3.1. Het atoommodel

• NaSk2
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

§3.1 Atoommodel

Hoofdstuk 3 Stoffen en deeltjes

Doelen

Aan het einde van de les kan ik:

1. de bouw van een atoom beschrijven.
2. de begrippen atoomnummer, massagetal en isotoop gebruiken. 
3. de opbouw van het periodiek systeem beschrijven.
4. vertellen tot welke groep de halogenen en edelgassen behoren. 
5. vertellen dat atoomsoorten zijn in te delen in metalen en niet-metalen en kunt die verdeling globaal aangeven.

Hoofdstuk 3 Bouw van stoffen

§3.1 Atoommodel

In welke groep van het periodiek systeem staat het element nikkel?

Mierenzuur (CH2O2) is een moleculaire stof.
Geef aan hoe dit uit de formule
van mierenzuur blijkt.

Welke 7 stoffen bestaan uit twee-atomige moleculen?

Van groot naar klein

Hoofdstuk 4 Nieuwe stoffen maken

Het atoommodel

Atoombouw

Een atoom bestaat uit een 

positief geladen atoomkern

waar negatief geladen 

elektronen in zogenoemde 

elektronenschillen omheen 

bewegen

Hoofdstuk 4 Nieuwe stoffen maken

Het atoommodel

Atoombouw

Het atoomnummer van een atoom = aantal protonen

Atomen zijn elektrisch neutraal

Hoofdstuk 4 Nieuwe stoffen maken

Het atoommodel

De massa van atomen

Hoofdstuk 4 Nieuwe stoffen maken

Het atoommodel

	plaats	lading	massa (unit)
proton (p + )	kern	1+	1,0 u
neutron (n 0 )	kern	geen	1,0 u
elektron (e - )	elektronenwolk	1-	´verwaarloosbaar´ (0,00055 u)

Atoomnummer 

Aantal p+

Massagetal

p+ + n0

Isotopen

Atomen van hetzelfde element met een verschil in n0

Hoofdstuk 4 Nieuwe stoffen maken

Het atoommodel

Welke deeltjes hebben hetzelfde atoomnummer?

1. Alle drie
2. Alleen 1 en 2
3. Alleen 1 en 3
4. Alleen 2 en 3

Hoofdstuk 4 Nieuwe stoffen maken

Het atoommodel

Oefenen

1. Een Fe-atoom heeft als massagetal 56 

a. Hoeveel p+ heeft dit atoom?

b. Hoeveel e- heeft dit atoom?

c. Hoeveel n0 heeft dit atoom?

2. De kern van een Al-atoom bevat 14 neutronen.

a. Wat is het massagetal? 

b. Wat is de massa van dit atoom? (1 u = 1,0 x 1,7-27 kg)

Begrippen

Proton (p+) : positief geladen deeltje dat zich in de atoomkern bevindt. 

Neutron (n0) : ongeladen (neutraal) deeltje dat zich in de atoomkern bevindt.

Elektron (e-) : negatief geladen deeltje dat om de atoomkern heen draait. 

Hoofdstuk 4 Nieuwe stoffen maken

Het atoommodel

Waarom zijn atomen elektrisch neutraal?

1. omdat er evenveel elektronen als neutronen in aanwezig zijn
2. omdat er evenveel protonen als elektronen in aanwezig zijn
3. omdat er evenveel protonen als neutronen in aanwezig zijn
4. omdat er geen geladen deeltjes in aanwezig zijn

De kern van een deeltje bestaat uit 9 protonen en 10 neutronen.
Wat is juist?

1. De atoommassa van dit deeltje is 9 g.
2. De atoommassa van dit deeltje is 9 u.
3. De atoommassa van dit deeltje is 19 g.
4. De atoommassa van dit deeltje is 19 u.

De elementen gerangschikt

Het alfabet en het periodiek systeem (PS)

Hoofdstuk 4 Stoffen en deeltjes

Extra: Het periodiek systeem

• Periode →
• Groep ↓

Credits to:

Dmitri Mendeleev

(1834 - 1907)

Niet-metalen

Hoofdstuk 4 Stoffen en deeltjes

Extra: Het periodiek systeem

De niet-metalen hebben in de vaste toestand de volgende eigenschappen:

• Ze zijn dof.
• Ze zijn breekbaar.
• Het zijn slechte geleiders van warmte en elektriciteit

Groep 18

Edelgassen

Groep 17

Halogenen

Eigenschappen van metalen

Alle metalen:

• glimmen als ze gepolijst zijn
• zijn gemakkelijk te vervormen
• geleiden warmte goed
• geleiden elektriciteit goed
• zijn vast bij kamertemperatuur (behalve Hg)
• zijn herwinbaar

Hoofdstuk 4 Stoffen en deeltjes

Extra: Het periodiek systeem

Aan de slag! 

Lezen § Het atoommodel

Maken opdrachten 

Hoofdstuk 1 Stoffen en deeltjes

§7.2 Het atoommodel