H2b par 4.5 les 1 herh werkwoordspelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Werkwoordspelling: pv vt en tt + uitleg voltooid deelwoord (+ gebruikt als bijv. nw.)

• Werkwoordspelling:   herhalen + uitleg VD en TD.
• LessonUp quiz 

Wat gaan we doen?

Leerdoelen

• Je kent de spellingsregels van het voltooid deelwoord (ook als bijvoeglijk naamwoord).
• 
  
• Je kent de spellingsregel van het tegenwoordig / onvoltooid deelwoord (ook als bijvoeglijk naamwoord).
• 
  
• Je kan de behandelde spellingsregels toepassen.

Spelling van de persoonsvorm

• Welk onderwerp hoort erbij? Enkelvoud of meervoud?

• In welke tijd staat het? Tegenwoordige of verleden tijd?
  

We gaan oefenen ...

Denk aan de tijd, je hebt 20 seconden.

'Hij wil gaan voetballen'
Hoeveel werkwoorden staan er in deze zin?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

'Dat zou ik geloof ik liever niet doen.'
'zou' =

1. voltooid deelwoord
2. persoonsvorm tt
3. infinitief
4. persoonsvorm vt

De burgemeester ...... (beantwoorden) de brief.

1. beantwoord
2. beantwoordt
3. beantwoorden
4. beantwoort

(houden)........ jij van spruitjes?

1. houd
2. houdt
3. hout
4. houden

De familie ………(rijden) met de auto naar de Efteling.

1. rijd
2. rijdt
3. rijden
4. rijt

Te veel eten (schaden-tt) de gezondheid.

Het hout ........ (verbranden) in de open haard.

1. verbrand
2. verbrandt
3. verbrant
4. verbranden

......... (luiden) jij de kerkklokken?

1. luid
2. luidt
3. luiden
4. luit

LEIDEN
VT - De gids ..... ons door de diepe grot

1. leide
2. leiden
3. leidde
4. leidden

liften
VT - De jongens ..... naar Frankrijk

1. lifte
2. liften
3. liftte
4. liftten

doden
VT - De leeuwen ..... het kleine schaap

1. dode
2. doden
3. doodde
4. doodden

GRENZEN
VT - Het huis ..... aan het bos

1. grenste
2. grensten
3. grensde
4. grensden

Het voltooid deelwoord

Kenmerken van een voltooid deelwoord

- Staat vaak aan het einde van een zin

- Begint (niet altijd) met ge-, be- of ver- (of dit staat middenin het woord)

- Er zijn twee vormen: 

         - voltooid deelwoorden die eindigen op -d of -t

         - voltooid deelwoorden die eindigen op -en

Klas 3 heeft uitleg over de excursie naar Antwerpen gekregen.

In de Ardennen hebben we de safaritenten alvast opgewarmd.

Meneer Biesheuvel heeft een dansje onder de discolamp gewaagd.

Spelling van het volt. dw.

- Voltooid deelwoord van een klankveranderend (sterke) ww:

schrijf op zoals je het hoort

gebracht - gekocht - gestolen - vergeten

- Voltooid deelwoord van een klankvast (zwakke) ww:

eindigt op een -d of een -t

Tip 1: maak het woord langer om te horen hoe je het spelt

Tip 2: gebruik 't kofschip-x

gespeel... - gespeelde - dus gespeeld            of      spelen - spel - gespeeld

Spelling van het bijvoeglijk gebruikte voltooid deelwoord. 

• Schrijf het woord zo kort mogelijk.
• Het bestede geld, de gemaakte test, een vergrote foto.
  
• Een bijvoeglijk naamwoord eindigt op een -e, behalve bij sommige sterke werkwoorden.
• De verdwenen sok, een gelopen race.

vergelijk de zinnen:

De man verbreedde het pad.  

Het verbrede pad was alsnog te smal.

Hij ontkent verliefd te zijn.

De ontkende verliefdheid brak hem op. 

• verbreedde = PV VT
• verbreed + de  
• verbrede = VD als BN
• zo kort mogelijk

• ontkent = PV TT 
• ontken + t  
• ontkende = VD als BN
• -d (verlengproef) + e

• Spelling van het voltooid deelwoord

Tegenwoordig 

deelwoord

(Tegenwoordig deelwoord)

Spelling van het bijvoeglijk gebruikte tegenwoordig deelwoord. 

• 
  
• Als je het bijvoeglijk gebruikt schrijf je: infinitief + D(E)
  
• De lachende meisjes, de hoestende man, de bellende agent
• 
  
• maar ook: een ontwijkend antwoord of een rennend kind

De uit Syrië (vluchten) student had een foutloos (schrijven) verslag ingeleverd.

Schrijf de woorden onder elkaar en gebruik geen hoofdletters!

De kok kruidde op verzoek van de gast het (kruiden) eten nogmaals.
Gebruik geen hoofdletter!

Persoonsvorm

Voltooid deelwoord

Infinitief

Onvoltooid deelwoord

Vdw als bijvoeglijk naamwoord

Gebruik je altijd na 'te'.

Kan in de verleden en tegenwoordige tijd staan.

Hele werkwoord + d

Zo kort mogelijk

Begint vaak met -ge, -be, -ver, -ont.

De man werd -schreeuwend- op straat gevonden.

1. voltooid deelwoord
2. tegenwoordig deelwoord

Simone is naar Friesland verhuist/verhuizt/verhuisd

1. verhuizd
2. verhuist
3. verhuisd

Die jongen heeft mij weer -stompen-.

1. gestompt
2. gestompen
3. gestomd
4. gestampen

De -redden - hond was dankbaar.

1. gerede
2. geredde

De kat heeft mij gekrabt/gekrabd...

1. Het moet zijn gekrabt
2. Het moet zijn gekrabd
3. Het mag hier allebei
4. Paniek! ik weet het niet!

De uitgelote student lootte vorig jaar voor de tweede keer mee.

Is uitgelote goed geschreven?

1. ja
2. nee

De gehate minister haatte het om op werkbezoek te gaan.

Is gehate goed geschreven?

1. ja
2. nee

Werkwoordspelling ...

Als je de behandelde stof nog lastig vindt, kan je het filmpje op de volgende slide bekijken.