Ethiek in de zorg 1

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 4

Ethiek in de zorg 

(sluit aan bij L&B kerntaak 6)

Lesdoelen

- Je weet wat ethiek is

- Je herkent beroepsethische dilemma's in je werk

- Je kent de 4 morele basisprincipes in de zorg

- Je kent het stappenplan om met beroepsethische dilemma's om te gaan

wat verstaan jullie onder ethiek?

Ethiek en moraal

Moraal zijn de waarden en normen die richting geven aan jouw doen en laten, ze sturen de keuzes die je maakt. 

(gedrag wat geaccepteerd is in de samenleving)

Ethiek is kritisch n systematisch nadenken over wat (moreel) goed is om te doen.

Normen en waarden

Waarden: 
- zijn principes die richting geven aan het handelen.
- geven aan wat je nastreeft en wat je belangrijk vindt.
Voorbeeld: een belangrijke waarde in de zorgethiek is privacy

Normen: 
- zijn afgeleid van waarden. 
- zijn de regels die aangeven wat je in een concrete situatie moet of mag doen. 

Voorbeeld: uit de waarde ‘privacy’ volgt b.v. de norm ‘kloppen voor het binnengaan’. 

Wat is ethiek in de zorg?

Iedere dag maak je keuzes die te maken hebben met waarden en normen. Als zorgverlener werk je intensief samen met collega’s, mantelzorgers en cliënten. 

Vaak moet je balanceren tussen waarden van de cliënt en zijn familie, het beleid van jouw organisatie en je eigen normen en waarden. 

En wat zegt de wet- en regelgeving? 

Dat levert ethische vragen en dilemma’s op die je steeds voor de vraag stellen:
Wat is goede zorg in deze situatie?  

Een dilemma is een keuze waarbij alle opties op  het eerste gezicht lastig zijn, maar toch moet je kiezen

(visie, wetgeving, persoonlijke opvatting)

Mensen die 'achter de geraniums' zitten moet je dwingen om sociaal contact te zoeken.

JA

NEE

Iemand die ongeneeslijk ziek is moet nog in aanmerking komen voor een dure operatie of medicijnen?

JA

NEE

Tegen welke ethische dilemma's
in de zorg loop jij aan?

Stappenplan 

Verkennen

Verhelderen

Beoordelen

Beslissen en toetsen

omgaan met ethische dilemma's

Bespreek de stappen klassikaal aan de hand van een ethisch dilemma (casus) of laat studenten dit in groepjes doen.

Morele basisprincipes in de zorg

1.  Respect voor autonomie: de wens van de patiënt zo veel mogelijk          respecteren

2. Niet schaden: mensen geen schade toebrengen

3. Weldoen: zo veel mogelijk het welzijn van mensen bevorderen, inclusief hun leven beschermen.

4. Rechtvaardigheid: de ene persoon niet anders (minder of beter) behandelen dan de andere persoon met dezelfde behoefte.

Wat zijn mogelijke wettelijke bepalingen die een rol spelen bij het beslissen?

portfolio opdracht

Kies zelf een ethisch dilemma wat je interessant vindt en dat (zijdelings) te maken heeft met MZ. 

Dit dilemma ga je onderzoeken en schriftelijk uitwerken volgens het ethisch stappenplan. (opdracht in TEAMS)

nog meer info in de slides hieronder

www.knmg.nl

www.movisie.nl