Uitleg 'met of zonder -n' (hfdst. 2)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Lesprogramma

1. 20 minuten lezen

2. uitleg hfst. 2 'met of zonder -n'?

3. Zelf aan de slag!

lesdoel

Na deze uitleg én het maken van de opdrachten weet je in welke gevallen je wel of geen -n moet noteren bij telwoorden en bijvoeglijke naamwoorden.

bijv.

enkele - enkelen

sommige - sommigen

Welke zin is juist?

1. Sommige leerlingen komen altijd te laat.
2. Sommigen leerlingen komen altijd te laat.

Had je het antwoord goed?

Kun je uitleggen waarom het goed/ niet goed is?

Sommige apparaten stonden er nog, maar vele/velen waren weggegooid.

1. vele
2. velen

Vele/velen zullen zich in die vraag herkennen.

1. Vele
2. Velen

Van de vele/velen voorbijgangers weigerden de meeste/meesten om de flyer aan te nemen.

1. vele
2. velen
3. meeste
4. meesten

Enkele/enkelen onder ons zijn ontevreden.

1. enkele
2. enkelen

enkele of enkelen

1. De klanten droegen bijna allemaal een mondkapje, maar enkele niet.
2. De klanten droegen bijna allemaal een mondkapje, maar enkelen niet.

zelf aan de slag!

Maak de startopdracht + opdr. 1 t/m 5 van hfdst. 2 - Spelling

Spelling

Meervoud -N bij verwijzingen

Tussenletters

Meervouds-n bij verwijzingen

alle/ allen - beide/ beiden - sommige/ sommigen - andere/ anderen

ZONDER -n als:

- er een ZN achter staat (alle oproerkraaiers)

- persoon waarnaar wordt verwezen staat in dezelfde zin

- verwijst niet naar personen ( zelfstandig gebruikt)

Meervouds-n bij verwijzingen

alle/ allen - beide/ beiden - sommige/ sommigen - andere/ anderen

MET-n als:

- zelfstandig gebruikt + verwijst naar personen

Je moet beide/ beiden handen aan het stuur houden.

1. beide
2. beiden

Schrijf tien zinnen. Ze moeten alle/ allen met een hoofdletter beginnen.

1. alle
2. allen

Ik vind van planten leuk dat sommige/ sommigen met de zon meedraaien.

1. sommige
2. sommigen

Enkele/ enkelen hebben vragen gesteld.

1. enkele
2. enkelen

Op dat feest zeg ik veel bekenden van de basisschool, maar de meeste / meesten herkenden me niet.

1. meeste
2. meesten

met -n of zonder -n

Telwoorden zoals tientallen, honderden, duizenden en miljoenen hebben altijd een -n.

met -n of zonder -n

Telwoorden zoals enkele, vele, weinig en sommige kunnen zelfstandig gebruikt worden als ze niet voor een zelfstandig naamwoord staan.

Sommige leerlingen hebben weinig motivatie.

Sommigen hebben weinig motivatie.

Alleen een -n als ze naar personen verwijzen.

Startopdracht

Verander in elke zin in een of twee woordgroepen in een zelfstandig gebruikt bijvoeglijk naamwoord.

bijvoorbeeld:

Voor mensen met een slecht gehoor ondertitelt Teletekst tv-programma's.

mensen met een slecht gehoor -> slechthorenden

Verander in elke zin een of twee woordgroepen in een zelfstandig gebruikt bijvoeglijk naamwoord.


Moeten deze dakloze mensen werkelijk buiten slapen met die vorst?

Verander in elke zin een of twee woordgroepen in een zelfstandig gebruikt bijvoeglijk naamwoord.


De film is voor een volwassen publiek en dus niet geschikt voor jonge kijkers.

Verander in elke zin een of twee woordgroepen in een zelfstandig gebruikt bijvoeglijk naamwoord.


In de VS verdienen de rijke burgers honderd keer zoveel als de arme mensen.

Wat is de juiste vorm?

Zijn Clemens en August hier de enige/enigen met verstand van kunst?

1. enige
2. enigen

Wat is de juiste vorm?

Van de tientalle/tientallen Italiaanse gerechten lustte Janine er slechts enkele/enkelen.

1. tientalle en enkele
2. tientalle en enkelen
3. tientallen en enkele
4. tientallen en enkelen

Wat is juist?

Toen de kandidaten opkwamen, werden de leukste/leuksten begroet met een applaus.

1. leukste
2. leuksten

Vul in: ......... voetballers zingen altijd het volkslied mee, maar de .......... houden hun lippen stijf op elkaar.

1. Sommige, meeste
2. Sommigen, meesten
3. Sommige, meesten
4. Sommigen, meeste

Vul in: Ik heb twee zussen. Ze zijn beide/beiden erg goed in wiskunde.

Vul in: De vogels hebben alle/allen het land verlaten.

Vul in: Beide/beiden robots leken levensecht.