4.1 - De puberteit (ha2)

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Thema 4 - Voortplanting en seksualiteit

Planning

• Vooruitblik
• Leerdoelen
  
• Uitleg
• Instructie
• Zelfstandig werken
• Volgende les
  

Voortplanting & seksualiteit

4.1 - De puberteit

4.2 - Een vrouw

4.3 - Een man

4.4 - Seks enzo

4.5 - Veilig vrijen

4.6 - Zwangerschap

4.1 - De puberteit

Doelen van deze paragraaf

1. Je kunt primaire en secundaire geslachtskenmerken noemen en aangeven wat hiertussen het verschil is

2. Je kan voorbeelden van lichamelijke en geestelijke veranderingen in de puberteit noemen

Geslachtskenmerken

Kenmerken van geslacht (sekse)

Primaire geslachtskenmerken + 

Secundaire geslachtskenmerken 

Intersekse - uitzonderlijk. Beide geslachtskenmerken of verschillen van de norm. 

man vrouw intersekse

man                  vrouw           intersekse

Primaire geslachtskenmerken

Vanaf geboorte zichtbaar (primair = als eerste)

Verschillen tussen jongen en meisje

Jongens: penis en balzak

Meisje: clitoris en schaamlippen

Intersekse

persoon met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken

Raven

geslachtskenmerken

Secundaire geslachtskenmerken

Vanaf de puberteit zichtbaar (secundair = als tweede)

Gemaakt door extra hormonen

Veranderingen door puberteit

    Lichamelijk

• Groeien (groeispurt)
  
• Secundaire geslachtskenmerken komen
  
• Begin werking voortplantingsorganen                                        Geestelijk
• Gevoelens veranderen
  
• Wordt zelfstandiger
  
• Seksualiteit ontwikkeld                                                                       Sociaal
• Anders opstellen tegenover anderen (ouders/vrienden)
  
• Sociale gevoelens zijn sterk (onzekerheid, spanning enz)
  
• 
  

Geestelijke verandering

Volwassen worden, ieder eigen tempo

Vrouwen eerder dan mannen (gemiddeld)

Sociaal - andere band met ouders -> minder afhankelijk, meer zelfstandig

Vragen?

Wat gebeurt er in de puberteit?

1. geestelijke en lichamelijke veranderingen
2. nog niets, alleen na je 18e jaar verander je

Wie beginnen er eerder aan de puberteit?

1. Jongens
2. Meisjes

Wat gebeurt er in de puberteit?

1. Je lichaam verandert
2. Er ontstaan primaire geslachtskenmerken
3. Je maakt meer hormonen aan
4. Je raakt onvruchtbaar

In de puberteit verander je,
dit komt door....

1. De groeispurt
2. Hormonen
3. School
4. de primaire geslachtskenmerken

Wat is geen verandering in de puberteit?

1. lichamelijk
2. geestelijk
3. sociaal
4. geduld

Wat is de puberteit?

1. De tijd waarin je niet zonder je ouders kan.
2. Een moment waarop je alles leuk vindt.
3. Een fase in je leven waarin je volwassen wordt
4. Een fase waarin je graag veel ijsjes eet.

In de puberteit
Wat is NIET waar?

1. krijg je meer een eigen mening
2. wil je vaak graag ergens bijhoren
3. ga je anders om met vrienden dan vroeger
4. ben je super zeker van jezelf op alle gebieden

Wanneer is de puberteit?

1. 10-16 jaar
2. 12- 18 jaar
3. 12- 21 jaar
4. 16- 25 jaar

In de puberteit verander je

1. alleen lichamelijk
2. lichamelijk en geestelijk
3. lichamelijk, geestelijk en speciaal
4. lichamelijk, geestelijk en sociaal

Primaire geslachtskenmerken...

1. ...ontstaan pas in de pubertijd
2. ...zijn al bij de geboorte aanwezig.

Zijn de schaamlippen van de vrouw een primaire geslachtskenmerk of een secundaire geslachtskenmerk?

1. Primaire geslachtskenmerk
2. Secundaire geslachtskenmerk

Geslachtskenmerken kun je onderverdelen in primaire

geslachtskenmerken en secundaire geslachtskenmerken.

In welke zin staan alleen secundaire geslachtskenmerken?

1. Schaamlippen, borstgroei en borsthaar.
2. Schaamhaar, zwaarder skelet en lagere stem.
3. Balzak, schaamlippen en penis.
4. Balzak, bredere schouders en lagere stem.

Bij geestelijke ontwikkeling...

1. Verandert je verstand en gevoelens
2. Leer je je lichaam kennen
3. Leer je bepaalde bewegingen
4. Verandert je bouw

Aan het werk

Maken: 

§4.1

Schrijf ook begrippen in je begrippenschrift met betekenis!

Begrippen:

Geslacht

Sekse

Geslachtskenmerken

Primaire geslachtskenmerken

Intersekse

Puberteit

Lichamelijke verandering

Secundaire geslachtskenmerken

Geestelijke verandering

Zelfstandig werken

Wat: Lezen 4.1. Maak opdrachten in boek

Hoe: Individueel 

Hulp: De tekst

Klaar: 1. leren §4.1

             2. Begin vast met §4.2 te lezen en maken

Volgende keer?

4.1 - De puberteit

4.2 - Een vrouw

4.3 - Een man

4.4 - Seks enzo

4.5 - Veilig vrijen

4.6 - Zwangerschap