: Ceres
  

Hades

• God van de onderwereld
• Broer van Zeus
• Getrouwd met zijn nicht Persifone
• Zijn driekoppige hellehond Kerberos bewaakte de onderwereld

• Romeinse naam: Pluto
  

Afrodite

• Godin van de liefde en de schoonheid
• Dochter van Zeus
• Geboren uit het schuim van de zee
• Haar zoon heet Eros (Amor, Cupido)

• Romeinse naam: Venus
  

Pallas Athena

• Godin van de wijsheid en dapperheid
• Dochter van Zeus
• Geboren uit zijn hoofd
• Ze wordt vaak afgebeeld met een uil

• Romeinse naam: Minerva
  

Apollon

• God van de zon en de muziek (en meer o.a. genezing)
• Laat met zijn strijdwagen de zon opkomen
• Tweelingbroer van Artemis

• Romeinse naam: Apollo (ook: Sol of Helios)
  

Artemis

• Godin van de jacht en maan
• Tweelingzus van Apollo

• Romeinse naam: Diana
  

Hermes

• God van de snelheid
• Boodschapper van de goden
• Vaak afgebeeld met gevleugelde schoenen

• Romeinse naam: Mercurius
  

Dionysus

• God van de wijn en feest 
• Zoon van Zeus
• Vaak afgebeeld met een wijntje

• Romeinse naam: Bacchus 

Planning

• Theorie 3.3 (van mythologie naar filosofie);
• Nakijken huiswerkvragen en maken vragen 3.3;
• 3 leerlingen inzage toets.

Een nieuwe denkwijze

• Eerst geloofden de Grieken dat veel door de goden kwam.
• Later gingen ze verklaringen zoeken in de natuur.
• Door onderzoek zouden mensen de natuurwetten ontdekken.

De Griekse denkwijze

De Griekse manier van denken houdt in: 

Zelf onderzoeken/nadenken om zo de regels van de natuur te leren kennen

Oorsprong van de Griekse filosofie

• Griekse stadstaten die elkaar steunden (of niet);
• Geen absolute heerser, waarheid geen zaak van koning of priester;
• Rijkdom en handel gaven ruimte voor andere dingen;
• Polis en agora (stadstaat en markt): uitwisseling van ideeën -> argumenten!
• Relatieve vrijheid en ruimte voor meningsverschillen (zolang je niet duidelijk tegenspreekt).

Grieks onderwijs

• Jongens moesten nuttig onderwijs krijgen;
• Ook moest iedereen de mythen kennen;
• Verder ging iedere Griek wel eens naar een toneelvoorstelling;
• Hier werden verhalen gedeeld en politiek besproken.

Een Grieks vakkenpakket

• Rekenen
• Lezen & schrijven
• Spreken
• Gym
• Muziek

Griekse filosofie

Filosofie: denken over grote levensvragen.

1. Socrates
2. Plato
3. Aristoteles

 

Socrates

• Voor Socrates was filosofie een zoektocht naar de waarheid.

• Dat was niet makkelijk, omdat ieder antwoord dat hij vond weer naar andere vragen leidde.

• Socratisch gesprek: Over alles een vraag stellen.

Plato (427 v. Chr. - 348 v. Chr)

• Geïnspireerd door Socrates
• Deed uitgebreid onderzoek en schreef (verzonnen) gesprekken met zichzelf en andere filosofen op
• Hoe kan je het beste tot ware kennis komen?
  
• Volgens Plato door na te denken

Aristoteles

• De leerling van Plato, Aristoteles, vond weer dat wetenschappers zorgvuldig moesten kijken en daarna conclusies moesten trekken.
• Wat je zegt moet dus gebaseerd worden op wat je ziet.

Aristoteles

Plato

De grote vragen

1. Als een boom in het bos is gevallen zonder dat iemand het hoort, is de boom dan wel gevallen?
2. "Het enige wat ik weet, is dat ik niets weet" (Socrates).
3. Wat je niet weet, kan je leven niet beïnvloeden.
4. Iedereen heeft recht op gelijke kansen, maar is iedereen gelijk?

Filosoferen!

Samen kies je één van de onderstaande vragen. Schrijf jouw mening op! Daarna  

• Als een boom in het bos is gevallen zonder dat iemand het hoort, is de boom dan wel gevallen?
  
• "Het enige wat ik weet, is dat ik niets weet" (Socrates).
  
• Wat je niet weet, kan je leven niet beïnvloeden.
  
• Iedereen heeft recht op gelijke kansen, maar is iedereen gelijk?

Zelfstandig werken

In rust verder werken

1. Huiswerk 3.1 en 3.2 nakijken wanneer je dit nog niet gedaan hebt.
2. Paragraaf 3.3 maken (en inleveren itsLearning);
3. Al klaar? verdiepingsopdracht filmvragen maken

            3 leerlingen kunnen nog het PW Egypte

             inkijken.