De Republiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De Republiek - 1515-1648

• Oorzaken van de opstand
• Verloop van de opstand
• Gevolgen van de opstand

Oorzaken van de opstand

Karel V en Fillips II gaan protestanten streng vervolgen met bloedplakkaten

Karel V en Fillips trekken privileges in en voeren centralisatie door zodat edelen minder macht krijgen door:

- Raad van State 

- Geheime raad

- Raad van financiën

> Edelen vragen in Smeekschrift om kettervervolgingen te matigen

Begin van de Opstand

1566 : Beeldenstorm > Fillips II stuurt Alva met een leger 

- Alva wordt landvoogd en stelt Raad van Beroerten (Bloedraad) in om straffen uit te voeren

- Willem van Oranje wordt ontslagen

1568 : Eerste echte veldslag tussen Spanje en leger van Willem van Oranje : Slag bij Heiligerlee

Strijd tussen Holland en Spanje

1572: De Watergeuzen namen Den Briel in en vervolgens meer steden in Holland omdat:

- Spanje te veel oorlogen voerde en daardoor weinig geld had

- De Hollanders het gebied (en water) beter kenden

1576: Samenwerking van meerdere gewesten tegen Spanje:

Willen Spaanse troepen weg, godsdienstvrijheid en einde vervolgingen

Republiek der Verenigde Nederlanden

1579: Unie van Atrecht (voor Spanje) en Unie van Utrecht (tegen Spanje) 

1581: Fillips II wordt afgezet met Plakkaat van Verlatinghe

1588: Er wordt geen geschikte koning gevonden voor de opstandige gewesten, daarom gaan ze verder als Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

Gevolgen van de Opstand

1585 : Antwerpen blijft in Spaanse handen > Amsterdam nieuwe handelsstad voor de Republiek

- Trekt immigranten uit de hele wereld aan vanwege godsdienstvrijheid en werkgelegenheid

- Loopt dankzij de moedernegotie voor in kennis van schepenbouw en handel

- Wordt stapelmarkt van de wereld dankzij de VOC en later WIC

Gevolg : rond 1600 : start Gouden Eeuw in de Republiek

De afloop van de oorlog

1609 - 1621 : Twaalfjarig bestand. Niet gevochten omdat het te duur was en de handel schaadde

Stadhouder Maurits : wil de oorlog voortzetten

Raadspensionaris Van Oldenbarnevelt: wil de  oorlog stoppen

1621 : Oorlog wordt hervat én WIC opgericht

1648: Vrede van Muster > einde 80 jarige oorlog