MTH, leerjaar 2, blok 3, les 1

• MTH
• MBO
• Studiejaar 2

MTH blok 3 , les 1 

Onderwerpen les 1 :

• Klaarleggen chirurgische materialen
• Schone werkveld
• Steriele werkveld
• Materialen steriliseren
• Werken met steriliteit

Klaarleggen chirurgische materialen

Bij welke ingrepen kan een DA assisteren?

Klaarleggen chirurgische materialen

Het op juiste wijze klaarleggen van materialen voor een ingreep, zoals het verwijderen van een moedervlek, is belangrijk. 

Op deze manier kan een ingreep op een efficiënte manier uitgevoerd worden. 

Voor de ingreep zet de doktersassistent alles klaar. 

Het steriele veld wordt dan ook klaargemaakt

Steriel betekent dat op het gebied geen micro-organismen zitten. 

 

Wat houdt efficiënt werken in?

Klaarleggen chirurgische materialen

• Ook alle instrumenten die op de tafel liggen zijn zonder micro-organismen. Ze zijn allemaal gesteriliseerd.
  

• Het is erg belangrijk om met steriele instrumenten te werken, omdat dit een zo klein mogelijk kans geeft op een infectie bij de patiënt.

• Om steriel te werken, moet je je goed concentreren. Als de tafel per ongeluk geraakt wordt door iets wat niet steriel is, is de hele
  tafel niet meer steriel.

 

Klaarleggen chirurgische materialen

• In de meeste gevallen wordt gebruik gemaakt van een kant en-klare steriele set. 
• Wat er precies in de steriele sets zit, verschilt per ziekenhuis of instelling. Ook hebben sommige artsen bepaalde voorkeuren. 
• Het hangt van de ingreep af welke instrumenten nodig zijn op de steriele tafel. 
• Bij sommige ingrepen is een schoon werkveld genoeg. 
• Dit is een werkveld op een onderlegger, zoals een schone doek of een matje. 

 

Het schone werkveld

Het schone werkveld is het deel waarop alle niet-steriele instrumenten en materialen liggen.

Wanneer je een schoon werkveld gaat inrichten, moet je rekening houden met de volgende punten: 

• Zorg voor genoeg ruimte rondom het werkveld.

• Creëer het werkveld op een onderlegger, zoals een schone doek of een  

   matje.

• Zorg ervoor dat alle benodigdheden op de volgorde liggen waarin ze 

   gebruikt gaan worden.

Het schone werkveld

• 

Zorg voor een overzichtelijk werkveld.

• Zet een prullenbak binnen handbereik, zodat vuile materialen hier direct 

  kunnen worden ingegooid.

• Vies materiaal mag nooit in contact komen met schoon materiaal.

• Bij het wisselen van verband moet het vieze verband direct in een afvalzak. 

De afvalzak moet direct worden gesloten, omdat een gebruikt verband een bron van micro-organismen is.

Het steriele werkveld

Het steriele werkveld is het deel waarop de steriele instrumenten liggen.

Wanneer je het steriele werkveld gaat klaarmaken, moet je met de volgende dingen rekening houden: 

• Zorg voor genoeg ruimte rondom het werkveld.

• Controleer of de verpakkingen van de steriele materialen nog dicht zijn en 

    of de verpakking nog helemaal heel is, zonder scheurtjes of gaatjes. 

    Als de verpakking beschadigd is, betekent dit dat de materialen niet meer 

    steriel zijn.

Het steriele werkveld

• Maak het steriele werkveld op een steriele doek of op de binnenkant van de verpakking van steriele handschoenen.

• Zorg voor een overzichtelijk werkveld.

• Houd de steriele en niet-steriele materialen van elkaar gescheiden. De niet-steriele materialen mogen de steriele materialen niet aanraken.

• De zijkanten (3-4 cm) van het steriele werkveld zijn niet-steriel. De kans is groot dat hier wel micro-organismen aanwezig zijn. Alle steriele materialen moeten dus midden op het veld worden gelegd.

Het steriele werkveld

Zorg dat je goed bij het steriele werkveld kunt.

• Probeer zo weinig mogelijk over het steriele werkveld heen te leunen.

• Zorg dat ook een prullenbak dichtbij staat, zodat je vuile materialen hier meteen in kunt gooien.

Het steriele werkveld 

• Zorg dat luchtwervelingen in de kamer waar de behandeling niet kunnen ontstaan. 
• Een luchtwerveling is het snelle bewegen van de lucht. 
• Ze ontstaan door bewegingen, zoals de deur openmaken. 
• Door luchtwervelingen kunnen micro-organismen zich makkelijker verplaatsen en op die manier op het steriele veld terecht komen

Wanneer gebruik je een steriel werkveld?

Materialen steriliseren

Het steriliseren van instrumenten duurt 2,5 uur. 

Het is dus belangrijk dat voor de ingrepen van de desbetreffende dag wordt gecontroleerd of alle steriele sets klaarliggen. 

Mocht dit niet het geval zijn, zorg dan dat de materialen voor de ingrepen alsnog gesteriliseerd worden.

Stappenplan voor het steriliseren:

• Verzamel de materialen die nodig zijn voor de ingreep in een speciaal sterilisatiebakje. 

• ‘Seal’ dit bakje met hulp van een laminaatzakje. Dit zijn speciale zakjes waarin het materiaal na sterilisatie wordt bewaard. Deze zakjes zorgen ervoor dat het materiaal steriel blijft tot het weer wordt gebruikt.
  

Stappenplan voor het steriliseren:

• Leg het bakje in de sterilisator en zet deze aan.  
• Na 2,5 uur is het steriliseren voltooid.  

Bij voorkeur wordt de sterilisator pas aangezet als deze vol is. Probeer dit dus goed te plannen.

Werken met steriliteit

De volgende aandachtspunten dienen in acht te worden genomen bij het handelen met steriele materialen:

 

• Als steriele materialen aangeraakt worden met steriele handschoenen, blijven de materialen steriel. 

• Als een niet-steriel materiaal wordt aangeraakt met een steriele handschoen, is de handschoen niet langer steriel.

Werken met steriliteit

• Wanneer een steriel materiaal tegen een niet gedesinfecteerd

   deel van het lichaam aankomt, of een niet-steriel materiaal 

   aanraakt, is het niet langer steriel. 

• Alle materialen die in een zorgvrager worden gebracht of de 

   huid doorboren, zoals een urinekatheter of een naald, moeten 

   steriel zijn.

Werken met steriliteit

• Het is belangrijk om vooraf te bedenken welke materialen 

   steriel moeten blijven.  

• Trek de steriele handschoenen pas aan als de steriele 

    materialen gebruikt gaan worden. 

Hoe lang duurt het steriliseren van materialen?

1. 5 minuten
2. 2,5 uur
3. 1 uur
4. 24 uur

Tijdens een ingreep waarin er een spiraal in de baarmoeder wordt geplaats raakt de doktersassistente per ongeluk de teen van de patient.
Is het spiraal nog te gebruiken?

1. Ja, een spiraal hoeft niet steriel te zijn
2. Ja, het is de teen van de patient zelf
3. Nee, het spiraal is niet meer steriel
4. Nee, de teen is niet meer steriel

Tijdens een ingreep laat de arts een steriel pincet op het steriele veld vallen.
Welke bewering in juist?

1. De pincet is nu onsteriel
2. Het steriele veld is nu onsteriel
3. Beide zijn onsteriel
4. Beide zijn nog steriel

Schrijf op welke fouten er gemaakt worden bij het opdekken in de video.

Fouten: 

• Verkeerde volgorde van werken: eerst had het onsteriele veld moeten worden klaargezet. 
• Als tweede had de verdovingsvloeistof moeten worden opgezogen. 
• De onsteriele verpakking van de verdovingsvloeistof mag niet op het steriele veld, het spuitje met de naald hadden uit de verpakking moeten worden gehaald. 
• Mevrouw loopt veel te veel heen en weer. Ze had de verpakkingen van de instrumenten vooraf kunnen openen, de verpakkingen gezamenlijk voor de doek kunnen leggen en ze daarna op het steriele veld kunnen deponeren. 
• Ze had de korentang meteen bij de oogjes uit de verpakking kunnen halen en in de korentanghouder kunnen plaatsen.  
• Ze had de tafel vanaf het verste punt moeten schoonmaken. 
• Ze werkt over het steriele veld heen.