8. Eetbare delen van planten en 9. De celkern

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

8. Eetbare delen van planten

De les van vandaag

• LESDOEL: Je weet welke delen van planten door mensen worden gegeten als groente.

• Nakijken B7 + Samenhang 'Eten zonder vlees'.
• Instructie B8 'Eetbare delen van planten'
• Instructie B9 'Celkern'
• Zelfstandig werken

Mensen eten groenten en fruit. Dat zijn delen van planten. Je kunt van planten verschillende delen eten.

Eetbare delen

De meeste groenten die we eten zijn de bladeren van planten.

Bijvoorbeeld sla, spinazie en koolsoorten.

Eetbare delen

Vruchten: paprika, tomaat, komkommer, appel, druiven, etc...

Eetbare delen

Zaden: rijst, graan en doperwten

Eetbare delen

Wortels: waspeentjes, winterpenen, radijsjes en rode biet.

Eetbare delen

Stengels: asperge en koolrabi

Eetbare delen

Bladeren: sla, spinazie, andijvie, witlof en prei

Wild naar gekweekt

Eetbare planten worden zo gekweekt dat ze mooier, groter, lekkerder zijn dan de wilde variant.

9. De celkern

De les van vandaag

LESDOEL: Je weet dat de celkern informatie bevat voor je erfelijke eigenschappen.

Wist je dat?

Cellen van planten en dieren hebben een kern. In die celkern is informatie opgeslagen. De informatie is erfelijk.

Van een baby wordt weleens gezegd: ‘hij lijkt op zijn vader’ of ‘ze heeft de ogen van haar moeder’. Een kind erft eigenschappen van zijn ouders.

cellen

Cellen worden aangestuurd 

door de celkern

het regelcentrum

De celkern

Alle cellen van planten en dieren hebben een celkern. De celkern regelt wat er in de cel gebeurt. In de celkern liggen chromosomen. Dit zijn lange, dunne draden. 

Chromosomen

In de celkern van mensen zitten 46 chromosomen. Hierop staat de informatie over jou. Een deel van je vader, een deel van je moeder. Als een cel zich deelt, deelt ook de celkern zich en worden de chromosomen verdeeld.

Bouw van DNA

• Een chromosoom bestaat uit 

een lange wenteltrap: het DNA

• In DNA is heel veel informatie opgeslagen. (kleur ogen, vorm van je neus)

• Hierop staat informatie over 

jouw eigenschappen. 

• In de krant lees je vaak over DNA.

DNA

DNA is bij ieder mens verschillend.

Daardoor zijn ook alle mensen verschillend.

Niemand heeft hetzelfde DNA als jij.

Maar het DNA van je familie lijkt wel veel op jouw DNA.

Onderzoekers kunnen zien of mensen familie zijn.

Interessant weetje...

Alleen eeneiige tweelingen hebben precies hetzelfde DNA. Daardoor zien ze er hetzelfde uit.

Erfelijke eigenschappen

De informatie in je DNA gaat over allerlei eigenschappen. Bijvoorbeeld:

De kleur van je ogen

De vorm van je neus

Een kuiltje in je kin

Of je rechts- of linkshandig bent

Vraag

Welke eigenschap zit in jouw familie?

Zelfstandig aan het werk

Basisstof 8 'Eetbare delen van planten' 

+ 

Basisstof 9 'De celkern'

Bladzijde 120 t/m 124

Niet af? Mee als huiswerk!