AFPG-D-3 Ziektebeelden hormoonstelsel

Ziektebeelden
Hormoonstelsel
1 / 33
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 33 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Ziektebeelden
Hormoonstelsel

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen
  • Je kunt van ziektebeelden benoemen wat de naamsverklaring, oorzaken, symptomen, behandelingen en complicaties zijn
  • Je kunt de definitie van de medische terminologie beschrijven.

Slide 2 - Tekstslide

Ken je deze nog?
Glucagon = 
Glucogeen = 
Insuline = 
Hypofyse = 
Pancreas = 
Hormoon = 
Ovaria = 

Slide 3 - Tekstslide

Ken je deze nog?
Glucagon = bloedglucose verhogend hormoon
Glucogeen = stapelingsproduct van glucose
Insuline = bloedglucose verlagend hormoon
Hypofyse = hersenaanhangsel
Pancreas = alvleesklier
Hormoon = chemisch boodschapper
Ovaria = eierstokken

Slide 4 - Tekstslide

Hormoonstelsel
Hormoon = een chemische boodschapper

2 regelsystemen in het lichaam:
  • Zenuwstelsel werkt met "stroompjes"
  • Hormoonstelsel werkt met "stofjes"

Slide 5 - Tekstslide

Hormonen
  • Hebben alleen effect op cellen die er gevoelig voor zijn
  • Worden direct aan het bloed afgegeven, interne secretie



Slide 6 - Tekstslide

Hormoonproducerende klieren:
Pijnappelklier, hypofyse, 
schildklier, bijschildklier, 


juxtaglomerulaire cellen (nieren), bijnier, 
eilandjes van Langerhans (pancreas), 



eierstok, zaadbal

Slide 7 - Tekstslide

Hypofyse
  • Antidiuretisch hormoon: verminderen wateruitscheiding door de nier
  • Groeihormoon: stimuleert de celdeling en de celgroei
  • Diverse hormonen: weeën, melkproductie, zaadcelproductie, eicelrijping
  • Diverse hormonen: stimuleren andere organen om hormonen te maken, bv schildklier



Slide 8 - Tekstslide

Schildklier / Bijschildklier
Schildklier
  • Tri-joodthyronine en thyroxine: stimuleren de celstofwisseling, stimuleert de eiwitaanmaak en celgroei
  • Calcitonine: regelt calciumgehalte in het bloed

Bijschildklier

  • Parathormoon: regelt calciumgehalte in het bloed

Slide 9 - Tekstslide

Eilandjes van Langerhans (pancreas)
Insuline: bloedglucose verlagend hormoon
  • glucose gaat van het bloed in de cel
  • in de cel wordt glucose opgeslagen als glycogeen

Glucagon: bloedglucose verhogend hormoon
  • glycogeen wordt weer glucose
  • glucose gaat van de cel naar het bloed



Slide 10 - Tekstslide

Glucose (in bloed) <--> Glycogeen (in de cel)

Slide 11 - Tekstslide

Diabetes Mellitus
Ziekte van de pancreas waarbij er onvoldoende insuline aangemaakt wordt.
2 vormen:
Type 1 en Type 2

Slide 12 - Tekstslide

Diabetes Mellitus, kenmerken
Type 1
  • Lichaam maakt geen insuline aan
  • Ontstaat op jonge leeftijd

Type 2
  • Lichaam reageert niet goed op insuline
  • Lichaam maakt te weinig insuline aan
  • Ontstaat op oudere leeftijd

Slide 13 - Tekstslide

Diabetes Mellitus, oorzaken
Type 1
  • Auto-immuunziekte

Type 2
  • Erfelijk
  • Ongezonde leefstijl
  • Weinig beweging
  • Overgewicht

Slide 14 - Tekstslide

Diabetes Mellitus, symptomen
Type 1
  • Veel dorst, veel plassen
  • Afvallen zonder reden
  • Gevoel van ziek zijn
  • Honger
  • Wazig / slecht zien
  • Misselijk en overgeven

Type 2
  • Vermoeidheid
  • Veel dorst, veel plassen
  • Branderige, rode ogen, wazig, dubbelzien, slecht zien
  • Wondjes die slecht genezen
  • Regelmatig blaasontsteking
  • Kortademigheid
  • Pijn in de benen bij lopen

Slide 15 - Tekstslide

Diabetes Mellitus, behandeling
Type 1
  • Insuline per injectie

Type 2
  • Gezond eten
  • Afvallen
  • Meer bewegen
  • Medicatie: pancreas stimuleren om meer insuline te maken en/of weefsel gevoeliger maken voor insuline

Slide 16 - Tekstslide

Diabetes Mellitus, complicaties
  • Hypoglykemie (flauwvallen, coma)
    en Hyperglykemie
  • Oogaandoeningen!!, nieraandoeningen!!
  • Zenuwen!! (gevoel in voeten/benen), hersenen
  • Problemen met seksualiteit
  • Maag en darmproblemen
  • Gewrichtsproblemen
  • Huidproblemen




Slide 17 - Tekstslide

Bloedsuikerwaarde - nuchter geprikt (acht uur daarvoor niets gegeten of gedronken behalve water):
  • Onder de 6,1 mmol/l - geen diabetes
  • Tussen de 6,1 en 6,9 mmol/l - voorfase van diabetes
  • Boven de 6,9 mmol/l – diabetes

Bloedsuikerwaarde - niet nuchter geprikt (zo'n anderhalf tot twee uur na een maaltijd, op het moment dat er het meeste bloedsuiker in het bloed zit):
  • Onder de 7,8 mmol/l - geen diabetes
  • Tussen de 7,8 en 11 mmol/l - voorfase van diabetes
  • Boven de 11 mmol/l – diabetes

Veel meters hebben een kleine meetafwijking. De getallen achter de komma kunnen in werkelijkheid dus wat lager of hoger zijn.

Slide 18 - Tekstslide

Hyperthyreoïdie
Te veel schildklierhormoon door een te actieve schildklier. 
De “thermostaat” van de kachel staat te hoog. 
In het boek staat een drukfout! Hyper te veel, Hypo te weinig
Oorzaak: 
  • Ziekte van Graves (auto-immuunziekte)
  • Goedaardige tumor in schildklier
  • Thyreoïditis (ontsteking schildklier)




Slide 19 - Tekstslide

Hyperthyreoïdie, symptomen
  • Vermoeidheid
  • Hartkloppingen
  • Kortademigheid
  • Warmte-intolerantie
  • Overmatig transpireren
  • Toegenomen eetlust
  • Gewrichtsverlies

  • Warme, vochtige handen
  • Verminderde menstruatie
  • Gejaagd gevoel
  • Verdikte of vergrote schildklier (struma)
  • Toename van de beweeglijkheid
  • Trillen van de vingers
  • Snelle polsslag

Slide 20 - Tekstslide

Hyperthyreoïdie
Behandeling:
  • Schildklierremmende medicijnen
  • Radioactief jodium
  • Operatie (zelden)

Prognose:
Goed behandelbaar

Slide 21 - Tekstslide

Hyperthyreoïdie

Slide 22 - Tekstslide

Ziekte van Cushing
  • Overproductie van het hormoon cortisol
  • Cortisol wordt gemaakt in bijnierschors
  • Cortisol belangrijk voor stofwisseling met name bij stress (lichamelijk bv stress, emotionele stress)



Slide 23 - Tekstslide

Ziekte van Cushing
Oorzaken:
  • Toedienen van te hoge dosis cortisol (reuma, COPD, transplantatie)
  • Tumor hypofyse of vlakbij hypofyse
  • Tumor in bijnier


Slide 24 - Tekstslide

Ziekte van Cushing, symptomen
  • Vermoeidheid
  • Geen menstruatie
  • Gewichtstoename
  • Spier- en gewrichtspijn
  • Labiliteit, depressie
  • Dunne huid

  • Snel blauwe plekken
  • Verhoogde bloeddruk
  • Abnormale verdeling van vet: vollemaansgezicht, striae bovenbenen en buik

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Ziekte van Cushing
Behandeling:
  • Verwijderen van tumor hypofyse
  • Verwijderen van bijnieren

www.hypofyse.nl


Slide 27 - Tekstslide

Hypofyse / acromegalie

Slide 28 - Tekstslide

Diabetes insipidus
Oorzaken:
  • Onvoldoende afgifte van ADH uit hypofyse (tumor, infecties, onbekend)
  • Onvoldoende gevoeligheid van de nieren voor ADH (ontstekingen in nier, tumor, nierstenen, lithiumintoxicatie) lithium vermindert onder meer hevige stemmingswisselingen


Slide 29 - Tekstslide

Diabetes insipidus
Symptomen:
  • Polyurie = veel urineren (soms 12 – 15 liter per dag)
  • Polydipsie = veel drinken
Behandeling:
  • Medicatie die ADH vervangt
  • Medicatie om de ADH productie te stimuleren



Slide 30 - Tekstslide

Even oefenen
Acromegalie = groei van de uiteinden van het lichaam
Adenoom = goedaardig gezwel van klierweefsel
Hyperglykemie = te hoge bloedglucose
Hypothyreoïdie = langzaamwerkende schildklier
Myxoedeem = onderhuidse zwelling waar je geen putjes in kunt drukken
Strumectomie = verwijderen van een deel van de schildklier

Slide 31 - Tekstslide

Even oefenen
Acromegalie = 
Adenoom = 
Hyperglykemie = 
Hypothyreoïdie = 
Myxoedeem = 
Strumectomie = 

Slide 32 - Tekstslide

Vragen?
  • Ziektebeelden uitwerken, deze doorlezen
  • Woorden opzoeken in Quizlet, deze oefenen met de opties kaarten en schrijven.

Slide 33 - Tekstslide