2.5 Erosie en sedimentatie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

2.5 Verweringsmateriaal in beweging

Erosie

Lesdoel

• Je kent de verschillende manieren waarop verweringsmateriaal in beweging komt.
  
• Je begrijpt hoe exogene processen bijdragen aan het ontstaan van aardverschuivingen, puinhellingen en puinwaaiers.
• Je kent de drijvende krachten achter erosie en de gevolgen van erosie

Verweringsmateriaal in beweging

Verwering -> aardverschuiving -> sedimenttransport -> riviererosie

Aardverschuiving

Los verweringsmateriaal op hellingen dat in beweging komt (ook wel landslides).

Algemene regels:

• hoe steiler de helling, hoe sneller/massaler de verschuiving.
• hoe kleiner het verweringsmateriaal, hoe groter de kans op verschuiving.
• hoe natter het verweringsmateriaal, hoe groter de kans op verschuivingen.

Is deze puinhelling recent?

Erosie

= afbraak van gesteente tijdens transport

Uit/afschuren gesteente

Vormen van erosie = drijvende kracht achter erosie

erosie door:

- Rivierwater

- Zeewater

- IJs

- Wind

V-dal

U-dal

Erosie

U en V-dal

Gletsjer: morene

profiel rivier

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

bovenloop

Dit is het deel van de rivier bij de bron, dat meestal het verst an de kust afligt. Het verval is in de bovenloop het grootst en het water stroomt het snelst.

middenloop

Dit is het deel van de rivier waar de stroomsnelheid afneemt, en het water dus langzamer gaat stromen.

benedenloop

Dit is het deel waarbij de rivier bij de moning aankomt. De benendenloop voert meestal door laagland.

verval

Dat is het verschil in meters tussen twee plaatsen. Het geeft aan hoeveel meter een rivier richting zeeniveau zakt.

rivierdelta

een rivierdelta is waar de rivier uitloopt in heel veel kleine riviertjes en daar stroomt het water de zee in

riviererosie: horizontale erosie

Verticale erosie

Meanderen

Wat is hier de drijvende kracht achter erosie?

1. rivierwater
2. zeewater
3. ijs
4. wind

Wat is hier de drijvende kracht achter erosie?

1. rivierwater
2. zeewater
3. ijs
4. wind

Wat is hier de drijvende kracht achter erosie?

1. rivierwater
2. zeewater
3. ijs
4. wind

Wat is hier de drijvende kracht achter erosie?

1. rivierwater
2. zeewater
3. ijs
4. wind

Wat is hier de drijvende kracht achter erosie?

1. rivierwater
2. zeewater
3. ijs
4. wind

Wat is hier de drijvende kracht achter erosie?

1. rivierwater
2. zeewater
3. ijs
4. wind

Wat is hier de drijvende kracht achter erosie?

1. rivierwater
2. zeewater
3. ijs
4. wind

Lesdoel

• Je kent de verschillende manieren waarop verweringsmateriaal in beweging komt.
  
• Je begrijpt hoe exogene processen bijdragen aan het ontstaan van aardverschuivingen, puinhellingen en puinwaaiers.
• Je kent de drijvende krachten achter erosie en de gevolgen van erosie

Bodemerosie

Met bedekking, minder erosie, minder volle rivieren, vruchtbaardere bodem op berg.