1.2 Doel en publiek (Deel A: lezen)

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

1.2 Doel en publiek

NU Nederlands deel A

Planning

1. Terugblik Spelling

2. Doel van een tekst

3. Publiek

Terugblik 

- persoonsvorm

- infinitief

- Voltooid deelwoord

PERSOONSVORM

- De persoonsvorm is altijd een werkwoord

Werkwoord: iets wat je doet

Werkwoord en infinitief

Een werkwoord is een woord dat aangeeft wat je doet. 

Met andere woorden: een werkwoord geeft een activiteit aan, zoals lopen, fietsen, rennen, springen en maken.

Infinitief= Hele werkwoord (lopen/fietsen/springen.)

Zoek het werkwoord:

Tijdens mijn stage in de kledingwinkel, leerde ik veel over klantenservice en voorraadbeheer.

1. stage
2. voorraadbeheer
3. leerde

Zoek het werkwoord!

Retailmedewerkers in opleiding werken samen met collega’s op de stageplek.

1. werken
2. stageplek
3. collega's

Het voltooid deelwoord geeft aan dat iets eerder is gebeurd.

1. Waar
2. Niet waar

PERSOONSVORM VINDEN

1. Verander de zin van tijd. Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm

Bijvoorbeeld:

- Ik fiets naar school

- Ik fietste naar school

PERSOONSVORM VINDEN

2. Maak de zin vragend. Het werkwoord dat vooraan komt te staan is de persoonsvorm

Bijvoorbeeld:

- Ik fiets naar school

- Fiets ik naar school?

“In de winkel helpen de retailmedewerkers klanten bij het vinden van de juiste maat ".

Wat is de persoonsvorm?

1. de winkel
2. helpen
3. klanten

“De jonge vakkenvuller werkt hard om de schappen op tijd gevuld te krijgen.

Wat is de persoonsvorm?

1. gevuld
2. vakkenvuller
3. werkt

“Tijdens de drukke kerstperiode zijn de kassamedewerkers continu bezig met afrekenen'

Wat is de persoonsvorm?

1. kassamedewerkers
2. kerstperiode
3. zijn

“De ervaren retailmedewerker adviseert klanten over de nieuwste modetrends.”

Wat is de persoonsvorm?

1. adviseert
2. modetrends
3. klanten

Doelen uit een tekst halen

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je informeren, instrueren, overhalen en overtuigen uit een tekst halen.

Vertel de leerlingen wat ze aan het einde van de les zullen kunnen doen.

Wat weet je al van tekstdoelen?

Wat zijn tekstdoelen?

Tekstdoelen geven aan wat de schrijver wil bereiken met de tekst.

> zoals informeren, instrueren, overhalen of overtuigen.

Leg kort uit wat tekstdoelen zijn en geef voorbeelden.

Informerende tekst

Een informerende tekst heeft als doel om informatie te geven, bijvoorbeeld; in nieuwsartikelen of encyclopedieën.

Beschrijf wat een informerende tekst is en geef voorbeelden.

Kenmerken van informeren

Een informerende tekst bevat: feitelijke informatie, objectieve taal en geeft antwoord op wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe vragen.

- Feiten (oefenen)

- Alleen meningen van anderen (oefenen)

Beschrijf de kenmerken van een informerende tekst en laat de leerlingen oefenteksten analyseren.

Voorbeeld informatieve tekst

In een tekst geeft een schrijver informatie over overwinningen van Nederlandse clubs in de Champions League.

Instructieve tekst

Een instructieve tekst heeft als doel om de lezer iets te leren of te laten weten hoe iets gedaan moet worden, zoals handleidingen of recepten.

Beschrijf wat een instructieve tekst is en geef voorbeelden.

Kenmerken van instrueren

Een instructieve tekst bevat:

- uitleg in stappen (oefenen)

- afbeelding bij de stappen (voorbeeld)

- gebiedende wijs (oefenen)

Beschrijf de kenmerken van een instructieve tekst en laat de leerlingen oefenteksten analyseren.

Overtuigende tekst

Een overtuigende tekst heeft als doel om de lezer te overtuigen van een bepaald standpunt of mening, zoals betogen of advertenties.

vb. ingezonden brief

Beschrijf wat een overtuigende tekst is en geef voorbeelden.

Kenmerken van overtuigen

Een overtuigende tekst bevat argumenten, emotieve taal en probeert de lezer te overtuigen van een standpunt.

- mening schrijver

- Argumenten

Beschrijf de kenmerken van een overtuigende tekst en laat de leerlingen oefenteksten analyseren.

Overhalen

Publiek

Voor welk publiek een tekst bedoeld is, kun je vaak zien aan:

 

- het onderwerp, 

- het taalgebruik(zinslengte, woordkeuze, toon) 

- lay-out(lettertype, kleurgebruik, illustraties).

Zelf aan de slag

Maken: 1.2 

Blz: 16 t/m 23